Աշխարհում խնդիրները կարգավորելու միայն մեկ ուղի կա՝ երկխոսությունը. Արմեն Սարգսյանը` «Հորասիս» կենտրոնի հանդիպմանը

Հանրապետության նախագահ Արմեն Սարգսյանը ելույթ է ունեցել «Հորասիս» միջազգային հեղինակավոր վերլուծական կենտրոնի արտահերթ հանդիպման՝ ՄԱԿ-ի 75-ամյակին նվիրված «Բազմակողմանիությունը COVID-ի ժամանակ» առցանց քննարկմանը, որը վարել է ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի տեղակալ Ֆաբրիցիո Հոխշիլդը:

«Հորասիսն» անկախ միջազգային «թինք-թանք» հարթակ է, որն աշխատում է կառավարությունների ու միջազգային ընկերությունների հետ: Այս տարվա հանդիպումն ունի ավելի քան 1000 մասնակից, որոնց թվում են տարբեր երկրների առաջնորդներ, կառավարությունների և միջազգային կազմակերպությունների, խոշոր ընկերությունների ներկայացուցիչներ, հեղինակավոր փորձագետներ:

Քննարկման հիմնական թեմայի շրջանակում նախագահ Արմեն Սարգսյանն անդրադարձել է նաև Լեռնային ՂարաբաղՖում Ադրբեջանի սանձազերծած պատերազմին՝ ժամանակակից աշխարհում խնդիրների լուծման հարցում առանցքային համարելով երկխոսության դերը:

Նախ շնորհավորելով ՄԱԿ-ի հոբելյանական տարեդարձի առթիվ՝ Հայաստանի նախագահը կազմակերպությունը համարել է ոչ միայն ամենախոշոր միջազգային կառույցը, այլև՝ մարդկության կարևոր մտահղացումներից մեկը, որը միավորում է բոլոր ժողովուրդներին և հանդես գալիս որպես երկխոսության հարթակ բոլոր ազգերի համար:

«Իհարկե, միշտ հարց է առաջանում, թե 75 տարվա փորձառությունից հետո ո՞ւր ենք մենք գնում հիմա: Ո՞րն է հաջորդ քայլը, ուղղությունը: Երբ մտածում եմ այսօրվա և ապագայի ՄԱԿ-ի մասին, երկու բառ է միտքս գալիս: Առաջինը դասական է՝ «երկխոսություն»: Սա եղել է ՄԱԿ-ի հիմքը՝ միավորելով տարբեր պետությունների հանուն երկխոսության: Եվ հենց այդ երկխոսության միջոցով լուծվել են խնդիրներ, որոնց առերեսվել են տարբեր ժողովուրդներ և տարածաշրջաններ: Առաջիկա 75 տարվա ընթացքում չեմ կարծում, որ պետք է փոխենք սա:

Չկա երկխոսությունից ավելի լավ բան, որ կարող ենք ստեղծել նոր աշխարհում,-ընդգծել է նախագահ Սարգսյանը: -Երկրորդը, «նոր աշխարհն» է: Որպեսզի ՄԱԿ-ը լինի նույնքան արդյունավետ, որքան նախկին 75 տարիների ընթացքում, պետք է հասկանանք, որ գալիք 75 տարիների ընթացքում աշխարհը տարբեր է լինելու: ՄԱԿ-ը պետք է շարունակի երկխոսության կիրառումն ամբողջովին այլ աշխարհում: Երբեմն ես այդ աշխարհն անվանում եմ քվանտային, քանի որ այն տարբերվում է դասականից»:

Նախագահ Սարգսյանն ընդգծել է, որ լինելով Հայաստանի նախագահը, հենց Լեռնային Ղարաբաղի օրինակով է տեսնում, թե ժամանակակից աշխարհին, այնուամենայնիվ, որքան է պակասում երկխոսությունը: «Լեռնային Ղարաբաղը որոշեց ազատ կյանքով ապրել հանրաքվեի միջոցով՝ ինչպես բոլորը 20-րդ դարում, սակայն 1990-ականների սկզբին հարևան Ադրբեջանի կողմից պատասխանը պատերազմն էր: Խորհրդային հանրապետություններից յուրաքանչյուրն իրեն անկախ հռչակեց: Լեռնային Ղարաբաղը միայն 70 տարի է գտնվել Ադրբեջանի կազմում՝ որպես կայսրության մաս: Հազարավոր տարիներ այն մշտապես բնակեցված է եղել հայերով: ԽՍՀՄ փլուզումից հետո Լեռնային Ղարաբաղը որոշեց լինել անկախ, սակայն արձագանքը միջնադարյան էր,-նշել է Հայաստանի նախագահն՝ ավելացնելով, որ հրադադարից հետո ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի միջոցով բանակցություններ էին տարվում: -Կար երկխոսություն, և ես հուսով էի, որ երկխոսությունն ի վերջո կհանգեցնի խնդրի վերջնական կարգավորման: Սակայն սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանը որոշեց փորձել լուծել խնդիրը ոչ թե երկխոսության, այլ զենքի միջոցով: Ցավոք, Թուրքիան մեծապես ներգրավվեց ադրբեջանական կողմի գործողություններում՝ օգտագործելով սեփական միջոցները՝ հրետակոծելու ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի սահմանները, զինված ուժերին, այլև՝ քաղաքացիական բնակչությանը: Դա ինձ հիշեցրեց էթնիկ զտումները: Որպես հայ՝ ամեն անգամ երբ տեսնում եմ Թուրքիային ներգրավված կռվում, դա ինձ հիշեցնում է 105 տարի առաջ Օսմանյան կայսրության վերջին տարիներին իրականացված Հայոց ցեղասպանությունը:

Այո, այս աշխարհը նոր է, այո՝ մենք չունենք ավելի լավ բան, քան ՄԱԿ-ն է, այո՝ կա մեր բոլոր խնդիրները կարգավորելու միայն մեկ ուղի, և դա երկխոսությունն է: Մենք պետք է շարունակենք երկխոսությունն այս նոր աշխարհում նոր ձևերով»:

ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի տեղակալ Ֆաբրիցիո Հոխշիլդը համակարծիք է եղել նախագահ Սարգսյանի հետ՝ նշելով, որ երկխոսությունը շարունակում է գերակա մնալ միջազգային հարթակում: