ԱԺ-ում քննարկվել են բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտում սահմանվող աջակցության ուղղություններն ու հարկային արտոնությունները

Նախաձեռնությամբ առաջարկվում է բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտում սահմանել պետական աջակցության մի շարք ուղղություններ և որոշ հարկային արտոնություններ:

Մասնավորապես՝ «Բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտի պետական աջակցության մասին» օրենքի նախագծով նախատեսվում է բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտում ընդգրկված կազմակերպություններին և անհատ ձեռնարկատերերին տրամադրել պետական աջակցություն հետևյալ ուղղություններով. առաջին՝ աշխատանքային միգրանտների ներգրավման համար, որոնք իրականացնում են մասնագիտական աշխատանք և համարվում են տվյալ տնտեսավարող սուբյեկտի վարձու աշխատողները: Ընդ որում, պետական աջակցությունը տնտեսավարող սուբյեկտին կտրամադրվի աշխատանքային միգրանտի աշխատավարձը և դրան հավասարեցված այլ վճարումների գծով հաշվարկված եկամտային հարկի գումարի 50 տոկոսի չափով: Երկրորդ՝ պետական աջակցություն կտրամադրվի նոր աշխատողների ներգրավման համար: Եթե տնտեսվարող սուբյեկտի բոլոր վարձու աշխատողների եռամսյակային միջին քանակը չի գերազանցի 30-ը, ապա աջակցությունը կկազմի նոր աշխատողների աշխատավարձի և դրան հավասարեցված այլ վճարումների գծով հաշվարկված եկամտահարկի գումարի 100 տոկոսի չափով: Եթե բոլոր վարձով աշխատողների եռամսյակային միջին քանակը 31 և ավելի լինի, ապա տրամադրվելիք աջակցությունը կկազմի նոր աշխատողների աշխատավարձի և դրան հավասարեցված այլ վճարումների գծով հաշվարկված եկամտահարկի գումարի 50 տոկոսի չափով:

ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Մխիթար Հայրապետյանն ընդգծել է այն հանգամանքը, որ նոր աշխատողների մասով պետական աջակցությունը տրամադրվելու է վարձու աշխատողի՝ առաջին աշխատանքի անցնելու պահից երեք օրացուցային տարիների համար:

Երրորդ՝ պետական աջակցություն կտրամադրվի նաև տնտեսավարող սուբյեկտի՝ մասնագիտական աշխատանք կատարող կադրերի պատրաստման և վերապատրաստման գծով կատարված կրթական ծախսերի փոխհատուցման նպատակով: Նշվել է, որ տնտեսավարող սուբյեկտի՝ մասնագիտական աշխատանք կատարող վարձու աշխատողների աշխատավարձի և դրա հավասարեցված այլ վճարումների գծով հաշվարկված եկամտային հարկի գումարի 50 տոկոսի չափով աջակցություն կտրամադրվի, եթե կազմակերպության կամ անհատ ձեռնարկատիրոջ վարձու աշխատողների եռամսյակային միջին քանակը չի գերազանցի 30-ը:

«Մինչև 30 աշխատակից ունեցող փոքր կազմակերպությունների պարագայում առաջարկվում է նաև փոխհատուցել կադրերի պատրաստման և վերապատրաստման նպատակով տնտեսվարող սուբյեկտի կողմից կատարված գործուղման ծախսերը, որոնց համար ենթաօրենսդրական իրավական ակտերով նախատեսվում է սահմանել վերին շեմ՝ երկու միլիոն դրամից ոչ ավելի»,- մանրամասնել է նախարարը և հավելել, որ տնտեսվարող սուբյեկտի՝ մասնագիտական աշխատանք կատարող վարձու աշխատողների աշխատավարձի և դրան հավասարեցված այլ վճարումների գծով հաշվարկված եկամտային հարկի գումարի 25 տոկոսի չափով փոխհատուցում կտրամադրվի, եթե վարձու աշխատողների եռամսյակային միջին թիվը 31 և ավելի է:

Նախաձեռնությամբ առաջարկվում է, որ վերոնշյալ երեք ուղղություններով սահմանված հաշվետու ժամանակաշրջանի մասով տրամադրվող աջակցությունների գումարները չեն կարող գերազանցել նույն հաշվետու ժամանակաշրջանի մասով աշխատողների գծով հաշվարկված և վճարված եկամտահարկի գումարի 50 տոկոսը:

Զեկուցողի խոսքով՝ փաթեթի ընդունումից հետո ենթաօրենսդրական ակտերով կսահմանվեն բարձր տեխնոլոգիական ոլորտի պետական աջակցության ենթակա գործունեության տեսակները՝ ըստ տնտեսական գործունեության դասակարգիչների աջակցությունների տրամադրման և այլ անհրաժեշտ կարգերը:

Մխիթար Հայրապետյանի տեղեկացմամբ՝ պետական աջակցության տրամադրումն իրականացվելու է ինքնաշխատ հարթակի միջոցով, որը նախատեսվում է գործարկել մինչև 2025 թվականի հուլիսի 1-ը: Մինչ հարթակի գործարկումը դիմումների ընդունման գործընթացը կկարգավորվի լիազոր մարմնի ղեկավարի հրամանով:

Օրենսդրական փաթեթով նախատեսված աջակցությունները տրամադրվելու են հարկման ընդհանուր համակարգում և՛ շրջանառության հարկի համակարգում գործող կազմակերպություններին, և՛ անհատ ձեռնարկատերին 2025 թվականի հունվարի 1-ից մինչև 2032 թվականի հունվարի մեկն ընկած ժամանակահատվածի համար:

Նախաձեռնությամբ նաև առաջարկվում է բարձր տեխնոլոգիական ընկերությունների համար շրջանառության հարկի դրույքաչափը նվազեցնել 2.5 անգամ՝ 5 տոկոսի փոխարեն սահմանելով 2 տոկոս: Նաև՝ նախատեսվում է մասնագիտական աշխատանք կատարող անձնակազմին վճարվող աշխատավարձի 200 տոկոսի չափով շահութահարկով հարկման նպատակով համախառն եկամուտը հավելյալ նվազեցնելու հնարավորություն, բայց ոչ ավելի, քան հաշվարկված հարկման բազայի 50 տոկոսը: Առաջարկվում է կիսով չափ նվազեցնել գիտական հետազոտությունների և փորձարարական մշակումների աշխատանքներում ներգրավված մասնագիտական անձնակազմին վճարվող աշխատավարձի և դրան հավասարեցված եկամուտների մասով եկամտային հարկի դրույքաչափը՝ 20-ից դարձնելով 10 տոկոս:

Հարկային արտոնությունները ևս տրամադրվելու են 7 տարով:

Զեկուցողի խոսքով փաթեթի ընդունման արդյունքում ակնկալվում է բարձր տեխնոլոգիական ոլորտի առաջանցիկ զարգացման, ինչպես նաև գիտահետազոտական աշխատանքների իրականացման համար մեր երկրում ձևավորել նպաստավոր պայմաններ: «Ակնկալվում է նաև, որ այն խթան կհանդիսանա մեր երկրում տնտեսության արտադրողականության և մրցունակության բարձրացման, գիտելիքահենք տնտեսության զարգացման, տեղեկատվական հասարակության և դրա տարբեր բաղադրիչների ձևավորման, օտարերկրյա ներդրումների ներգրավման, տեղական ընկերությունների արտադրանքի և ծառայությունների արտահանման ու համաշխարհային շուկայում Հայաստանի` որպես զարգացած բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտ ունեցող երկրի վարկանիշը բարձրացնելու համար»,- ասել է նախարարը:

Մխիթար Հայրապետյանը հիշեցրել է, որ հաշվի առնելով բարձր տեխնոլոգիաների կարևորությունը Հայաստանի Հանրապետության տնտեսության և անվտանգության համար՝ ՀՀ կառավարությունը շարունակելու է նպաստել նորարարական համակարգի զարգացմանը և տարբեր ոլորտներում համակողմանի ներդրումներին: Մշակվելու է բարձր տեխնոլոգիական ոլորտի զարգացման ռազմավարություն՝ ուղղված բարձր տեխնոլոգիական ոլորտի ծավալի, ոլորտում ներգրավվածության բարձրացմանը, ընկերությունների գործառնական գործունեությունից գոյացող եկամուտների աճի ապահովմանը, ՀՆԱ-ի նկատմամբ այդ ցուցանիշի տեսակարար կշռի ավելացմանը, նորարարական գաղափարների առևտրայնացմանը, ձեռներեցության խթանմանը, տեխնոլոգիական առաջընթացին և տեխնոլոգիական լուծումների լայն կիրառությանը տնտեսության ու հանրային ոլորտներում:

Մխիթար Հայրապետյանը պատասխանել է պատգամավորների հարցերին՝ անդրադառնալով ոլորտի զարգացմանն ուղղված Կառավարության քայլերին:

Նախաձեռնության վերաբերյալ առաջարկներ են ներկայացրել ԱԺ փոխնախագահ Հակոբ Արշակյանը և պատգամավոր Խաչատուր Սուքիասյանը:

Մխիթար Հայրապետյանը նշել է, որ առաջարկները լրացուցիչ կքննարկվեն առաջինից երկրորդ ընթերցում ընկած ժամանակահատվածում:

Առաջին ընթերցմամբ քննարկված «Բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտի պետական աջակցության մասին» և «ՀՀ հարկային օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» օրինագծերի փաթեթը քննարկվել է տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի՝ նոյեմբերի 11-ի արտահերթ նիստում և ստացել դրական եզրակացություն:

Հանձնաժողովի որոշմամբ՝ 2024 թվականի նոյեմբերի 19-ին՝ ժամը 11:00-ին, ԱԺ նիստերի դահլիճում տեղի կունենան խորհրդարանական լսումներ՝ «Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» և ««Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու մասին» 2024 թվականի հունիսի 12-ի ՀՕ-285-Ն օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքների նախագծերի վերաբերյալ: