Փորձագետ. Հայաստանը կորցրել է ինքնիշխանությունը Երևանից դեպի երկրի հարավ տանող ճանապարհի նկատմամբ
Հայաստանը կորցրել է ինքնիշխանությունը Երեւանից դեպի երկրի հարավ տանող ճանապարհի նկատմամբ: Ադրբեջանը, օրինակ, կարող է ճանապարհահատվածներից մեկում անցակետ տեղադրել: Այս մասին այսօր՝ հունվարի 14-ին, լրագրողների հետ զրույցում ասաց քաղաքագետ Էդգար Էլբակյանը:
Նրա խոսքով՝ Երեւանը կարող է կառուցել շրջանցիկ ճանապարհ, սակայն դա կկրճատի Իրանի տարածքով միջազգային բեռների փոխադրումը Հայաստան, հատկապես հաղորդակցությունների ապաարգելափակումից հետո երկաթուղու կառուցման դեպքում:
«Գործ ունենք թշնամու հետ, որը համաձայն չէ Հայաստանի իշխանությունների այն թեզին, որ սահմանները կբացվեն, եւ ամեն ինչ լավ կլինի: Երկարաժամկետ հեռանկարում Բաքուն ցանկանում է հասնել իր մաքսիմալիստական նպատակներին»,-նշեց փորձագետը:
Էլբակյանը հավելեց, որ այժմ ակտիվ աշխատանքներ են տարվում Ադրբեջանի, Ռուսաստանի եւ Թուրքիայի կողմից ազդեցությունը մեծացնելու ուղղությամբ:
«Բացի այդ, Թուրքիայի պահանջարկն Ադրբեջանում եղել եւ պահպանվում է: Միեւնույն ժամանակ, Մոսկվան փորձում է Բաքվին թողնել իր ազդեցության տեսադաշտում, սակայն այդ ֆոնին խորհրդային անցյալ ունեցող իշխանության մարդիկ աստիճանաբար երկրորդ պլան են մղվում: Այդ տեսանկյունից Ալիեւը բարդ իրավիճակում է գտնվում, քանի որ ցանկանում է պահպանել Ռուսաստանի հետ հարաբերությունները: Կան նաեւ այլ հարց: Եթե Բաքվում ասում են, որ Ղարաբաղյան հարցը լուծված է, ապա ի՞նչ նոր միֆ է առաջ տանելու եւ ի՞նչ ուղղությամբ է ընթանալու հասարակության ատելությունը: Մեր դեպքում, օրինակ, ատելությունն ուղղված է նախկին իշխանությունների դեմ: Բանակցություններում միջնորդական դերն այժմ ստանձնում է միայն Մոսկվան, իսկ Պուտինի կողմից ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի մասին հիշեցումը միայն արարողակարգային բնույթ է կրում»,-ընդգծեց նա:
Ինչ վերաբերում է Հայաստանին, ապա քաղաքագետի գնահատմամբ՝ հետպատերազմյա իրողությունները ռեսուրսներ չեն թողել, որպեսզի իրական արտաքին քաղաքականություն վարվի:
«Ղարաբաղյան հարցի չլուծվածության մասին Մոսկվայում Փաշինյանի հայտարարությունները, այդ թվում, կարգավիճակի տեսանկյունից, անկասկած, բխում են մեր շահերից: Սակայն այդ դեպքում ինչո՞ւ ստորագրվեց հայտարարությունը, եթե չի լուծվել նույնիսկ ռազմագերիների հարցը: Դա կապիտուլյացիայի արդյունք է, երբ դու պատերազմից հետո բանակցություններ վարելու համար ռեսուրսներ չունես: Շատերը հարցնում են, թե ինչու 1994 թվականին մենք չկապիտուլացրեցինք Ադրբեջանը: Հարցն այն է, որ նման ռեսուրսներ մենք չունենք: Ամեն դեպքում բանակցությունները շարունակվում են, եւ ռազմագերիների հարցը փակված չէ: Սակայն ես վստահ չեմ, որ եթե, օրինակ, բոլոր ռազմագերիները վերադառնան, ապա իշխանությունների այդ դիրքորոշումը կրկին չի փոխվի: Հարցն այն է, որ ներկայիս քաղաքական թիմը, որը նախկինում ընդդիմություն էր, իր ծրագրերը չէր կապում Ղարաբաղի հետ: Իսկ ներկայիս նրա գործողությունները բխում են հասարակության պահանջից: Սակայն ինչպե՞ս են վարելու իրական քաղաքականություն, դժվար է ասել»,-եզրափակեց Էլբակյանը:
Հիշեցնենք, որ հունվարի 11-ին Մոսկվայում Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի, ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի եւ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի հանդիպման արդյունքներով ստորագրվել է փոխվարչապետների համատեղ նախագահությամբ եռակողմ աշխատանքային խմբի ստեղծման մասին հայտարարություն, որը կաշխատի տարածաշրջանում բոլոր տնտեսական եւ տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակման ուղղությամբ: Սակայն ՀՀ իշխանությունների կողմից առավել առաջնահերթ համարվող գերիների վերադարձի հարցը որեւէ լուծում չի ստացել: