«Ռուսները հստակ մարտահրավեր են նետում Արկտիկայում». CNN-ն անդրադարձել է Ռուսաստանի՝ Արկտիկայի ափերին ռազմական ներկայության ամրապնդմանը (լուսանկարներ, տեսանյութեր)

Արդեն մի քանի տարի է, ինչ Ռուսաստանն աննախադեպ տեմպերով իր ռազմական ներկայությունն է «կուտակում» Արկտիկայում և այնտեղ փորձարկում իր նորագույն զենքերը՝ փորձելով համախմբել վերահսկողությունն ընդհանուր առմամբ այս տարածաշրջանի և Ասիայից դեպի Եվրոպա` սառույցից մաքուր ռազմավարական մատակարարման ուղու վրա:

Այս մասին ասվում է CNN հեռուստաալիքի հոդվածում, որը հիմնվել է Արկտիկայի նոր արբանյակային պատկերների, ինչպես նաև արևմտյան բարձրաստիճան պաշտոնյաների ու փորձագետների ասածի վրա:

Տիեզերական տեխնոլոգիական Maxar ընկերության՝ CNN-ին տրամադրած արբանյակային նկարները ցույց են տալիս վերջին 5 տավա ընթացքում Ռուսաստանի ափամերձ հատվածի մի շարք վայրերում և Արկտիկայում օդանավակայանների և ռազմական բազաների մեթոդական կառուցումն ու ամրացումը:

Լուսանկարները ցույց են տալիս նաև Արկտիկայի ափին սարքավորումների շարունակական կուտակումներ, այդ թվում՝ «ՄիԳ -31ԲՄ» կործանիչներ: Մարտի 16-ի պատկերները ցույց են տալիս, որ հավանական է, որ այդ օդանավերի մոդելները հայտնվել են Արկտիկական Նագուրսկի գյուղի տարածքում. ենթադրվում է, որ սա առաջին անգամն է, երբ Հեռավոր Հյուսիսում ռուսական նոր ռազմական ինքնաթիռ է տեղակայվում, հայտնում է CNN-ը:

Արևմտյան ռազմական փորձագետներն ու պաշտոնյաները հատկապես անհանգստացած են այս տարածաշրջանում ռուսական նոր «գերզենքի»՝ «Պոսեյդոն» տորպեդի (պայթուցիկ նյութի լիցք կրող ինքնաշարժ ինքնակառավարվող ստորջրյա սիգարաձև արկ, որը նախատեսված է հակառակորդի նավերը խոցելու և ջրագծի մոտ գտնվող օբյեկտները կործանելու համար,- Tert.am) հայտնվելով, որն ակտիվորեն փորձարկվում է Արկտիկայում: Հետագա փորձարկումները նախատեսվում են 2021-ին:

Բացի այդ, Ռուսաստանը տեղակայել է նոր ռադարային համակարգեր Ալյասկայի ափերի մոտ և նոր ստորգետնյա պահեստարաններ՝ հավանաբար «Պոսեյդոն»-ի կամ այլ նոր բարձր տեխնոլոգիական զենքերի համար, գրում է ամերիկյան հեռուստաալիքը:

Պենտագոնի խոսնակ փոխգնդապետ Թոմաս Քեմփբելը CNN-ին ասել է, որ Ռուսաստանը «արդիականացնում է խորհրդային ժամանակաշրջանի օդանավակայաններն ու ռադարային կայանքները, կառուցում նոր նավահանգիստներ և որոնողափրկարարական կենտրոններ»:

Այն նաև «ընդլայնում է իր զենիթային և առափնյա հրթիռային համակարգերի ցանցը», - հավելել է նա:

Քեմփբելը նաև հիշեցրել է, որ 2020-ի նոյեմբերին Ռուսաստանը հայտարարել է «Ցիրկոն» հականավային գերձայնային թևավոր հրթիռի հաջող փորձարկման մասին: Նախկինում ԱՄՆ պաշտոնյաներն արհամարհական կերպով զենքը նկարագրում էին որպես «հորինված»: Այնուամենայնիվ, Նորվեգիայի հետախուզության ղեկավարը CNN-ին ասել է, որ «Ցիրկոն»-ն իսկապես «նոր գերձայնային տեխնոլոգիա է, որից դժվար է պաշտպանվել»:

