Ինչպես գլորվեց Հայաստանը «հաղթանակի» փոսից պարտության ճահիճ
Հայաստանյան քաղաքական և քաղաքագիտական կյանքի մեծագույն մասը, թե ժամանակի, թե տարածության առումով, դժբախտաբար անցավ ռազմա-հայրենասիրական պաթոսի, քան լրջմիտ աշխատանքի տրամաբանությամբ: Դրա հետևանքը եղավ այն, որ, երբ պետությունը աշխարհաքաղաքական իրողությունների բերումով կանգնեց չափազանց լուրջ և խորը մարտահրավերների և մասշտաբային պատերազմի առաջ, պարզվեց, որ պաթոսից անդին կա պատրաստ լինելու թե ռազմա-տեխնիկական, թե հոգեբանական խնդիր: Ընդ որում, հոգեբանական խնդիրը միանգամայն հասկանալի է: Երբ տարիներ շարունակ համատարած քարոզ է վարվում առ այն, որ թշնամին կամ հակառակորդը տգետ է, անզոր, թույլ, և այլն, ապա ուժգին հարվածի հետ բախումից հետո տեղի է ունենում հոգեբանական բախում պատրանքի և իրականության միջև, պարզապես ինքնախաբեության բացահայտումը գալիս է շատ ավելի ուշ, իսկ տվյալ պահին այդ բախումից գալիս է խուճապ, անորոշություն, անգամ վախ: Մինչդեռ, 44-օրյա պատերազմում մեր գլխին թափվեց այն, ինչին մենք բացարձակապես պատրաստ չէինք, որովհետև Հայաստանի ռազմա-քաղաքական ղեկավարությունը նաև ապրիլյան պատերազմից հետո հանրությանը մատուցել էր մի իրականություն, որը փաստորեն բացարձակ կապ չուներ իրերի իսկական դրության հետ թե ռազմական, թե քաղաքական իմաստով: Եվ իրականություն, որի առանցքային մանրամասներին ու դետալներին տիրապետում էր միայն ու միայն ինքը, հակառակ դեպքում հազիվ թե բարձրագույն մակարդակով խոսել «Ստեփանակերտ-Ստեփանակերտ» երգելու վտանգի մասին:
Եվ բուն խնդիրը բոլորովին այն չէ, որ 2016-ի քառօրյայից հետո ձևավորվեց գնահատական, որ քառօրյան հայկական զինուժի հաղթանակն էր, քանի որ թույլ չտրվեց Ադրբեջանին հասնել լուրջ նպատակների: Բուն խնդիրն այն էր, որ Հայաստանի և Արցախի ռազմա-քաղաքական էլիտա կոչվածը այդ քառօրյայից հետո տիրապետելով անհրաժեշտ կոնֆիդենցիալ տեղեկատվության՝ մեկը մի փոքր շատ, մյուսը ՝ մի փոքր քիչ, ուժ և անգամ բարոյականություն չգտավ հանրության հետ գոնե ապագայի մասին լրջորեն խորհելու և խոսելու հարցում: Ավելին, եթե իրերի բուն դրության պայմաններում քառօրյան միայն քարոզչական ճակատում էր հնարավոր դիտարկել հաղթանակի համատեքստում, ապա միևնույն է, Հայաստանի և Արցախի ռազմա-քաղաքական էլիտայի որակական, վարքագծային հիմնարար վերափոխումը կարող էր լինել այդ հաղթանակի նաև ռազմա-քաղաքական իրապես կապիտալիզացիայի միջոց, սկսելով Հայաստանում տարիներով արմատավորված իռացիոնալ պաթոսը աստիճանաբար բերել ռացիոնալ քաղաքականության և քաղաքագիտության դաշտ: Եվ այստեղ համարել, որ խնդիրը միայն Սերժ Սարգսյանն էր, կնշանակի շարունակել ինքնախաբեությունը:
Խնդիրը այդ էլիտան էր ամբողջությամբ, իր բոլոր ներկայացուցիչներով, որոնք պաշտոնի էին այդ շրջանում, կամ թողել էին պաշտոնը, սակայն ունեին առանցքային դեր ընդհանուր համակարգի վարքագծի ձևավորման տեսանկյունից: Եվ մեծ հաշվով, այսօր հենց այդ էլիտան է, որ 2016-ից հետո հանրությանը ամեն կերպ պահելով հաղթանակի իռացիոնալ ծուղակում, այսօր էլ փորձում է պահել պարտության իռացիոնալ ծուղակում, թույլ չտալով խորհել որևէ այլ բանի մասին, և անելով ամեն ինչ պարտության ու աղետի զգացումը առավելագույնս խորացնելու համար, այդ կերպ տեսնելով սեփական խնդիրների ու հավակնությունների բավարարման հուսալի ճանապարհը:
Լուսանկարը՝ civilnet.am-ի
Աղբյուրը՝ 1in.am