Հեյդար Ալիևը՝ այժմյան Ադրբեջանի նախագահի հայրը, ճանաչում և բանակցություններ էր վարում Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության հետ

Ադրբեջանի հանգուցյալ նախագահ Հեյդար Ալիեւը փաստորեն ճանաչում եւ բանակցություններ էր վարում Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության հետ։ Այս մասին Ստեփանակերտում անցկացվող «Համագործակցություն հանուն արդարության եւ խաղաղության» միջազգային համաժողովի ժամանակ ասել է Հայաստանի փոխարտգործնախարար Շավարշ Քոչարյանը։

Փոխարտգործնախարարը շեշտադրել է երկու հարց. ինչո՞ւ երկար տարիներ շարունակվող բանակցային գործընթացը՝ հեղինակավոր միջնորդների, ՄԱԿ ԱԽ 3 անդամների մասնակցությամբ, առաջընթացով չպսակվեց։ Եվ ինչո՞ւ ինքնորոշման անթերի իրականացված ակտը վերածվեց արյունահեղ հակամարտության։

«Իրականում արդյունք կա։ Դա 1994 թվականի մայիսի հրադադարի համաձայնագիրն է։ Դրա ստորագրումը հնարավոր դարձավ Արցախի եւ Ադրբեջանի միջեւ ուղղակի բանակցությունների արդյունքներով, պատրաստվեց փաստաթուղթ, որին միացավ Հայաստանը»,- նշեց Քոչարյանը։ Նա հիշեցրեց, որ Հեյդար Ալիեւը հանձնարարել է փոխնախագահին հանդիպել Արցախի պաշտոնյայի հետ եւ պատրաստել երկու երկրների ներկայացուցիչների հանդիպումը։

«Փաստաթուղթը կազմվել է ռուսերեն, եւ դրանում օգտագործվում է «ԼՂՀ» հապավումը՝ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն։ Դրա տակ կա ստորագրություն՝ Հեյդար Ալիեւ։ Այսինքն՝ կարելի է փաստել, որ Ադրբեջանը ճանաչել է Արցախը որպես բանակցային կողմ եւ տարբեր մակարդակներում ուղղակի բանակցություններ է վարել»,- փաստել է Շավարշ Քոչարյանը։

Սակայն, շարունակել է փոխարտգործնախարարը, այժմ Ադրբեջանը խուսափում է ուղղակի բանակցություններից եւ ձեւացնում է, թե այնպիսի սուբյեկտ, ինչպիսին Արցախն է, բնավ չկա։ «Հետեւաբար, չի ցանկանում առաջընթաց բանակցություններում։ Ոչ ոք լիազորված չէ խոսել Արցախի փոխարեն այն հարցերի մասին, որոնք գտնվում են Արցախի անմիջական իրավադատության ներքո, օրինակ՝ Արցախի տարածքային ամբողջականությունը։ Ինչ վերաբերում է կարգավիճակին, ապա անգամ Արցախի իշխանություններն են սահմանափակված ժողովրդի կամքով եւ հանրաքվեով»,- ընդգծել է փոխնախարարը։ Նա ավելացրել է, որ Ադրբեջանը բանակցությունների անվան տակ քարոզչական պատերազմ է վարում, որպեսզի փորձի ապացուցել միջազգային հանրությանը, որ Հայաստանի հետ հակամարտությունը վերաբերում է տարածքային վեճին։ «Բայց փաստերը վկայում են հակառակը, վերը նշված համաձայնագիրը դրա վկայությունն է»,- նշել է Քոչարյանը։

Նրա խոսքով՝ հակամարտության պատճառն այն է, որ Ադրբեջանն իրականում չի ցանկանում բանակցություններ եւ փոխզիջումներ՝ ընդունելով միայն ուժը։ Արցախցիների խաղաղ ձգտումներին Ադրբեջանը պատասխանեց բարբարոսական գործողություններով, որոնք հակասում են քաղաքակրթության մասին պատկերացումներին՝ հայերի ջարդը Սումգաիթում, Բաքվում, Գուրգեն Մարգարյանի սպանությունը, ապրիլյան պատերազմը, որի ընթացքում ընդամենը 4 օրում իրականացվեցին այնպիսի բարբարոսական գործողություններ, որոնք բնորոշ են ծայրահեղ արմատական խմբավորումներին։

«Հայկական կողմերը խոսում են ինքնորոշման մասին, Ադրբեջանը խոսում է տարածքային ամբողջականությունից։ Բայց միջազգային իրավունքը չի հակադրում այս սկզբունքները»,- ընդգծել է Քոչարյանը՝ բերելով Սերբիայի եւ Կոսովոյի օրինակը։

«Որովհետեւ ինքնորոշման համար ժողովուրդը չպետք է թույլտվություն հարցնի ինչ-որ մեկից։ Հելսինկյան եզրափակիչ ակտը եւ 8 սկզբունքները փայլուն ձեւակերպում են դա. բոլոր ժողովուրդները միշտ ունեն սեփական հայեցողությամբ, առանց արտաքին միջամտության լուծելու իրենց կարգավիճակի հարցը»,- ամփոփել է Շավարշ Քոչարյանը։