«Ռուսները հստակ մարտահրավեր են նետում Արկտիկայում: Սա հղի է անցանկալի հետևանքներով Միացյալ Նահանգների և նրա դաշնակիցների համար, հատկապես այն պատճառով, որ այն թույլ է տալիս ռուսական ազդեցությանը տարածվել Հյուսիսային Ատլանտյան օվկիանոսում»,- հեռուստաալիքին ասել է Պետդեպարտամենտի բարձրաստիճան պաշտոնյան:

Տարածաշրջանում իրավիճակը կտրուկ փոխվել է գլոբալ տաքացման պատճառով, որն արագորեն ոչնչացնում է Արկտիկայի սառույցը:

«Հալոցքն ընթանում է ավելի արագ, քան գիտնականները կանխատեսել կամ հնարավոր էին համարում մի քանի տարի առաջ»,- ասել է Պետդեպարտամենտի բարձրաստիճան պաշտոնյան և հավելել՝ «Դեպի Արկտիկա ֆիզիկական մուտքի առումով սա կտրուկ վերափոխում կլինի առաջիկա տասնամյակների ընթացքում»:

Այս կապակցությամբ ԱՄՆ պաշտոնյաները մտահոգված են Հյուսիսային ծովային երթուղին` Նորվեգիայի և Ալյասկայի միջև Ռուսաստանի հյուսիսային ափով անցնող բեռնափոխադրման ուղին, վերահսկելու Մոսկվայի ակնհայտ ցանկությամբ:

«Այս երթուղին, համեմատած Սուեզի ջրանցքով անցնող երթուղու հետ, շուրջ կիսով չափ կրճատում է Ասիայից Եվրոպա ապրանքներ առաքելու ժամանակը: Սա կարող է հիմնովին փոխել համաշխարհային բեռնափոխադրումը, և դրա հետ մեկտեղ ամբողջ աշխարհի ապրանքների ավելի քան 90 տոկոսի տեղափոխումը»,- պարզաբանել է Ավստրալիայի Դեակին համալսարանի ռազմավարական ուսումնասիրությունների պրոֆեսոր Էլիզաբեթ Բուչենան:

Պենտագոնի խոսնակը մտահոգություն է հայտնել այն կանոնների վերաբերյալ, որոնք Մոսկվան փորձում է սահմանել այս երթուղին իրականացնող նավերի վրա:

«Դրանք պահանջում են, որ ցանկացած նավ, որն անցնում է Հյուսիսային ծովային երթուղու միջազգային ջրերով, ունենա ռուս նավապետ, որը կղեկավարի նավը: Ռուսաստանը նաև փորձում է օտարերկրյա նավերից պահանջել թույլտվություն ստանալ մինչև նախկին ԽՍՀՄ մուտք գործելը»,- շեշտել է Քեմփբելը:

Պետդեպարտամենտի բարձրաստիճան պաշտոնյան հավելել է նաև, որ խոսքը վերաբերում է «ճանապարհային երթևեկության որոշ կանոններ հաստատելու, միջազգային հանրությունից ինչ-որ դե ֆակտո համաձայնություն ստանալու, այնուհետև հայտարարելու մասին, որ դա ճիշտ ճանապարհն է»:

Ռուսաստանի արտգործնախարարությունը հրաժարվել է մեկնաբանել CNN-ի հոդվածը: Այնուամենայնիվ, ավելի վաղ Ռուսաստանը պնդել է, որ Արկտիկայի իր քաղաքականությունն ուղղված է միայն այս տարածաշրջանում երկրի տարածքային ամբողջականության և տնտեսական աճի պահպանմանը, ինչպես նաև Հյուսիսային ծովային երթուղու`որպես «գլոբալ մրցակցային ազգային տրանսպորտային միջանցքի» զարգացմանը», - հիշեցնում է հեռուստաալիքը:

Տեսանյութերը կարող եք դիտել այստեղ, այստեղ և այստեղ: