JNS. Վերջին մարտական գործողությունները Լեռնային Ղարաբաղում դեռ անդրադարձով հարվածում են Մերձավոր Արեւելքին

Վերջին մարտական գործողությունները Լեռնային Ղարաբաղում դեռ անդրադարձով հարվածում են Մերձավոր Արեւելքին: Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը երեկ առաջարկություն է ներկայացրել խորհրդարան` խնդրելով հաստատել խաղաղապահների տեղակայումը Ղարաբաղում հրադադարի համաձայնագրին հետեւելու համար, գրում է JNS-ը:

CNN Türk-ը հայտնում է, որ Թուրքիայի խորհրդարանը, ինչպես սպասվում է, թույլ կտա տեղակայվել Ադրբեջանում մեկ տարի ժամկետով: Օրինագծում նշվում է նաեւ, որ Էրդողանը որոշելու է զորքերի քանակը, դրանց խաղաղապահ առաքելության շրջանակը, քաղաքացիական անձնակազմ եւս կարող է տեղակայվել:

«Այս քայլը Թուրքիայի պատասխանն է Լեռնային Ղարաբաղում ռազմական գործողությունների վերջին փուլին, որն ավարտվեց Ադրբեջանի հաղթանակով, եւ Ռուսաստանը մերժեց Թուրքիային որպես լիիրավ գործընկեր ընդգրկել դիտորդական առաքելության մեջ` հնգամյա հրադադարի համաձայնագրի պահպանման համար: Թուրքերը հրադադարը որպես Էրդողանի եւ Պուտինի համատեղ նախաձեռնություն ներկայացրեցին` հայտարարելով, որ Թուրքիան կորոշի համատեղ օպերատիվ կենտրոնի տեղակայման վայրը ռուսական եւ թուրքական զորքերի համար: Կողմերի միջեւ լարվածությունը թուլացնելու համար Անկարայի կողմից տեղակայված զորքերը, ամենայն հավանականությամբ, չեն տեղակայվի ադրբեջանա-հայկական սահմանին:

Վերջին օրերի զարգացումների տեմպը ղարաբաղյան հակամարտության ֆոնին արտառոց է: Աբու Դաբիի թագաժառանգ արքայազն Շեյխ Մուհամմեդ բին Զայեդը` Էրդողանի ամենաթեժ հակառակորդներից մեկը, կիրակի ընդունեց Հայաստանի նախագահ Արմեն Սարգսյանին: «Մենք քննարկել ենք մեր երկու երկրների միջեւ հարաբերությունների ամրապնդման հարցը: Մենք նաեւ մեր աջակցությունն ենք հայտնել Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ հրադադարին, ինչպես նաեւ` խաղաղությանն ու կայունությանը տարածաշրջանում»,- հանդիպումից հետո Twitter-ում գրել էր Բին Զայեդը:

«Երբ թուրքերն ասում են «Ադրբեջան», նրանց տեսակետից դա ներառում է նաեւ Լեռնային Ղարաբաղը, քանի որ միջազգային իրավունքի համաձայն դա Ադրբեջանի տարածք է համարվում»,- ասել է Թուրքիայի ժամանակակից քաղաքականության եւ արտաքին քաղաքականության փորձագետ Հայ Էյթան Քոհեն Յանարոջաքը: «Նույնիսկ եթե թուրքերը տեղակայված չեն Լեռնային Ղարաբաղում ՝ Հայաստանի հետ սահմանին գտնվող տարածքում, Անկարայի տեսանկյունից դա ուղիղ ազդանշան է հայերի համար ռազմական գործողությունների հաջորդ փուլի նախաշեմին»:

Յանարոջաքի խոսքով` «Թուրքիան արդեն պատրաստվում է հայկական տարածքների տարհանմանը: Վերջին տասնամյակում սա առաջին դեպքը չէ, երբ Թուրքիայի խորհրդարանը հավանություն է տալիս նշանակալի ռազմական ուժերի տեղակայմանը: Դա արդեն տեղի է ունեցել Իրաքում, Սիրիայում եւ Լիբիայում: Հենց այդպիսի որոշումը վավերացվի, այն կյանքի կկոչվի: Ուստի կարեւոր հարց է, թե այդ դեպքում որտեղ են դրանք տեղակայվելու»:

Ինչ վերաբերում է Աբու Դաբիի թագաժառանգի հետ Սարգսյանի հանդիպմանը, Յանարոջաքն ասել է. «Հայերը փորձում են սիրախաղ անել Էրդողանի գլխավոր թշնամիների հետ, նրանց տնտեսությունը վատ վիճակում է, եւ այժմ սուր է փախստականների խնդիրը: Երկիրն այժմ կախված է արտերկրում բնակվող հայերի դրամաշնորհներից. ուստի նրանք փորձում են մեխանիզմ ստեղծել գումարի կայուն հոսքի համար»:

Յանարոջաքը համաձայն է, որ եթե Ադրբեջանը բացի դռները թուրքական զինված ուժերի առջեւ, ապա ամեն ինչ կախված կլինի Ռուսաստանից: Ընդ որում, ըստ նրա, «հայերը կարծես վճռական են տրամադրված Արաբական Միացյալ Էմիրությունների խաղաքարտն օգտագործելու հարցում, որոնք, իրենց տեսանկյունից, ցանկանում են զորքեր տեղակայել Թուրքիայի սահմանների մոտ: Դա, սակայն, կախված է Ռուսաստանից, հատկապես` այն դասից հետո, որը Պուտինը տվեց (Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ) Փաշինյանին` սիրախաղ չտանել Արեւմուտքի հետ: Գուցե ռուսները չհամաձայնեն էմիրության ուժերի տեղակայմանը Ռուսաստանի հետնաբակում, եւ Հայաստանի բոլոր ծրագրերը կձախողվեն»: