Հայաստանի սպանված հասարակական տրանսպորտը կամ ինչու են մարում մարզերը. Ալեքսանդր Լապշին (Լուսանկարներ)

Ռուս-իսրայելցի հայտնի բլոգեր Ալեքսանդր Լապշինը ֆեյսբուքյան իր էջում կիսվել է տապին հասարակական տրանսպորտ սպասելու տպավորություններով քաղաք Վանաձոր մեկնելու համար:

«Պատրաստվելով մեկնել հայկական Վանաձոր քաղաք (մեծությամբ երկրի երրորդ քաղաքն է)՝ ես չէի կարծում, որ ստիպված կլինեմ Երեւանից հասնել այնտեղ տաքսիով: Ինքնուրույն ճանապարհորդող զբոսաշրջիկի համար Հայաստանում ուղեւորությունները սովորաբար մեկնարկում են Երեւանի «Կիլիկիա» ավտոկայանից: Դա մեծ խորհրդային շենք է, որում ներկայումս կարելի է բացառապես նստել եւ սպասել ձեր տրանսպորտին: Ավելի վաղ այնտեղ կային դրամարկղեր, դիսպետչերներ, մոր եւ մանկան սենյակ, սրճարան եւ այլն: Այժմ կան ավտոբուսային ընկերությունների միայն մի քանի գրասենյակներ, որոնք տեղափոխում են մարդկանց դեպի Իրան, Թուրքիա կամ Ռուսաստան»:

Իսկ Հայաստանի ներքին ուղիները. որտե՞ղ են չվացուցակները, որտեղի՞ց են մեկնում ավտոբուսները: Բոլոր այդ հարցերը ես տվեցի ավտոկայանի մոտակայքում կայանած երթուղայինների վարորդներին, իսկ նրանք նայեցին ինձ՝ ինչպես խենթի վրա: Ո՞ր չվացուցակը: Հենց լցվի «Գազելը», կմեկնենք: Ավելի լավ է գալ վաղ առավոտյան, իսկ հետո կարող է առհասարակ չկարողանաք մեկնել: Վանաձորի վերաբերյալ ինձ հանգստացրին՝ ասելով, որ շատ երթուղայիններ են մեկնում այդտեղ եւ անգամ ցերեկը ժամը 2-ին կա մեկնելու հնարավորություն: Ինչո՞ւ «անգամ»: Որովհետեւ, օրինակ, ավելի փոքր քաղաքներ եւ գյուղեր դուք չեք կարողանա ուղեւորվել ճաշից հետո: Վարորդի համար շահավետ չէ մեկնել կիսադադարկ սրահով, իսկ պետությունը նրանց որեւէ կերպ չի աջակցում: Ցանկանո՞ւմ ես մեկնել ինչ-որ Գորիս եւ պատրա՞ստ ես սպասել 2-3 ժամ, մինչեւ հավաքվեն ուղեւորները: Վճարիր ամբողջ սրահի համար եւ գնացինք: Կամ օգտվիր տաքսիից»,-գրում է բլոգերը:

Լապշինի խոսքով՝ նա սպասել է վանաձորյան երթուղայինում շուրջ 40 րոպե:

«Վարորդը տխուր թափահարեց ձեռքերը՝ հասկացնելով, որ պետք է հավաքել եւս գոնե 10 մարդ, հակառակ դեպքում նա չի մեկնի: Երթուղայինը կայանած է արեւի տակ, ներսում՝ ինչպես սաունայում: Չկա շնչելու օդ, մարմնով հոսում է քրտինքը: Իհարկե, կարելի է դուրս գալ եւ շարունակել սպասել ավտոկայանի շենքի ներսում, սակայն այդ պարագայում ինչ-որ մեկը կարող է զբաղեցնել ձեր տեղը երթուղայինում: Միակ ուրախալին այն է, որ ուղեվարձն ընդամենը 1000 դրամ է (2 եվրո) 120 կիլոմետրանոց ճանապարհի համար»,-պատմել է Լապշինը:

Բլոգերի խոսքով՝ արդյունքում այդ արկածները նրան ձանձրացրին, եւ նա կանչեց տաքսի:

«Հիշեցի սեւ Աֆրիկան, որտեղ ես եղել եմ ընդամենը մեկ ամիս առաջ: Սենեգալի մայրաքաղաք Դակարում ժամերով սպասում էի կիսաքանդ միկրոավտոբուսում մինչեւ երթուղայինի շարժվելը: Այնուհետեւ ճանապարհին մեքենան փչացավ եւ այդպես էլ մենք ոչ մի տեղ չհասանք: Գրողը տանի, Հայաստանը, ի վերջո, Սենեգալ չէ»,-մտորում է Լապշինը:

Նրա խոսքով՝ տաքսիով ուղեւորության արժեքը 12 000 դրամ էր (20 եվրո), ինչը տաքսիի համար եւս բավականին մատչելի է:

«Ժողովո′ւրդ, այդպես չի կարելի: Հասարակական տրանսպորտը շահավետ չէ աշխարհի ցանկացած երկրում, սակայն անհրաժեշտ է: Չի կարելի վստահել հասարակական տրանսպորտն ինչ-որ «գծատերերին»: Պետությունը պետք է հոգ տանի մարզերի զարգացման եւ գոյատեւման մասին: Այժմ ես չեմ զարմանում՝ ինչու են փոքր քաղաքներն ու գյուղերը բառացիորեն մարում: Այնտեղ ոչ միայն աշխատանք չկա, այնտեղ անգամ չես կարող մեկնել: Եթե մարդիկ ժամերով նստած են երթուղայինում երկրի մեծությամբ երրորդ քաղաքը գնալու համար, ապա ինչ կարող եմ ասել ինչ-որ գյուղի մասին, որտեղ, հավանաբար, առհասարակ կա օրական 1-2 երթուղային, այն էլ՝ առանց ժամակացույցի:

Այստեղ շահագործում են լավ եւ արագընթաց գնացք՝ Գյումրի-Երեւան երթուղով: Այն աշխատում է ամեն օր: Սակայն հնարավո՞ր չէ այն հասցնել մինչեւ Վանաձոր: Դա ընդամենը լրացուցիչ 50 կմ է գոյություն ունեցող երկաթուղային ճանապարհով Դա ճիշտ չէ»,-նշում է բլոգերը: