Առողջապահական և աշխատանքի տեսչության գործառույթները պետք է ավելացվեն. Զարւհի Բաթոյան
Ամենակարեւոր փաստաթուղթը, որի մասին կուզենայի նշել՝ որպես մեր համագործակցության արդյունք, «Զբաղվածության ոլորտի ռազմավարությունն» է, որն արդեն իսկ ուղարկել ենք Կառավարություն: Այս մասին ՀՀ աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարարությունում ընդունելով Աշխատանքի միջազգային կազմակերպության պատվիրակությանը՝ ասել է նախարար Զարուհի Բաթոյանը:
«Այս փաստաթուղթը մշակվել է մասնակցային եւ գործընկերային մթնոլորտում՝ մշակման գործընթացում ներգրավվելով միջազգային եւ սոցիալական գործընկերներին, հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչներին»,- նշել է նա:
Նախարարությունից հայտնում են, որ նախարարն ընդգծել է, որ Ազգային ժողովի եւ կառավարության գործընկերների հետ ամենօրյա աշխատանք է իրականցվում նաեւ Աշխատանքային օրենսգրքի բարեփոփոխումների վերաբերյալ.
«Առողջապահական եւ աշխատանքի տեսչական մարմնի նորընտիր ղեկավարի հետ եւս ինտենսիվ աշխատանքներ ենք իրականացնում՝ տեսչության հզորացման ուղղությամբ: Մենք բազմաթիվ հարցումներ ենք ստանում աշխատանքային իրավունքների վերաբերյալ, փորձում ենք հանրային իրազեկում ապահովել նաեւ այս ուղղությամբ, քանի որ հարցը դուրս է մեր նախարարության գործառույթներից, սակայն հստակ է, որ աշխատանքային իրավունքի իրացման հարցում տեսչական մարմնի դերակատարումը շատ կարեւոր է, այդ իսկ պատճառով մենք համարում ենք, որ տեսչության գործառույթները պետք է ավելացվեն»,- ասել է նախարարը:
ԱՄԿ արժանապատիվ աշխատանքի տեխնիկական աջակցության թիմի եւ Արեվելյան Եվրոպայի ու Կենտրոնական Ասիայի երկրների գրասենյակի տնօրեն Օլգա Կուլաեւան եւս կարեւորել է տեսչության դերը եւ հիշեցրել, որ ԱՄԿ-ն հիմնադրվել է 100 տարի առաջ՝ Առաջին համաշխարհային պատերազմից անմիջապես հետո՝ որպես խաղաղության եւ սոցիալական արդարության ձգտող մի կառույց, որի աշխատանքը միտված կլիներ նոր սոցիալական ճգնաժամերից խուսափելուն.
«Հենց այդ ժամանակ՝ 100 տարի առաջ, սահմանվել են մի շարք սկզբունքներ, որոնք այսօր մեզ այդքան բնական են թվում: Օրինակ՝ կականց եւ տղամարդկանց հավասար վարձատրության, 8 ժամանոց աշխատանքային օրվա, արհմիություններ ստեղծելու իրավունքի կամ գործադուլներ կազմակերպելու, երեխաների աշխատանքը բացառելու վերաբերյալ: Այդ ժամանակ սրանք հեղափոխական գաղափարներ էին, բայց փորձը ցույց է տալիս, որ դրանք գործող սկզբունքներ են մինչ օրս: Այդ սկզբունքներից էր նաեւ հատուկ տեսչական մարմնի գոյությունը եւ դրա իրավասությունը՝ պարբերաբար վերահսկելու աշխատանքային եւ առողջապահական նորմերի պահպանությունը աշխատավայրում»,- ասել է Օ. Կուլաեւան:
Նա նշել է, որ ՀՀ նոր կառավարության գլխավոր ձեռքբերումներից մեկը ՀՀ-ԵՄ համապարփակ եւ ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրն է, որը մի շարք իրավական եւ գործառնական բարեփոխումներ է ենթադրում: Ըստ ԱՄԿ ներկայացուցչի՝ աշխատանքային իրավունքի ոլորտում մի շարք կարեւոր խնդիրներ անհնար կլինի լուծել՝ առանց հատուկ տեսչական մարմնի գոյության:
Աշխատանքի միջազգային կազմակերպության փորձագետ Վալենտին Մոկանուն եւս անդրադարձել է խնդրին եւ ընդգծել մի առանձնահատկություն, որը նկատել է Հայաստանում.
«Դուք այն բացառիկ երկրներից եք, որտեղ գործատուներն ու արհմիությունները պատրաստ են աջակցել կառավարությանը, որովհետեւ ունեն նույն պատկերացումներն ու տեսլականը: Ձեզ հաջողվել է շատ հստակ ներկայացնել այն իրողությունը, որ պաշտպանված աշխատանքային իրավունքը բոլորի հաղթանակն է: Միջազգային փորձը ցույց է տալիս, որ տեսչական այս մարմնի այցելություններից հետո դեպքերի միայն 10 %-ն է ավարտվում տույժ-տուգանքներով, մյուս 90 % դեպքերում դրանք ավարտվում են առաջարկություններով: Շատ կարեւոր է, որ Հայաստանում բոլորն են հասկանում, որ սա ոչ թե պատժիչ կառույց է, այլ՝ գործընկեր»,- ասել է փորձագետը: