«Քաղած դասեր 2020». մասնագետները վերլուծում են կորոնավիրուսի վերաբերյալ ընդունված որոշումները

Ամբողջ աշխարհը, Հայաստանը՝ այդ թվում, 2020 թվականին հայտնվեց աննախադեպ իրավիճակում՝ բախվելով կորոնավիրուսի համավարակին: Առողջապահական համակարգերը կանգնեցին լուրջ մարտահրավերների առաջ, երբ պետք էր կայացնել արագ ու ոչ ստանդարտ որոշումներ՝ աչքի առաջ ունենալով նաև սխալվելու մեծ հավանականությունը:

Հայաստանում սկսվել են մասնագիտական քննարկումներ՝ վերլուծելու համավարակի ընթացքում ընդունված որոշումները, գնահատելու հաջողություններն ու թերացումները: Նախաձեռնությունը ստացել է «Քաղած դասեր 2020» խորագիրը, որի հեղինակը, ի դեպ, առողջապահության նախկին նախարար Արսեն Թորոսյանն է:

Ալեքսանդր Բազարչյան (Առողջապահության ազգային ինստիտուտի տնօրեն) - Ինչ չենք ունեցել, ինչ ունեցել ենք, ինչ ճանապարհով գնացել ենք, բայց որպեսզի հասկանանք, թե որոնք են եղել խնդիրները, և ինչ բացեր են եղել ռեալ այդ պանդեմիայի սկսելուց մեկ տարի, տարիուկես հետո, իսկական ժամանակն է նետել հայացք հետ:

Հանդիպում-քննարկումների շարքի առաջին հյուրը եղել է Արսեն Թորոսյանը, որը առողջապահության ոլորտը ղեկավարում էր կորոնավիրուսի համավարակի սկզբնական շրջանում: Այդ քննարկմանը մասնակցել են նաև բժշկական կենտրոնների ղեկավարներ, կլինիկական օրդինատորներ, որոնք հետագայում կարող են առողջապահության կազմակերպիչներ դառնալ:

Ալեքսանդր Բազարչյան - Աննկարագրելի ծանր տարի էր, շատ լուրջ դժվարություններով տարի էր, բայց նաև շատ ինֆորմատիվ էր, և այն տեղեկատվությունը, որ մենք հավաքեցինք, շատ կարևոր է ճիշտ վերլուծել, ու շատ կարևոր է հասցնել հաջորդ սերունդներին, որ հաջորդ սերնդի, նաև հիմիկվա աշխատող կազմակերպիչները հաջորդ մարտահրավերներին լինեն ավելի պատրաստ:

Քանի որ համավարակը դեռ շարունակվում է, Արսեն Թորոսյանը կայացված որոշումների վերլուծությունը կարևոր է համարում դրանք հիմա, ըստ անհրաժեշտության, ուղղելու տեսանկյունից: Ակնկալվում է հասնել ինստիտուցիոնալ պատրաստականությունը բարձրացնելուն ևս, որովհետև, ըստ նրա, փորձը ցույց տվեց, որ Կառավարությունը ունի ռազմական դրության ժամանակ արձագանքման պլաններ, պետական կառավարման ապարատի բոլոր օղակների համար դա հստակեցված է, բայց ահա համավարակի ժամանակ պարզ չէր՝ թե, օրինակ, ինչ պետք է անի պետական այս կամ այն մարմինը:

Արսեն Թորոսյան (առողջապահության նախկին նախարար) - Ինչ վերաբերում է մեծ ամփոփումներին, ես կարող եմ ասել, որ մենք մեծ մասամբ, իհարկե, ճիշտ ենք եղել մեր որոշումներում, և մեր սխալները հիմնականում պայմանավորված են եղել ինֆորմացիոն սղությամբ կամ անդունդով, որովհետև վարակը նոր էր: Սկզբում մենք չգիտեինք հիվանդության վարակելիության աստիճանը, հետո հասկացանք, նաև կարող էին դրանով պայմանավորված լինել մեր հակասական և՛ որոշումները, և՛ հայտարարությունները: Մենք չգիտեինք՝ ինչ է պետք այդ մարտահրավերի դեմ պայքարելու համար, օրինակ՝ մենք սկզբում կարծում էինք՝ պետք է թոքերի արհեստական շնչառության սարքեր, բայց վերջում պարզվեց, որ ոչ թե սարքերն են պետք, այլ թթվածինն է պետք:

Կորոնավիրուսային հիվանդությունը բուժելու համար սկզբում կիրառվող դեղը նույնպես հետագայում պարզվել է, որ տեղին չէ, ու պետք է ընտրել բոլորովին այլ դեղեր:

Արսեն Թորոսյան - ճիշտ էինք տնտեսության փակման և վերաբացման մասով, ես վստահ եմ: Բանավեճեր եղան, և մեր որդեգրած քաղաքականությունը, կարծում եմ, իր դրական ազդեցությունը տվեց նաև՝ հաշվի առնելով տնտեսանկման ցուցանիշը, մենք աշխարհում վատագույնը չենք, մենք բավական լավ ցուցանիշ ունենք, մենք անկում ունեցանք, դրանից խուսափել հնարավոր չէր, բայց մենք կարող էինք ավելի մեծ անկում ունենալ, եթե ավելի ուշ բացեինք մեր տնտեսությունը:

«Քաղած դասեր 2020» նախաձեռնության հաջորդ հանդիպումները նախատեսվում է անցկացնել առաջիկա մեկ տարվա ընթացքում՝ տարբեր երկրների առողջապահության ոլորտի պատասխանատուների մասնակցությամբ: