Ինչով է պայմանավորված դոլարի ու եվրոյի արժեւորումը. տնտեսագետի մեկնաբանությունը

Դոլար-դրամ կամ դրամ այլ արժույթների նկատմամբ փոխարժեքների տատանումը բազմաթիվ գործոններով է պայմանավորված, որոնք և ներքին են, և արտաքին են։ Այս մասին NEWS.am-ի հետ զրույցում ասաց տնտեսագետ Սուրեն Պարսյանը՝ խոսելով վերջին օրերին դոլարի եւ այլ արժույթների արժեւորման մասին:

«Արտաքին գործոններով պայմանավորված պետք է նշենք նախ այն, որ, օրինակ, ԱՄՆ Կենտրոնական բանկը սկսել է վարել այսպես ասած «թանկ» դոլարի քաղաքականություն, դրան գումարած Թրամփի ընտրվելը նաև դրական սպասումներ է առաջացրել ամերիկյան տնտեսության նկատմամբ, ըստ որի, որ Թրամփը պետք է ավելի պաշտպանողական, պրոտեկցիոնիստական քաղաքականություն վարելու ամերիկյան կազմակերպությունների նկատմամբ և նույնիսկ դոլար-եվրո փոխարժեքի որոշակի փոփոխություն ունենք, այսինքն դոլարը արժևորվել է եվրոյի նկատմամբ, սա նաև այն պատճառով, որ Թրամփը, օրինակ, բանկերի նկատմամբ որոշել ավելի մեղմ վերահսկողական քաղաքականություն իրականացնել, այն դեպքում, երբ որ Եվրոպայում նույն բանկային համակարգի նկատմամբ ավելի խիստ վերահսկողություն կա, այսինքն ամերիկյան գործոն, դրան գումարած նաև ռուսական գործոնը։ Վերջին ամիսների ընթացքում ռուբլին շարունակապար արժեզրկվում է պայմանավորված նաև ռուսական տնտեսությամբ, Ռուսաստանի ներսում արժույթի նկատմամբ պահանջարկով, տնտեսական սանկցիաներով և այլն, և դա չէր կարող նաև մեր տնտեսության վրա չազդել, քանի որ մեզ համար Ռուսաստանը թիվ մեկ առևտրային գործընկերն է և ռուբլու փոխարժեքի տատանումը մենք զգում ենք շատ հաճախ: Այսինքն, մենք ունենք բավականին փոփոխություններ նաև ռուբլու փոխարժեքի նկատմամբ, որը պայմանավորված է ռուսական տնտեսության ընդհանուր սպասումներով, արտարժույթային քաղաքականությամբ, գնաճի բարձր տեմպով»,-ասաց նա:

Նրա խոսքով՝ Հայաստանում այս տարի բավականին ոչ գնաճային միջավայր է ձեւավորվել և Կենտրոնական բանկը մի քանի անգամ վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը նվազեցրեց, հասցնելով 7.25 տոկոսի։

«Այլ խոսքով ասած, ավելի պարզ ասած, կենտրոնական բանկի նպատակն էր դրամի էժանացումը, արժեզրկումը, վերաֆինանսավորում, վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի նպատակը նաև դրամը արժեզրկել էր, քանի որ կենտրոնական բանկը այս տարի նախանշել էր 4% -անոց գնաճ, այն դեպքում, երբ որ 10 ամիսների հաշվարկով մենք ունեինք զրո, որը տնտեսության համար, բանկային համակարգի, տնտեսական պրոցեսների համար բավականին ռիսկային որոշակի գործոններ է ստեղծում։ Այսինքն, կենտրոնական բանկը վարում է նաև այսպես ներքին արդեն գործոնով պայմանավորված դրամի արժեզրկման քաղաքական, սա ևս իր ազդեցությունը է թողնում մեր ներկայիս փոխարժեքի վրա։ Բացի այդ, նշեմ, որ այս ցածր դոլարի փոխարժեքով պայմանավորված վերջին շրջանում կտրուկ ավելացել է ավելացել են ներկրումները, օրինակ, մի շարք ապրանքներ ձեռնտու են դրսից ներկրել, քան տեղում արտադրել կամ գնել և դրա արդյունքում մեծ պահանջարկ է առաջացրել արտարժույթի նկատմամբ, օրինակ, մարդիկ իրենց դրամը դարձնում են դոլար, ավտոմեքենա բերելու համար, տարբեր ապրանքներ բերելու համար, և տարեվերջին մենք ունենում ենք մեծ պահանջարկ նախատոնական, տոնական, այսպես տրամադրություններով պայմանավորված, դա պահանջարկ է ստեղծում, իսկ այդ պահանջարկը դրսից բերվող ապրանքներով են փորձում բավարարել, որի համար դոլար ենք վճարում, եվրո ենք վճարում և այլն, և դա էլ իր ազդեցությունն է թողնում այսպես փոխարժեք այս ներկա իրավիճակին։ Պետք է նաև հաշվի առնել այն գործոնը, որ այս տարվա ընթացքում նկատվում է դեպի Հայաստան հոսող գումարների նվազում, տրանսֆերտների մասին է խոսքը և Հայաստանից հոսող տրանսֆերտների աճ։ Այսինքն, մենք ունենում ենք դեպի Հայաստան հոսքի նվազում և Հայաստանից դուրս հոսքի ավելացում, օրինակ, հատկապես հոսքը ավելացել է արաբական Էմիրություննե, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ, այս ուղղությամբ այսինքն մարդիկ իրենց քեշ գումարը, դոլարը Հայաստանից հանում են, ավելի այսպես խաղաղ երկրներ, նավահանգիստներ տեղափոխելու նպատակով»,- նշեց տնտեսագետը:

Տնտեսագետ փաստում է, որ փոխարժեքի աճը նաև ձեռնտու է երկրի կառավարությանը։

Մանրամասները՝ սկզբնաղբյուրում։