Խնդիրը հասել է սարսափելի չափերի, չափազանց կարևոր է ու հուզող մեր հասարակությանը.բաց նամակ Երևանի քաղաքապետ Տարոն Մարգարյանին

Ֆեյսբուքյան օգտատեր Սուսաննա Մադունցը բաց նամակ է հղել  Երևանի քաղաքապետ Տարոն Մարգարյանին :

Պարոն Տարոն Մարգարյան,
Իմ անունը Սուսաննա Մադունց է, ես Ավան համայնքի Դուրյան թաղամասի բնակիչ եմ: Դիմում եմ Ձեզ խնդրանքով ու պահանջով՝ վերջնականապես լուծում տալ խնդրին, որը հասել է սարսափելի չափերի, չափազանց կարևոր է ու հուզող մեր հասարակությանը: Խոսքը գնում է առողջ, կենսունակ թափառող շների զանգվածային բնաջնջման մասին կրակելու միջոցով այն քաղաքի փողոցներում, որի հանգստության ու կարգուկանոնի համար Դուք պատասխանատու եք:
Սեպտեմբերի 12-ին ժամը 00.30-ին նույն թաղամասի բնակիչ ըկեորուհիս իր շանը տարել էր զբոսանքի: Մեքենաների լվացման կետի մոտ, իր մշտական տեղում քնած էր Չերնուշկան, շունը, որին ես ու ընկերուհիս մեծացրել, ստերջացրել ու արդեն մի քանի տարի կերակրում էինք, բացարձակ բարի ու մարդամոտ շուն, ով ոչ ոքի չէր խանգարում ու պաշտպանում էր ողջ բակը: Շան կողքին կանգնած էր Ավանի թաղապետարանի մեքենան՝ կիսաբեռնատար ՈՒԱԶը: Իսկ հետո տեղի ունեցավ սարսափելին: Մեքենայից դուրս եկավ հրացանով մի մարդ ու կրակեց քնած շան վրա: Ընկերուհիս մի քանի քայլ չհասցրեց դեպի շունը. իր աչքի առաջ սպանեցին շանը, ում նա խնամում ու կերակրում էր: Շանը նետեցին մեքենայի մեջ, ուր արդեն կային այլ շների դիեր: Սպանողն, ավարտելով իր գործը, արագ նստեց մեքենան ու փախավ:
Կրակոցի և ընկերուհուս ճիչերի ձայներին վազեցին մարդիկ, այդ թվում նաև տուն վերադարձող մի տղամարդ իր երեխայի հետ: Երեխան, տեսնելով շան դին, վախեցավ ու լաց եղավ:
Մենք դիմեցինք ոստիկանություն: Այնտեղ հանգիստ պատասխանեցին, որ իրենք ոչինչ չգիտեն: Միթե՞ նորմալ է, որ ժամը 00.30-ին, Երևանի համար բոլորովին ոչ ուշ ժամի, հանգիստ կրակում են փողոցներում, իսկ ոստիկանությունը ոչինչ չգիտի և չի էլ ուզում իմանալ: Միթե՞ նորմալ է, որ բնակիչների աչքի առաջ սպանում են անմեղ կենդանիներին: Պատկերացնու՞ մ եք, թե ինչպես է դա կեղեքում բազում մարդկանց հոգեվիճակն ու ցուցադրում համապատասխան ծառայությունների անմարդկային ու ոչ քաղաքակիրտ մոտեցումը թափառող կենդանիների խնդրի լուծմանը:
Չերնուշկայի դեպքը միակը չէ: Կենդանապաշտպան կազմակերպություններն ստանում են ավելի ու ավելի ահազանգեր շների կրակոցների վերաբերյալ: Անասնաբուժական կլինիկաներ բերվում են ավելի ու ավելի արնաքամ շներ, որոնց հաջողվել է վիրավորվել, բայց ողջ մնալ:
Պարոն Մարգարյան, նամակումս չեմ անդրադառնա այն փաստին, թե որքան դաժան ու անմարդկային է անմեղ էակին զրկել կյանքի իրավունքից, որքան ցինիկ է սպանել ինքն իրեն պաշտպանելու հնարավորությունից զրկված կենդանուն, որի միակ մեղքն այն է, որ նա ծնվել է փողոցում: Բայց ես ուզում եմ դիմել մարդուն, ով մեծացնում է վեց երեխա: Այն բանից, թե ինչպես է երեխան տեսնում ու ընկալում մեծերի վերաբերմունքը կենդանիներին, շատ է կախված, թե ինչպիսի մարդ նա կմեծանա: Կենդանիների «օրինականացված» սպանության կիրառումը կարող է շատ լուրջ ազդեցություն ունենալ մանկական փխրուն հոգեբանության վրա ու իր համար նվազեցնել կյանքի արժեքն առհասարակ: Դա մտահոգություն է առաջացնում, քանի որ լավագուն դեպքում կարող է բերել անպատժելիության, ամենաթողության, այլոց տառապանքի հանդեպ անտարբերության, դաժանության ու սադիստական հակումների ձևավորմանը: Հասարակության բարոյական կլիման կդառնա շատ ավելի վատը: Չեմ կարծում, թե չափազանցնում եմ:
Թափառող շների խնդիրը լուծելու միակ ձևը նրանց ստերջացումն ու վերադարձն է իրենց տարածք: Շները չեն բազմանա և նաև կպահպանեն իրենց տարածքն այլ շներից և այլ կենդանիներից, օրինակ՝ մկներից ու առնետներից: Շների սպանդը բերում է միայն նրան, որ կենդանին զգում է վտանգ ու սկսում պաշտպանել իր տեսակը՝ ավելի ակտիվ բազմանալով:
Ասեմ ավելին, «Դինգո թիմ» կենդանապաշտպան կազմակերպությունը զբաղվում է անտուն կենդանիների ստերջացմամբ: Վիրահատությունն իրականացվում է սովորական քաղաքացիների դրամական միջոցներով, ովքեր մտահոգ են թափառող շների ճակատագրով: Սակայն այդ շներին, որոնց վզին, իդեպ, կան հատուկ վզկապեր, դարձյալ որսում կամ կրակում են: Չերնուշկայի սպանության հաջորդ գիշեր մեր բակից անհետացավ ևս երկու շուն՝ ստերջացված «Դինգո թիմի» կողմից: Ամենայն հավանականությամբ, նրանց ևս սպանել են: Ստացվում է, որ մարդկանց տրամադրված գումարներն ուղղակի ջուրն են նետվում:
Կանխատեսում եմ Ձեր առարկությունները, որոնք արդեն բազմիցս հնչեցրել են քաղաքապետարանի աշխատակիցները: Նրանցից հիմնականը երկուսն են՝ թափառող շները հանդիսանում են մարդու համար վտանգավոր հիվանդությունների հարուցիչների փոխանցողներ, և շները հարձակվում են մարդկանց վրա: Ոչ մի կենդանապաշտպան չի առարկի կատաղությամբ շանը անցավ քնեցման միջոցով ոչնչացնելու որոշմանը: Մնացած հիվանդությունները կարելի է բուժել կամ դրանց դեմ պատվաստել. անասնաբուժական կլինիկաների պակաս քաղաքում չունենք: Ինչ վերաբերում է հարձակումներին, ապա մեծ մասամբ մարդկանց վրա հարձակվում են կռվող ցեղատեսակների շները, որոնց նման կերպ վարժեցրել են իրենց տերերը: Առաջարկում եմ Ձեզ նախևառաջ արգելել շների չվերահսկված բազմացումն ու վաճառքը մարդկանց կողմից, ովքեր ամենևին արհեստավարժ չեն իրենց գործում և բավականին հաճախ պարզապես փողոց են նետում «բռակ» կամ չվաճառված ձագերին:
Պարոն Մարգարյան, հիշե՛ք, խնդրում եմ, որ բոլոր թափառող շները մեր քաղաքում հայտնվել են մեր ու Ձեր մեղքով: Միգուցե՞ «Յունիգրաֆ Իքս» կազմակերպությանը կամ թաղապետարանում աշխատող շնասպաններին տարեկան հատկացվելիք ահռելի գումարի փոխարեն միջոցներ հատկացնեք քաղաքի աղբի ավելի լավ արտահանման համար: Չի լինի ուտելիք, չի լինի նաև թափառող շների կուտակում:
Հիշե՛ք, խնդրում եմ, թե ինչպես էին մարդիկ սիրում ու հավատում Ձեզ, երբ զբաղեցնում էիք Ավան համայնքի ղեկավարի պաշտոնը: Հիշեք, որ մարդիկ Ձեզ երկու անգամ վերընտրեցին որպես քաղաքապետ՝ լի վստահությամբ, որ Երևանը կդարձնեք ավելի բարեկիրթ բոլոր առումներով:
Իսկ հիշու՞մ եք, թե ինչպես էին կենդանապաշտպանները նամակներ գրում քաղաքապետին՝ խնդրելով դադարել «Յունիգրաֆ Իքսի» ֆինանսավորումը, որը թափառող շներին պարտավորվել է ստերջացնել ու բաց թողնել իրենց տարածք, բայց իրականում սպանում է նրանց ամենասարսափելի մեթոդներով: Կրկնում եմ, տեսակը, որը զանգվածայնորեն բնաջնջվում է, բազմանում է ավելի ագրեսիվ կերպով, որպեսզի պահպանվի: Ըստ էության, Դուք մեր՝ հարկատուներիս փողերով ֆինանսավորում եք կազմակերպությանը, որպեսզի այն նպաստի թափառող կենդանիների բազմացմանը, ինչը ուղիղ հակադիրն է նրա, ինչի համար տվյալ կազմակերպությունը ֆինանսավորվում է:
Պարոն Մարգարյան, մենք այլևս չենք խնդրում Ձեզ կատարել Ձեր գործը: Մենք այն անում ենք Ձեր փոխարեն: Մի քանի հասարակական կազմակերպություններ, ինչպիսիք են, օրինակ, «Դինգո թիմը», «Փոուզիթիվը», փողոցից հավաքում են շներին, բուժում են, ստերջացնում ու տերեր գտնում նրանց համար: Այնպիսի կազմակերպությունը, ինչպիսինն է «Կենտավր» կենդանիների օգնությամբ թերապիայի կենտրոնը, նաև վարժեցնում է նրանց հաշմանդամ երեխաների հետ աշխատանքի համար: Այդ հասարակական կազմակերպությունների անդամները սովորական մարդիկ են: Նրանք չունեն շքեղ առանձնատներ, կարողություններ արտերկրում, բարձր պաշտոններ և ահռելի հաշիվներ բանկերում՝ ի տարբերություն շատ մարդկանց, ովքեր աշխատում են Ձեր ղեկավարած կամ Ձեր կողմից ֆինանսավորվող կառույցներում: Նրանք սովորական մարդիկ են, ովքեր հատկացնում են իրենց ժամանակն ու համեստ միջոցներն աշխատանքին, որը Դուք ու Ձեր ղեկավարած կառույցը պարզապես չեք կատարում:
Մենք ընդամենը խնդրում ենք չխանգարել մեզ: Չսպանել մեր ստերջացրած շներին, չկրակել մեր փողոցներում, չահաբեկել մեր երեխաներին, չխոչընդոտել մեզ սիրել, կերակրել ու խնամել խեղճ շներին, որոնց այնքան քիչ բան է պետք:
Դրա փոխարեն պարզապես ժամանակին արտահանեք քաղաքի աղբը, միջոցներ հատկացրեք զանգվածային ստերջացման համար, սահմանափակեք բազմացումն ու վաճառքը ու ամենաուշը մի քանի տարուց Երևան քաղաքի շների հիմնախնդիրը լուծված կլինի:
Հայաստանի կենդանապաշտպան կազմակերպություններն ունեն բազում աջակիցներ նաև արտերկրում, և նրանք ահազանգող նամակ են պատրաստում նաև միջազգային կենդանապաշտպան կառույցներին՝ խնդրելով նրանց աջակցությունը Երևանում անտուն շների սպանությունը կանխելու հարցում:
Սակայն ես մեծ հույս ունեմ, որ նամակս կարժանանա Ձեր ըմբռնմանը և խնդրով զբաղվելու ցանկությանը: Խնդրում եմ, մի անտեսեք մարդկանց՝ թափառող շների հարցը քաղաքակիրթ ճանապարհով լուծելու անկեղծ ձգտումը: