Շիրակի մարզում ծնունդները դարձյալ նվազել են
Շիրակի մարզի ծննդատներում 2018 թվականին ծնվել է 3082 երեխա, 39-ով պակաս 2017 թվականի համեմատ: Ծնունդների մեջ դարձյալ գերակշռողը տղաներն են: Նրանք 183-ով ավելի են աղջիկներից: Ծնելիության աճ արդեն քանի տարի է Շիրակի մարզում չի գրանցվում:
12 տարի Նանիջանյանների ընտանիքը սպասել է երեխայի ծննդին: Փոքրիկ Հասմիկը տան առաջնեկն է: Առաջին զավակն էլ 7 տարի անց ծնվել է Սուսաննա Բաբայանի ընտանիքում: Տղա են ունեցել՝ անունն ինչ են դնելու, նորածնի մայրիկն ասում է, որ դեռ չեն որոշել: Երկու ընտանիքների առաջնեկներն էլ Ախուրյանի մոր ու մանկան կենտրոնում նույն օրն են լույս աշխարհ եկել:
Այսպիսի ծնունդներից հետո բժշկությունը երբեմն դժվարանում է բացատրել, թե որոնք են պատճառները ուշացած ծնունդների: Շատ ընտանիքներում փոքրիկների ծննդին տասնյակ տարիներ են սպասում ու հաճախ անարդյունք: Իսկ շատ ընտանիքներում երբեմն անտեղի արհեստական ընդհատումներ են լինում: Հաճախ 2-րդ աղջկա ծնունդն է դառնում ոչ ցանկալի: Ախուրյանի մոր և մանկան առողջության կենտրոնի փոխտնօրեն, բժիշկ-գինեկոլոգ Վահրամ Միրզոյանը այս տիկնիկն է ցույց տալիս, որը դարձել է Մոր և մանկան կենտրոնի սիմվոլիկ բաղադրիչը:
Ասում է, երբ հղին չի կողմնորոշվում պտղին պահի, թե դրանից ազատվի, օգնում է տիկնիկը, որը միշտ բժշկի սեղանին է: Այն 12 շաբաթական սաղմի տեսքով ու չափերով է: Սա այն շրջանն է, երբ երեխայի սեռն արդեն երևում է: Վահրամ Միրզոյանը պատմում է, որ տիկնիկը տալիս է հղի կնոջ ձեռքը, ասում է, թույլատրում եմ, կարող ես վիզը կտրել կամ ջարդել: Կինը հրաժարվում է: Այս տիկնիկի շնորհիվ բժիշկները կարողացել են շատ զույգերի հետ պահել աղջիկ երեխայի ծնունդներն ընդհատելուց: Իսկ ծնելիության բացասական պատկերը փոխելու համար անհրաժեշտ է, որ ընտանիքներում 3-րդ, 4-րդ երեխաները ծնվեն: Հայաստանում 3-րդ, գուցե նաև 4-րդ երեխայի ծնունդն ընտանիքներում դեռ մնում է սեռային հավասարությունը պահելու պայման: Բայց ծնելիության աճը խթանող հիմնական գործոնը, ըստ մասնագետների, պետք է լինի մայրերին տրվող պետական աջակցության ավելացումը: Պետական ֆինանսավորումից է կախված նաև շատ հիվանդությունների բուժման արդյունավետությունը: Մասնավորապես սիրտ-անոթային հիվանդություններից մահացությունը կարելի է նվազեցնել վիրահատություններն անվճար դարձնելու դեպքում: Հետվիրահատական շրջանում մահացության թվերը Հայաստանում վերջին տարիներին նվազել են: Առայժմ անվճար են վիրահատվում միայն սրտամկանի սուր ինֆարկտով դեպքերը: Սիրտ-անոթային հիվանդություններն աճել են: Իսկ սրտի վիրահատությունների միայն
թանկարժեքությամբ չի պայմանավորված հիվանդի բժշկին ուշ դիմելը:
Ինտերվենցիոն սրտաբան Դավիթ Մինասյանի խոսքերով՝ կան հիվանդներ, որոնք
ունեն բժշկական ապահովագրություն, սրտի վիրահատություններից անվճար են
օգտվում, բայց էլի բժշկի չեն դիմում: Բժշկի ուշ դիմելու սովորությունը փոխելու համար առաջնային բուժօգնության, ինչպես նաև որոշ խմբերի ստացիոնար անվճար բուժումը,պարզվում է, դեռ բավարար չէ: Այլ վերաբերմունք և մոտեցում ունենալու համար առողջապահության ոլորտի պատասխանատուների օրակարգային հարցն է Հայաստանի բնակչության համար կիրառել ապահովագրական համակարգը: Նշենք՝ 2018 թվին Շիրակի մարզում 2330 մահվան դեպք է գրանցվել: Համեմատությունը դարձյալ 2017 թվականի հետ է, մահերի թիվը մարզում նվազել է162-ով: Առաջին տեղում սիրտ-անոթային հիվանդություններից մահացությունն է, 2-րդ տեղում՝ չարորակ ուռուցքներից: