Պատմության մեջ այս օրը 1953թ. մարտի 5-ին մահացավ 20-րդ դարի ամենաարյունարբու բռնապետերից մեկը` Իոսիֆ Ստալինը

Պատմության մեջ այս օրը 1953թ. մարտի 5-ին մահացավ 20-րդ դարի ամենաարյունարբու բռնապետերից մեկը Իոսիֆ Ստալինը: Ստալինի կառավարման շրջանում միլիոնավոր մարդիկ են մահացել: Տարբեր տվյալներով Ստալինյան կառավարման շրջանում բռնաճնշումների ենթարկվածների թիվը հասնում է 40 միլիոնի:

Ընդհանրապես ԽՍՀՄ 70 տարվա գոյությունը բազում ազգերի համար պարզապես մղձավանջ էր, սակայն այդ սարսափի համատեքստում Ստալինյան կառավարման շրջանը իր ուրույն տեղը ունի: Հենց ստալինյան կառավարման շրջանում արդեն ամբողջ թափով գործում էին դեռևս 1920-ականներին ձևավորված ԽՍՀՄ համակենտրոնացման ճամբարները, կամ Գուլագները: Գուլագներում պահված մարդկանց թիվը տարբեր տվյալներով հասնում էր 2.5-3 միլիոն, իսկ մահացածները՝ 1.5-2 միլիոն: Կան նաև այնպիսի տվյալներ, որոնց համաձայն այդ թվերը մի քանի անգամ ավելի շատ են:

Այդ թվերի առյուծի բաժինն ընկնում էր 1937-38թթ բռնաճնշումների վրա:Շարունակվում էին նաև ենթակա ժողովուրդների այսպես կոչված «Հակահեղափոխական» և «վտանգավոր» տարրերի հարյուր հազարներով գնդակահարությունները: Ստալինյան կառավարման ժամանակաշրջանում բազում ազգեր, այդ թվում հայեր, լատվիացիներ, լիտվացիներ, էստոնացիներ և այլազգի ներկայացուցիչներ տասնյակ հազարներով աքսորվում էին Սիբիր: Ստալինյան բռնաճնշումների շրջանում տեղի ունեցավ ուկրաինական ցեղասպանությունը կամ «Գոլոդոմոռը», որի շրջանակներում մի ողջ ժողովուրդ միտումնավոր սովի մատնվեց:

Այդ ողբերգության զոհերը տարբեր տվյալներով կազմեց 8-10 միլիոն մարդ: Եվ դե իհարկե չպետք է մոռանալ Ստալինի գլխավորությամբ պատերազմից առաջ ԽՍՀՄ համագործակցությունը և համաշխարհային պատերազմի սանձազերծման պատասխանատվության կիսելը Հիտլերի հետ, որը ամրագրվեց 1939թ. օգոստոսի 23-ին Մոսկվայում կնքված «Մոլոտով-Ռիբենտրոպ» պակտով:

Դավիդ Ֆիդանյան.ֆեյսբուք: