Երբ իմացա, որ պատերազմ է, հասկացա՝ ես էլ Վահե չունեմ. միշտ հպարտանում էր իր ծննդյան օրով, ասում էր՝ միայն կարգին տղերքն են Հաղթանակի օրը ծնվում. մայրը՝ նահատակված Վահե Եղիկյանի մասին

Վահեն 19 տարեկան էր, 20-ն այս տարի լրացավ, Հաղթանակի օրը՝ մայիսի 9-ին: Միշտ հպարտանում էր իր ծննդյան տարեդարձի օրով, ասում էր՝ միայն կարգին տղերքն են Հաղթանակի օրը ծնվում. հիմա այդ տոնը չկա, իսկ ինքը ապացուցեց, որ իր հպարտությունը հավերժ է, պատմում է Կարինե Մուրադյանը՝ 44-օրյա Արցախյան պատերազմի ժամանակ նահատակված կրտսեր սերժանտ Վահե Եղիկյանի մայրը։

Վահեն Երևանից էր, ընտանիքի միակ տղան, ուներ մեկ քույր: Հերոսը ծառայում էր Ջրականում (Ջաբրայիլ): Մայրը պատմում է, որ Վահեն իրականում պետք է Հայաստանում ուսումնական զորամասում ծառայեր, բայց զինվորական հավաքակայանում որոշել է, որ պիտի մեկնի Արցախ ու հետագա ծառայությունն այնտեղ պիտի անցնի:

«Ծանր տարա նրա այդ որոշումը, հենց սկզբից տրամադրվել էի, որ պիտի ուսումնական զորամասում ծառայի: Վահեն դիրքի ավագ էր ու պատասխանատու էր իր ընկերների համար: Վահեին մի քանի բառով շատ դժվար է նկարագրելը, նա ամբողջովին կյանք էր, կյանքով լեցուն էր. բարի էր, ընկերասեր, գրագետ ու իր առաջ դրած բոլոր նպատակներին հասնում էր իր ուժերով. անձնվեր ընկեր էր, կաներ ամեն ինչ, որ ընկերը չտխրեր, այն, ինչ իր պատասխանատվությունն էր պահանջում, պետք է բարձր մակարդակով լիներ»,-հիշում է տիկին Կարինեն:

«Վահեն չհասցրեց սովորել, քանի որ դպրոցն ավարտեց, ընդունվեց Հայ-Ռուսական համալսարանի Կիրառական մաթեմատիկայի և ինֆորմատիկայի ֆակուլտետ, որից երեք օր հետո զորակոչվեց բանակ: Շատ ուրախ էր ապրում, իր նպատակներից ու խոստումներից մեկն այն էր, որ պիտի ընդունվի համալսարան ու իր խոստումը կատարեց»,-ասում է մայրը:

Վահեի մեջ հայրենիքի նկատմամբ սերը դեռ դպրոցական տարիներից էր արմատավորվել: «Իրենց դպրոցում երեխաների հայրենասիրական հոգին տարբերվում էր, հաճախ էին Եռաբլուր գնում: Երբ ասում էի, որ ամեն դեպքում շատ հաճախ գնալ պետք չէ, Վահեն ասում էր՝ մամ, ո՞վ է ասել, որ դա գերեզմանատուն է, լույսեր կան: Վահեի ներսում հայրենասիրությունն ու ընկերասիրությունը միախառնված էին»,– պատմում է մայրը:

Հերոսը շատ երազանքներ չուներ, դրանք նպատակներ էին, որոնց համար ամեն ինչի պատրաստ էր: Նպատակ ուներ, որ մեծ տուն պետք է գնի, հյուրասենյակում էլ շատ մեծ սեղան տեղադրի ու տանը միշտ խնջույքներ կազմակերպի, բոլոր ընկերների, ծանոթ, անծանոթների հետ ուրախանա: «Շատ կենսուրախ էր, պարել շատ էր սիրում, բոլոր առիթներին ինքը պարտադիր ներկա էր լինում, բայց միշտ այնպես էր անում, որ իր դասերը չտուժեն դրանից»:

Տիկին Կարինեն հիշում է, որ պատերազմի հենց առաջին օրվանից շատ վատ է զգացել իրեն՝ չիմանալով անգամ, որ պատերազմ է: «Ես կանխազգացել եմ Վահիկիս կորուստը: 27-ի լուսաբացին, երբ թշնամին Ջաբրայիլի վրա ԱԹՍ-ներ էր բաց թողել, հենց այդ պահին գլխապտույտ, տագնապ սկսվեց ինձ մոտ ու չէի հասկանում պատճառը, որովհետև չգիտեի պատերազմի սկսվելու մասին: Դրանից մի երկու ժամ հետո, երբ իմացա, որ պատերազմ է, հասկացա, որ ես էլ Վահե չունեմ: Ինձ ասում էին՝ ինչի՞ ես էդպես մտածում, ասում էի՝ եթե անգամ հետ գա, էլ առաջվա Վահիկը չի լինի, մի քանի ժամում տղերքը հասունացել ու փոխվել էին, այլ հոգեվիճակում էին»:

Պատերազմի առաջին օրը, երբ մայրը զանգել է Վահեին, տագնապալի ձայնով է պատասխանել: «Իմ ծանր հոգեվիճակը փորձում էի թաքցնել, որ չզգար, ասացի՝ Վահիկ, քեզ լավ նայիր, խնդրում եմ, աղջիկս էլ գոռաց՝ Վահե, մենք քեզ շատ ենք սիրում, ու ինքը պատասխանեց՝ մամ, սաղ տոչնի ա, ես լավ եմ, հետո կզանգեմ ու անջատեց: Դրանից հետո մի քանի անգամ ընկերներին է զանգել, ինձ չի զանգել, որովհետև հասկանում էր, որ իր ձայնից կկռահեմ, թե ինչ է կատարվում. մենք շատ կապված էինք, դեռ մանկուց Վահիկն իմ օրվա մեջ էր ամեն վայրկյան, գրկիցս չէր իջնում, ոչ ոքի մոտ չէր գնում»:

Վահեի վերջին զանգը պատերազմից երկու օր անց է եղել: Վահեն ընկել է սեպտեմբերի 30-ին, զոհվելու մասին ընտանիքն այդ օրն էլ իմացել է, սակայն իրարամերժ են եղել իրենց հասնող տեղեկությունները․ մեկ ասել են, որ զոհվել է տղան, մեկ ասել են, որ վիրավոր է: Ընտանիքը նրան ստիպված է եղել 25 օր փնտրել: «Զինակիցները պատմում են, որ Վահեն առաջին վիրավորումը ստանալուց հետո կրկին դիրքեր է բարձրացել տղաների մոտ, չի փախել: Նահանջի ժամանակ ինքը գիտակից է եղել, բայց ընկերներին ասել է՝ ինձ թողեք, դուք գնացեք»:

Պատերազմի այսպիսի ավարտի մասին մայրը փորձեց ոչինչ չասել, քանի որ կարծում է՝ դեռ ավարտը չէ, բայց նշում է՝ իր համար պատերազմն ավարտվեց այն ժամանակ, երբ իմացավ, որ Վահեն արդեն չկա: «Ազգը պիտի գնահատի այդ երիտասարդներին: Ինչի՞ պիտի ես ու ինձ նման մայրերն իրենց որդիների 20-ամյակը Եռաբլուրում նշենք»,– ասում է:

Աղբյուրը՝ Tert.am