Աղանդավորությունը մի զենք է, որը միտված է մեր երկիրը թուլացնելուն և ներսից պառակտելուն. Արտակ Սրբազան

Երեք մլն բնակչություն ունեցող փոքրիկ Հայաստանում պաշտոնապես գրանցված է 64 կրոնական կազմակերպություն: Սակայն ըստ տարբեր տվյալների` գործում են չգրանցված 75-100 կրոնական կառույցներ: Ընդ որում, այդ կառույցների մի զգալի հատվածն օգտագործում են հոգեբանական ներգործության ուժեղ մեխանիզմներ և գործում են անհատի անձնական և ֆինանսական խնդիրները լուծման միջոցով նրանց ներգրավվելու ճանապարհով: Operativ.am-ը աղանդավորական կազմակերպությունների ունեցած ազդեցության և Հայ առաքելական եկեղեցու կողմից ձեռնարկվող քայլերի մասին զրուցել է Մայր Աթոռի Վանորեից Տեսուչ Տ. Արտակ եպիսկոպոս Տիգրանյանի հետ:

-Սրբազան Հայր, կան որոշակի վիճակագրական տվյալներ, որոնք փաստում են, որ մեր երկրում աղանդավորների թիվը աճել է: Ըստ ձեզ, ո՞րն է դրա պատճառը: Արդյո՞ք ճիշտ են այդ տվյալները, թե՞ աղանդավորներն են սկսել ավելի բացահայտ գործունեություն ծավալել:

-Իմ ունեցած խոսուն տվյալները փաստում են այլ վիճակագրություն և ես հակված չեմ այն կարծիքին, որ աղանդավորների թիվը գնալով աճում է: Եկեղեցում տիրապետող տվյալները այլ են, աղանդավորական կազմակերպություններից օր օրի վերադառնում են Մեր զավակները և դրա վառ վկայությունն է մեր հոգևոր սպասավորների ամենօրյա գործունեությունը աղանդավորական կազմակերպություններից տուժած հայորդիների հետ: Հիմա դրանք հակասում են իրար և բախում է ստեղծվում: Այստեղ հարց է առաջանում` ո՞րն է ճիշտ: Մեր ունեցած փաստացի տվյալներ՞ը, թ՞ե գոյություն ունեցող կեղծ վիճակագրությունը: Մեր եկեղեցում բավականին աշխույժ երիտասարդություն կա, այցելեք եկեղեցի և տեսեք թե ինչ թարմացած, երիտասարդացած ներկայությունը կա ժողովրդի: Սխալ վիճակագրություն կստեղծեն, կհավատան և կտարածեն այն մարդիկ ովքեր Եկեղեցում չեն և անձնապես չեն ճանաչում հոգևորականներին:

Բնականաբար աղանդավորները գործունեություն ծավալում են, դրանում խոսք լինել չի կարող: Նման դեպքում թե ժողովուրդը, թե եկեղեցին և թե պետությունը անելիք ունեն: Աղանդավորությունը ձևավորվում է այնտեղ, որտեղ ազատություն կա, դատարկություն կա, որը լցված չէ ոչ մի բանով: Եթե անձը դուռ է բացում և թույլ է տալիս ներս մտնել և իրեն իր տան մեջ քարոզել՝ կնշանակի, որ այստեղ մեղք ունի անհատը և սրանցով կազմված ժողովուրդական բազմությունը….., հեռանում են ազգային տնից՝ Եկեղեցուց, կործանելով իրենց իսկ տունը: Եկեղեցականը արդեն ժողովրդի տանն է՝ Եկեղեցում:
Եկեղեցու քայլերը, որ ձեռնարկվում են, այն է, որ ակտիվ կերպով շարունակում է իրականացնել իր Աստվածադիր առաքելությունը և պատմական ներկայությունը ազգակերտման և պահպանության գործում: Սակայն միշտ էլ լինելու և զգացվելու է այն տեղը, որտեղ հաճախ եկեղեցու ձեռքը հասու չէ, նյութական և ինչու չէ տնտեսական առումով: Աղանդավորական շատ կազմակերպություններ գրանցվել են իբրև սոցիալական ծրագրերով Հայաստան մուտք գործած կազմակերպություններ, որոնք գնում և գալիս են աղետյալ երկրներներին «ձեռք մեկնելու», երկրաշարժից կամ պատերազմից հետո իրենց ծառայությունները մատուցելու և աղքատությունը վերացնելու: Այս գաղտնի և փակ կոդի տակ գալիս են Հայաստան այլ նպատակներ հետապնդելով ՝ նոր աղետ ծնելու…:

Աղանդավորների դեմ պայքարը միակողմանի չէ՝ եկեղեցի, պետություն և ժողովուրդ, դա համատեղ գործունեության մի դաշտ է, որտեղ երեքը միաժամանակ պետք է գործեն և պայքարեն աղանդավորության զարգացման դեմ:

-Աղանդավորական կազմակերպություններն իրենց գործունեությունը հիմնականում ծավալում են գյուղերում: Ինչի՞ հետ է դա կապված: Այստեղ արդյո՞ք եկեղեցին անելիք չունի:

-Սա հիմնականում կապված է սոցիալական խնդիրների հետ: Նրանք դպրոցներ ու մանկապարտեզներ են նորոգում, կարողանում են առանձին ընտանիքների աջակցել: Հատկապես գյուղական շրջաններում սոցիալապես անապահով մարդիկ ավելի շատ են և այդ առումով նրանք ավելի խոցելի են աղանդավորների համար: Այնտեղ որտեղ չկա եկեղեցի և հոգևոր համայնքը ձևավորված չէ, այդ անմշակ ու խոպան դաշտում, այլև ազգային պատմությունից ու մշակույթից կտրված մարդուն բնականաբար պիտի գնան ու §լուսավորեն¦ օտարները: Ես դեռ չեմ հանդիպել այնպիսի մի աղանդավորի, ով լիարժեք համոզված է իր հավատալիքին:

-Ըստ ձեզ, ո՞ւմ կողմից են ֆինանսավորվում այդ կազմակերպությունները:

-Բնականաբար դրսից, քանի որ այդ ամենը միտված է մեր երկիրը թուլացնելուն և ներսից պառակտելուն: Դա մի զենք է, որով կարելի է մտնել ցանկացած երկիր:

-Կա տարածված մի կարծիք, որ աղանդավորները թուլացնում են հայոց եկեղեցին և նրա ունեցած դիրքերը: Որքանո՞վ է դա իրատեսական:

-Պատմականորեն առաջին անգամ չէ մեր իրականության մեջ, որ հայ եկեղեցին իր ժողովրդով առնչվել է աղանդների հետ: Մենք հեթանոսություն և անցյալում նյութապաշտություն ենք հաղթահարել: Աղանդավորությունը քամի է, որը գալիս, անցնում է: Եթե Հայաստանը նյութապես կրկին բարելավի իր վիճակը, ապա մենք նորից կանցնենք և կհաղթահարենք սա ևս:

Այստեղ գենետիկայի հարց կա: Հայ մարդը չի կարող օտարանալ, որքան էլ որ փորձեն դա անել: Հեշտությամբ օտարացել են և կօտարանան նրանք ովքեր արդեն իսկ օտար են մեր այս երկրում և պարտավորություն չեն ստանձնել երբևէ ազգապահպանության վսեմ գործում :