Վաշինգտոնում չեն մեկնաբանում Պուերտո Ռիկոյի՝ ԱՄՆ-ին միանալու հարցով հանրաքվե անցկացնելու որոշումը
Կիրակի օրն ԱՄՆ արդարադատության նախարարությունը հրաժարվել է մեկնաբանել Պուերտո Ռիկոյի՝ կղզին որպես նահանգ ԱՄՆ-ին միացնելու վերաբերյալ եւս մեկ հանրաքվե անցկացնելու մասին որոշումը:
«Առանց մեկնաբանության»,- հայտարարել է ԱՄՆ արդարադատության նախարարության խոսնակ Նիկոլ Նավաս-Օքսմանը՝ պատասխանելով ՏԱՍՍ-ի թղթակիցի համապատասխան խնդրանքին: Պետդեպարտամենտը, Սպիտակ տունը, ինչպես նաեւ մի քանի ամերիկացի օրենսդիր, այդ թվում՝ ԱՄՆ Կոնգրեսի Սենատում հանրապետական մեծամասնության առաջնորդ Միթչ Մաքկոնելը, դեռ չեն պատասխանել թղթակցի հարցերին:
Կղզին ԱՄՆ-ին միացնելու հարցով հանրաքվե անցկացնելու մասին շաբաթ օրը հայտարարել էր Պուերտո Ռիկոյի նահանգապետ Վանդա Վասկեսը: Հանրաքվեն կկայանա նոյեմբերի 3-ին՝ տեղական ընտրություններին զուգահեռ: Սակայն պլեբիսցիտը չի նախատեսում, որ ԱՄՆ-ն պարտադիր կերով պետք է ընդունի քվեարկության արդյունքները: Վերջնական որոշումը, ԱՄՆ օրենսդրության համաձայն, պետք է կայացնի ԱՄՆ Կոնգրեսը:
Պուերտո Ռիկոյի ներկայիս միջազգային իրավական կարգավիճակը, որը ԱՄՆ-ին բռնակցվել է 1898 թվականի իսպանա-ամերիկյան պատերազմի ժամանակ, բավականին հակասական է: Այդպես, պուերտոռիկացիները պաշտոնապես ԱՄՆ քաղաքացիներ են համարվում, բայց հարկեր չեն վճարում դաշնային գանձարանին եւ իրավունք չունեն մասնակցելու նախագահական ընտրություններին:
Կղզու գերագույն օրենսդիր իշխանությունը պատկանում է ԱՄՆ Կոնգրեսին. այն պատասխանատու է արտաքին քաղաքականության, պաշտպանության եւ տեղական օրենսդրության հարցերի համար: Գործադիր իշխանությունը նահանգապետի ձեռքում է: Կղզին շատ նշանակալի օգնություն է ստանում Միացյալ Նահանգների դաշնային բյուջեից: Ամերիկյան Կոնգրեսի Ներկայացուցիչների պալատում Պուերտո Ռիկոյի շահերը ներկայացնում է ձայնի իրավունք չունեցող կոմիսար ռեզիդենտը:
Եթե Պուերտո Ռիկոն նահանգի իրավունք ստանա, ապա կղզին ԱՄՆ Կոնգրեսում կներկայացվի յոթ օրենսդիրների կողմից՝ երկուսը՝ Սենատում փւ հինգը՝ Ներկայացուցիչների պալատում: Սակայն, ինչպես գրում է Associated Press գործակալությունը, «քիչ հավանական է, որ հանրապետականների կողմից վերահսկող ԱՄՆ Կոնգրեսը համաձայնի» հաստատել կղզու՝ նահանգի կարգավիճակում ԱՄՆ կազմի մեջ մտնելուն, քանի որ դրա բնակիչները, հավանաբար, կաջակցեն դեմոկրատներին, ինչը կամրապնդի վերջիններիս դիրքերը ամերիկյան օրենսդիր մարմնում:
Առաջիկա հանրաքվեն առաջինը չի լինի Պուերտո Ռիկոյի համար: Մինչ օրս կղզու կարգավիճակի վերաբերյալ արդեն հինգ հանրաքվե է անցկացվել: 2012 եւ 2017 թվականներին ձայների մեծամասնությունը տրվել էր արխիպելագն ԱՄՆ 51-րդ նահանգ վերածելու օգտին, սակայն, ըստ The Hill թերթի, առաջին դեպքում հանրաքվեի արդյունքը հարցականի տակ էր դրվել, քանի որ գրեթե կես միլիոն ընտրող իրենց քվեաթերթիկները դատարկ էին թողել, իսկ երկրորդում՝ ցածր մասնակցության պատճառով, որն ընդամենը 23 տոկոս էր կազմել: Բացի այդ, 2017-ին քվեաթերթիկներում նշված ձեւակերպումները նախնական պաշտոնական հաստատում չէին ստացել ԱՄՆ արդարադատության նախարարության կողմից, նշում է թերթը: