Թուրքիան չհասավ առաջադրած նպատակին կամ մասնակի հասավ. Իրանագետ Վարդան Ոսկանյան

Թուրքիան չհասավ առաջադրած նպատակին կամ մասնակի հասավ։ Այսպիսի կարծիք է հայտնել իրանագետ Վարդան Ոսկանյանը «Փոփոխվող Մերձավոր Արևելքը և անվտանգ միջավայրը Հայաստանի համար» կոնֆերանսում։

Փորձագետի կարծիքով՝ ուժերի լուրջ վերադասավորում տեղի չի ունեցել։ «Կարծում եմ, Թուրքիան մոտավորապես 30 տոկոսով հասավ ցանկացածին։ Ըստ էության, Թուրքիան գերիշխում է սահմանի մի քանի հատվածներում՝ չկարողանալով ստեղծել ցանկալի անվտանգության գոտին»,- փաստել է իրանագետը։

Ինչ վերաբերում է Սիրիայում Իրանի ներկայությանը, ապա, նրա խոսքով, ակնհայտ է, որ Թեհրանը դիվանագիտական լծակներ ունի, եւ գոյություն ունեն իրանամետ խմբավորումներ, որոնք մասնակցում են ռազմական գործողություններին։ Վարդան Ոսկանյանը հիշեցրեց, որ քրդերը նույնպես իրանական ժողովուրդներից են։ Նրա խոսքով՝ իրանական ազդեցությունը տարածաշրջանում համեմատելի չէ թուրքականի հետ, եւ ոչ մի խնդիր առանց Իրանի մասնակցության չի կարող լուծվել։ Այս առնչությամբ նա հիշեցրեց, որ Իրանը շատ արբանյակներ ունի տարածաշրջանում իրավիճակին հետեւելու համար։

«Ինչ վերաբերում է հայկական գումարտակին, ապա դա մեր դեմ խայծ է։ Կան մի քանի խաղացողներ՝ իրենց շահերով։ Թուրքերը կարող են եւ օգտագործում են դա մեր դեմ։

Օրինակ, Չավուշօղլուն Բաքվում հայտարարեց, որ հայերը ՔԲԿ անդամ են։ Ադրբեջանն ամեն անգամ խոսում է Արցախի եւ Սիրիայի շուրջ իրավիճակների նմանության մասին եւ հույս կապում Թուրքիայի հետ։ Թեեւ առաջինդասարանցուն էլ է պարզ, որ Արցախը եւ Սիրիան ոչ մի ընդհանուր բան չունեն»,- նշել է Ոսկանյանը։

Իրանագետը շեշտել է նաև, որ Հայաստանի համար մեծ ճոխություն է Մերձավոր Արևելքում հստակ քաղաքականություն չունենալը:

Նրա խոսքով՝ չնայած նրան, որ մենք մեզ Եվրոպայի մաս ենք համարում, ֆիզիկապես գտնվում ենք Մերձավոր Արեւելքում, եւ այդ ուղղությամբ չաշխատելը հղի է լուրջ հետեւանքներով: «Ոչ ոք չի կարող ասել, թե համաձայն Հայաստանի պաշտոնական քաղաքականության ինչպե՞ս պետք է անվանել աշխարհագրական հայտնի միավորը՝ Պարսից ծո՞ց, թե՞ Ծոց»,- նշեց Ոսկանյանը՝ հավելելով, որ Ռուսաստանի քաղաքական վերնախավը հստակ պատկերացում ունի եւ այն անվանում է Պարսից ծոց, նույնիսկ երբ նախագահը գտնվում է Սաուդյան Արաբիայում կամ ԱՄԷ-ում:

Ոսկանյանը նշեց, որ Մերձավոր Արեւելքում հայ համայնքներն աստիճանաբար կրճատվում են, եւ տարածաշրջանից հայկական բնակչության արտահոսքը շարունակվում է: «Անհրաժեշտ է ընդհանուր մոտեցում, որը կներառի բազմաթիվ տարրեր»,- ընդգծեց Ոսկանյանը:

Իրանագետի խոսքով՝ մոտեցումը պետք է ներառի բազմաթիվ ուղղություններ՝ Սիրիայից մինչեւ Աֆղանստան: Այդ կապակցությամբ նա չմտածված անվանեց մոտեցումը, որի դեպքում չի կիրառվում աֆղանական գործոնը հակաադրբեջանական քարոզչության մեջ: «Ադրբեջանի կարեւորագույն գործընկերներից մեկը Պակիստանն է, որի հետ Աֆղանստանը խնդրային հարաբերություններ ունի»,- հիշեցրեց փորձագետը:

«Պարսից ծոցի երկրների ղեկավարների համար «հեղափոխություն» բառն ասոցացվում է, պատկերավոր ասած, սատանայի հետ: Նրանք վախենում են հեղափոխությունից ոչ թե «իրենց համար», այլ հաշվի առնելով Իրանի փորձի հետեւանքները: Այդ պատճառով այդ երկրների հետ երկխոսության ժամանակ այդ բառի օգտագործումը, քիչ հավանական է, որ դիվիդենտներ կտա»,- նշեց իրանագետը վարչապետի վերջին հարցազրույցի համատեքստում: