Լուրջ ներդրողն ինչպե՞ս կմտնի Հայաստան, եթե ապահովված չլինեն նվազագույն պայմանները. Հարություն Մեսրոբյան. Tert.am

Եկեք տրամաբանենք՝ լուրջ ներդրողն ինչպե՞ս կմտնի Հայաստան, եթե չլինեն ապահովված նվազագույն պայմանները: Tert.am-ի հետ զրույցում այսպիսի հարցադրում արեց կառավարման փորձագետ Հարություն Մեսրոբյանը:

Նրա դիտարկմամբ՝ լուրջ ներդրողները Հայաստանում ներդրում կանեն, եթե Հայաստանում լինի անկախ դատարան, որն ուշի-ուշով հետևելու է կարևոր մի հարցի՝ սեփականության իրավունքի պաշտպանությանը: Երկրորդ. կաշառակերությունը լինի ընդունելի կամ նվազ ծավալներով: Երրորդ. պետությունը սրտացավ լինի իր օլիգարխիայի նկատմամբ, և օլիգարխիան շատ սահմանափակ վիճակում չլինի: Չորրորդը՝ ամենակարևորը. պետության վերնախավը ոչ միայն հստակ պատկերացնի, թե ինչ երկիր է կառուցում, այլ նաև դա քարոզում է և այնտեղ նշում է և՛ մեխանիզմները, և՛ փուլերով, թե ինչ միջանկյալ արդյունքներ են լինելու և արդյունքի չհասնելու յուրաքանչյուր դեպքում՝ ըստ ոլորտների, ով է անձնավորված պատասխան տալու:

«Մենք ակնկալում ենք լուրջ ռազմավարական ներդրումներ դրսից և, ինչու չէ, ներսից: Դրսի ներդրումների պահով պետք է զանազանել սփյուռքի և օտարածին ներդրողներին: Սփյուռքի ներդրողների հետ որոշակի շեշտադրումներ պետք է անել՝ լրացուցիչ մոտեցման իմաստով: Վերը թվարկված նվազագույն պայմանները հիմք են, որպեսզի ակնկալենք ռազմավարական ներդրումներ Հայաստանում: Այս բոլոր կետերը գոյություն չունեն: Հետևաբար` մնացածը ներդրումներ չեն, այլ այս կամ ուղիներով հայթայթած գումար, բայց ռազմավարական ներդրումներ չեն»,-պարզաբանեց Հարություն Մեսրոբյանը:

Նա վստահեցրեց, որ ներդրողների կողմից եռանդ չկա հենց այն պատճառով, որի իր թվարկած պայմանները չկան: Եթե ներդրողը լուրջ է տրամադրված և ուզում է ներդրումներ անել Հայաստանում, ապա իր թվարկած կետերը կուզի տեսնել եթե ոչ փայլուն, ապա գոնե բարվոք վիճակում:

«1991 թ. մենք չենք կողմնորոշվել՝ առաջին հերթին ՀՀ-ի վերնախավը: Վերնախավ համարում եմ նրանց, ովքեր 91 թ. իշխում էին և ովքեր հավակնում են իշխանության՝ իշխանություն և ընդդիմություն: Այդ 4 կետերի պատասխանները և մեխանիզմները պետք է ունենան: Եթե դու իշխանություն ես, այս 4 կետերը չես ապահովում, ի՞նչ ես ակնկալում: Եթե դու ընդդիմադիր ես և այս 4 պայմանների պրակտիկ մշակումը և կիրառման մեխանիզմը չունես, ինչո՞ւ ես հավակնում իշխանության»,-նշեց փորձագետը:

Նա բոլոր դեպքերում չի բացառում, որ փորձ կատարվում է, բայց իր նշած 4 պայմանները չկան:

«Իհարկե, կարելի է փորձել, բայց եթե պետությունը չունի այս 4 պայմանները, կապիտալի արտահոսք է լինում, ոչ թե ներդրումներ»,-ասաց Հարություն Մեսրոբյանը:

Անդրադառնալով կառավարության հաստատած «Շնող ՀԷԿ»-ի նախագծին, որը լինելու է Հայաստանի ներդրողների ակումբի առաջին ներդրումային նախագիծը Հայաստանում, կառավարման փորձագետն ասաց. «Եթե մեր էլիտան ունենար այն հարցի պատասխանը, թե ինչ երկիր ենք ուզում կառուցել, ապա կհասկանայինք՝ այս ՀԷԿ-ը պե՞տք է, թե չէ, այս համակարգը, այս ձեռնարկությունը պե՞տք է, թե ոչ: Օրինակ, եթե այդ տեսլականի մեջ գրված լիներ, որ Հայաստանը պետք է լինի տարածաշրջանի էլեկտրաէներգիայի արտահանող, այդ ժամանակ այդ իմաստով կարելի էր քննարկել այդ ՀԷԿ-ի կառուցումը, եթե մարդ չգիտի՝ ինքն ինչ է ուզում, ցանկացած վիճակ իրեն կոմֆորտ չէ»,-պարզաբանեց Հարություն Մեսրոբյանը և մեջբերեց մի ասացվածք՝ եթե նավը ոչ մի տեղ չի գնում, իրեն բոլոր քամիները խանգարում են: