Կարող են բախվել թուրքական և ռուսական ուժերը

Սիրիական Իդլիբը կարող է դառնալ դարի ամենավատ մարդասիրական աղետի գոտին: Մինչև հիմա տեղի ունեցած ռմբակոծությունների պատճառով արդեն տեղահանվել է ավլի քան 30 000 խաղաղ բնակիչ: Անցնող շաբաթվա ընթացքում ռուսական օդային հարվածների հետևանքով զոհվել է առնվազն չորս քաղաքացիական անձ: Իդլիբի նահանգում բնակվում են մոտ երեք միլիոն մարդ և սպասվող օդային և հրետանայաին հարձակումը կարող է դառնալա մեծ աղետ:

Այստեղ երկար տարիներ ձգվող ռազմական գործողությունների պատճառով ներքին տեղահանության պատճառով որոշակիորեն փոփոխվել է նաև ժողովրդագրական վիճակագրությունը: Եթե նախկինում այստեղ Սուննիները, եզդիներև և քրիստոնյաները մեծամասնություն էին կազմում, ապա այսօր թուրքմեններն են իրավիճակի տերը, ովքեր վայելում են Թուրքիայի աջակցությունը: Իդլիբի Դամասկոսի կողմից Իրանի և Ռուսաստանի աջակցությամբ հարձակումը ունի մեկ նպատակա, ապստամբների վերահկսողությունից ազատել Իդլիբը: Ցավոք սրտի սպասվող ռազմական գործողությունը կարող է հանգեցնել մարդասիրական աղետի:

Պետք է նշեմ, որ Իդլիբից վերջին շրջանում չեն կարողանում դուրս գալ խաղաղ բնակչությունը: «Սիրիական ազատ բանակ» զինված խմբավորումը, որը վայելում է թուրքական զինուժի աջակցությունը, չի թույլատրում քաղաքացիներին լքել Իդլիբը: Նրանք փորձում են խաղաղ բնակչությանը օգտագործել, որպես կենդանի վահան:

Այժ ՄԱԿ-ը պլանավորում է կազմակերպել մինչև 800 000 մարդու տեղահանություն, ՄԱԿ-ի պարենի համաշխարհային ծրագիրն էլ 850 000 մարդու հաշվով արդեն պատրաստել է սննդի պաշար: 2011թ.-ից Սիրիայում տեղի ունեցող քաղաքացիական պատերազմը երկիրը դարձրել է դժողք խաղաղ բնակչության համար: Իդլիբը գտնվում է հակակառավարական ուժերից մեկի «Հայաթ Թահիր ալ-Շամ» խմբավորման ձեռքում, որը Ալ Քաիդայի սիրիական նախկին թևի իրավահաջորդն է:

Իդլիբում խնդիրն ավելի բարդանում, քանի որ այստեղ կարող են բախվել թուրքական և ռուսական ուժերը, որից նույնպես տուժելու է խաղաղ բնակչությունը: Ասսադի ուժերը արդեն սկսել են նահանգի հարավային և արևելյան շրջաններում գործողություններ իրականացնել, որոնք մասնակի են գտնվում հակակառավարական խմբերի ձեռքում: Իսկ թե երբ կսկսվի լայնածավալ հարձակում դեռևս մնում է անհայտ: Իդլիբի վրա Ասսադի վերահսկողությունը կարող է շրջադարձային լինել Թուրքիայի համար, քանի որ արդեն առաջ է գալիս Աֆրինի ազատագրման հարցը, որն այժմ նույնպես գտնվում է թուրքական ազդեցության տակ գտնվող թուրքմենների վերահսկողության տակ: Ահա Աֆրինում իրավիճակը բոլորովին այլ է լինելու:

Եթե Իդլիբում ռուսական կողմը կողմնակից է նահանգի գրավմանը, իսկ ԱՄՆ-ն՝ դեմ, ապա Աֆրինում արդեն լրիվ հակառակ պատկերն է լինելու: Իրավիճակի կտրուկ սրումը թերևս հաջորդեց Էրդողանի ,Պուտինի և Ռուհանիի հանդիպամնը, որն այդպես էլ չտվեց ցանկալի արդյունքը: Դատելով այժմ տեղի ունեցող գործողություններից այս ռազմական գործողությանը մասնակցելու է Թուրքիան անմիջական մասնակցությամբ, և ԱՄՆ-ն առայժմ հայտարարությունների տեսքով: Կարեն Հովհաննիսյան վերլուծաբան