Ինչքան անկայուն լինի Հայաստանը, այդքան էլ անվտանգ չի լինի Արցախը․ Արթուր Թովմասյան

«Առաջին լրատվական»-ի հարցերին պատասխանել է Արցախի ԱԺ նախագահ Արթուր Թովմասյանը։

– Արցախի Հանրապետության ԱԽ քարտուղար Վիտալի Բալասանյանը հաստատել է տեղեկությունը, որ ՀՀ քաղաքացիները կարող են Արցախի բանակում ծառայել կամավորական հիմքով, և որ զորակոչ չկա: Ինչպե՞ս եք գնահատում իրավիճակը, ստացվում է, որ այլևս Հայաստանը Արցախի անվտանգության երաշխավորը չէ՞։

– Մենք այլևս հապաղելու ժամանակ չունենք։ Յուրաքանչյուր վայրկյան մեր ապագան կառուցելու, կերտելու առումով շատ թանկ է մեզ համար։ Եվ յուրաքանչյուր պատգամավոր ասելիք ու անելիք ունի այս ծանր ժամանակահատվածում, և մենք ամեն ինչ արագ և օպերատիվ պետք է անենք։ Այսօր Արցախում տիրող լռությունը խաղաղություն չէ, մեր հակամարտությունը, համեմատած նախկին ԽՍՀՄ մյուս հակամարտությունների հետ, ամենամահաբեր հակամարտությունն է։ Եվ եթե 1992-94թթ․պատերազմից հետո մենք գիտեինք, թե Արցախի հարցը լուծել ենք, նույն կերպ 2020-ի նոյեմբերի 9-ից հետո Ադրբեջանի իշխանություններն են գոռում, թե հարցը լուծել են, բայց պատերազմով հարց չի լուծվում։ Միայն քաղաքական լուծումները կարող են հարատև խաղաղություն բերել Արցախին, ոչ թե պատերազմը։ Այսինքն՝ Ադրբեջանի իշխանությունները սա շատ լավ պետք է գիտակցեն։

– Բանակում տեղի ունեցող կառուցվածքային փոփոխությունների հետ կապված ի՞նչ կարծիք ունեք։

– Բանակում տեղի ունեցող կառուցվածքային փոփոխությունները երբ կայանան, այդ մասին կզրուցենք։

– Իրավիճակը որքանո՞վ է լարված։

– Իրավիճակն Արցախում լարված է եղել 1994-ի մայիսի 12-ի հրադադարից հետո մինչև այս պահը, մինչև Արցախի հիմնախնդիրների վերջնական լուծում լարված է լինելու։

– Կարծում եք՝ կամավորության սկզբունքով կգա՞ն Արցախում ծառայելու։

– Կապրենք՝ կտեսնենք։ Համենայնդեպս, Ադրբեջանը և Թուրքիան փորձել և փորձում են հիմա էլ ներկայացնել, որ պատերազմն ամենաարդյունավետ միջոցն է հակամարտության լուծման համար, բայց մենք ամեն ինչ պետք է անենք, որ միջազգային հանրությունը դրան ասի՝ ոչ։

– Վիտալի Բալասանյանը նաև հայտարարել է, թե վստահ է, որ նախկին ԼՂԻՄ սահմանները վերականգնվելու են։ Դուք էլ ունե՞ք նման վստահություն։

– Կարող ես պատերազմում պարտվել, բայց բանակցային գործընթացում՝ ոչ։ Եթե ուշադրությամբ հետևենք պատմությանը, ապա կտեսնենք, որ Թուրքիան վերջին 500 տարիներին պարտվել է պատերազմում, բայց բանակցային գործընթացներում հաջողություններ է արձանագրել։ Եվ եթե ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հովանու ներքո բանակցությունները վերսկսվեն, ապա օկուպացված տարածքների հարցը անպայման մեր կողմից ներկայացվելու է։ Այսինքն՝ քաղաքական լուծումներն ավելի կարևոր են։

– Հայաստանում տեղի ունեցող զարգացումներն ինչպե՞ս եք գնահատում։ Արցախի խորհրդարանն աջակցելո՞ւ է արտահերթ ընտրությունների, թե՞ անմասն կմնաք։

– Եթե ՀՀ ընտրություններին ՀՅԴ-ն մասնակցեց, Արցախի ՀՅԴ կառույցն անտարբե՞ր է լինելու։ Ես կարող եմ մեր կուսակցության տեսակետը հայտնել, որ ՀՀ մեր հայրենակիցների վստահության քվեն մենք հարգելու ենք։ Գուցե այս պահին արտահերթ ընտրությունները ամենաարդյունավետ միջոցն էին։ Եթե երկրում ֆորս մաժորային իրավիճակ է, արտահերթ ընտրությունները լավագույն ձևն են։ Ինձ համար 2021-ի հունիսի 20-ն է հետաքրքիր, բայց ամենակարևորը հաջորդ օրն է, որ արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններին մասնակցած ուժերը ընդունեն ընտրության արդյունքները։

Արցախ-Հայաստան-Սփյուռք այս եռամիասնությամբ կարող ենք արձանագրել հաջողություններ բանակցային գործընթացում, և ինչքան անկայուն լինի Հայաստանը, այդքան էլ անվտանգ չի լինի Արցախը։ Բայց ամեն ինչ պետք է լուծում ստանա։ Եվ ես ուրախ եմ, որ Հայաստանի խորհրդարանում ներկայացված խորհրդարանական ուժերը համաձայնվեցին, եկան հայտարարի արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների շուրջ։