Թուրք-ռուսական նոր հակամարտություն՝ Ադրբեջան

Թուրքիայի պաշտպանության նախարար Հուլուսի Աքարը հայտարարել է, որ Թուրքիան, որպես Ադրբեջանի աջակից, ղարաբաղյան հակամարտության կողմ է: Աքարի այդ հայտարարությունը հնչում է այն հայտարարության ֆոնին, որ արել էր ՌԴ արտգործնախարար Լավրովը Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարար Ջեյհուն Բայրամովի՝ Մոսկվա կատարած առաջին այցի ընթացքում: Համատեղ մամուլի ասուլիսում Լավրովը հայտարարել էր, որ անընդունելի են բանակցողների կազմի փոփոխության փորձերը: Առերևույթ այդ հայտարարությունը կարող էր վերաբերել Արցախը բանակցային կողմ դարձնելու Հայաստանի ջանքին, որը հայտարարում է, որ Արցախը հակամարտության լիիրավ կողմ է և պետք է ներկա լինի բանակցային սեղանի շուրջ, եթե կա իրապես բանակցելու ցանկություն:

Թուրքիայի պաշտպանության նախարարի հայտարարությունը, սակայն, որ հնչել է «Անադոլու» գործակալությանը նրա տված հարցազրույցում, տալիս է թերևս այդ հարցի շուրջ մտորելու այլ ուղղության առիթ: Անկարան հայտարարում է, որ հակամարտող կողմ է՝ որպես Բաքվի անվերապահ աջակից:

Եթե հաշվի առնենք այն, որ մինչև Մոսկվա մեկնելը Ջեյհուն Բայրամովը իր առաջին այցը կատարել էր Անկարա, և հանդիպումները եղել են ոչ միայն արտգործնախարարության, այլ նաև ՊՆ նախարարների ձևաչափով, և եթե հիշենք նաև, որ Բայրամովի՝ Մոսկվա այցից առաջ Բաքու էր ժամանել թուրքական ռազմական ղեկավարությունը՝ Աքարի գլխավորությամբ, ապա բավականաչափ հիմք կա ենթադրելու, որ նորանշանակ նախարար Բայրամովին Մոսկվա գործուղել է Անկարան, ոչ թե Ալիևը, և նա Մոսկվա է գործուղվել հստակ հանձնարարությամբ՝ ներկայացնել Կրեմլին բանակցային նոր ձևաչափի առաջարկ, որտեղ առանցքային դեր ունի Թուրքիան:

Լավրովի հայտարարությունն այդ առաջարկի մերժումն է, որին էլ հաջորդում է Աքարի հայտարարությունը, որ Թուրքիան հակամարտող կողմ է: Այսինքն՝ Անկարան այս անգամ արդեն իր պաշտպանության նախարարի մակարդակով է դնում հարց Մոսկվայի առաջ, առայժմ՝ հեռակա, ինչպե՞ս կարող են չներառել Անկարային, եթե այն հակամարտող կողմ է:

Հարցն այն է, որ Թուրքիան դե ֆակտո իսկապես հակամարտող կողմ է, և ավելին՝ հենց Թուրքիան է հակամարտող կողմ, ոչ թե Ադրբեջանը, քանի որ ակնառու է՝ Բաքուն այժմ գտնվում է Անկարայի գերազդեցության և հրահանգների տիրույթում: Սակայն կա թերևս մի նրբերանգ: Թուրքիան կողմ է ներկայանում ոչ այն, այսպես ասած, դասագրքային ըմբռնման շրջանակում, որ ձևավորվել է մեզանում արցախյան հակամարտության գործընթացի առումով: Թուրքիան խոսում է այդ առիթով, սակայն իրականում բոլորովին այլ հակամարտության մասին՝ Ադրբեջանի:

Անկարան անշուշտ բավական իրատես է ներկայումս Արցախի հարցում որևէ պատրանք չունենալու համար: Անկարան Ռուսաստանին ակնարկում է այլևս ադրբեջանական հակամարտության մասին, Ադրբեջանի համար պայքարի մասին: