Բայդենը սկսեց. ինչ սպասել Հայաստանին. 1in.am

ԱՄՆ-ն ունի նոր նախագահ: 46-րդ նախագահ Ջո Բայդենը ստանձնել է իր նախագահական լիազորությունը:

Ինչպիսին կլինի Բայդենի նախագահությունը: Դա կարևորագույն հարց է ոչ միայն ներքաղաքական ճգնաժամից ու դիմակայությունից երկփեղկված Ամերիկայի, այլևս ամբողջ աշխարհի, այդ թվում՝ բնականաբար, Հայաստանի համար: Ընդ որում, այստեղ կա երկու հարթություն՝ հայ-ամերիկյան հարաբերություն, ինչպես նաև ԱՄՆ արտաքին քաղաքականություն, մասնավորապես Հայաստանի համար կարևոր մի քանի կետերի ուղղությամբ՝ ԱՄՆ-Թուրքիա, ԱՄՆ-Ռուսաստան, ԱՄՆ-Իրան: Բայդենի նախագահությունն այդ համատեքստում հաճախ դիտարկվում է Օբամայի նախագահության հետագծով, որտեղ Ջո Բայդենը փոխնախագահ էր: Սակայն պետք է նաև նկատել, որ Բայդենը համարվում էր նախագահ Օբամայի վարչակազմի բազեներից, այսինքն` կոշտ թևի ներկայացուցիչներից, ինչը նշանակում է, որ Օբաման և Բայդենը ինքնին նույնական գործիչներ չեն: Այսինքն՝ պետք է զերծ մնալ թյուրիմացությունից, թե Բայդենը կվերականգնի Օբամայի քաղաքականությունը: Եթե իրավիճակը չափենք այդ առումով, ապա կարող ենք ասել, որ ԱՄՆ նախագահությունը ստանձնել է Օբամայի վարչակազմի կոշտ թևը: Ըստ այդմ, Բայդենը, թերևս, գծելու է իր ուղին, որտեղ հարցերը շատ ավելին են, քան պատասխանները, որ փնտրվում կամ դիտարկվում են նրա փոխնախագահական հետագծով: Նախագահ և փոխնախագահ Բայդենները լինելու են էապես տարբեր մարդիկ: Ինչ է դա նշանակում Հայաստանի համար: Հայաստանի համար, ընդհանուր առմամբ, հարմարավետ է եղել դեմոկրատական վարչակազմը, սակայն ընթացիկ հարմարավետությունից զատ կա քաղաքականություն, որն ԱՄՆ դեպքում բավականին պահպանողական է՝ անկախ վարչակազմերի կուսակցականությունից:

Մյուս կողմից, անգամ մարտավարական, ոճային փոփոխությունները փոքր պետությունների կամ ռեգիոնների համար կարող են ունենալ էական նշանակություն: Գլխավոր հարցը հայկական կողմի համար այն է, թե արդյո՞ք Բայդենը կգնա Կովկասում ԱՄՆ ավելի աշխույժ և անմիջական ներգրավվածության, թե՞ կգերադասի առնվազն առժամանակ հետևել հեռվից: Ի վերջո, Բայդենը Թրամփից ծանր ժառանգություն է ստացել նաև Կովկասում, սակայն այդ իմաստով Կովկասը ԱՄՆ նոր նախագահի կարևորագույն խնդիրների լուծման տեսանկյունից կարող է և չհայտնվել առաջնային դիրքում, առաջնահերթությունների շարքում: Այստեղ պետք է անելիք ունենա Հայաստանը հանդիպակաց շարժում սկսելու համար: Դա էլ, իհարկե, կախված է նրանից, թե դրա համար ինչ տարածություն կբացվի Բայդենի օրոք ռուս-ամերիկյան հարաբերությունների դաշտում, հաշվի առնելով ներկայումս Հայաստանի հանդեպ ՌԴ ազդեցության էական աճը: Դա, իհարկե, չի նշանակում, որ Հայաստանը պետք է սպասի այդ տարածությանը: Պետք է «խցկվել» համառորեն, խցկվել լավ իմաստով՝ տարածության ընդլայնման գործում մեզանից կախվածն անելու համար, իհարկե բովանդակային աշխատանքով, որի նպատակը պետք է լինի հայկական դերակատարման հարցում չեզոքացնել ամերիկա-ռուսական ընկալման մեջ սուր անկյունները: Դա, անշուշտ, բավականին բարդ խնդիր է, սակայն ի՞նչ է մնացել Հայաստանին, քան, ի վերջո, զբաղվել պետական խնդիրներ լուծելով:

Աղբյուրը՝ 1in.am