Քաղաքացիների վերաբերմունքը երկրի մայր օրենքին լակմուսի թուղթ է. Ալեն Սիմոնյանի ելույթը՝ Տաջիկստանում

ՀՀ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը ելույթ է ունեցել «Տաջիկստանի Հանրապետության Սահմանադրության 30-ամյակը» խորագրով միջազգային միջխորհրդարանական համաժողովում:

Ստորեւ ներկայացնում ենք ելույթն ամբողջությամբ.

«Մեծարգո՛ Ռուստամի Էմոմալի,

Մեծարգո՛ Մահմադթոիր Զոքիրզոդա,

Հարգելի՛ գործընկերներ,

Տիկնա՛յք եւ պարոնա՛յք,

Անկեղծորեն ուրախ եմ ողջունելու ձեզ «Տաջիկստանի Հանրապետության Սահմանադրության 30-ամյակը» խորագրով միջազգային միջխորհրդարանական համաժողովի կապակցությամբ եւ ցանկանում եմ շնորհավորել մեր հարգարժան տաջիկ գործընկերներին Տաջիկստանի Հանրապետության Սահմանադրության 30-ամյակի առիթով:

Մեր պատվիրակության համար մեծ պատիվ է գտնվել Տաջիկստանի հյուրընկալ հողում:

Սահմանադրությունը կոչվում է հիմնարար օրենք, քանի որ վերջինս միակ կամ այն սակավաթիվ օրենքներից է, որոնք սովորաբար ընդունվում են համազգային քվեարկությամբ:

Ժամանակակից աշխարհում, որը նշանավորվում է գլոբալ աշխարհաքաղաքական փոփոխություններով, տեխնոլոգիական եւ թվային վերափոխումներով, սոցիալ-տնտեսական փոփոխություններով, մարտահրավերներով եւ փորձություններով, փոխվում է նաեւ հասարակական հարաբերությունների դինամիկան, եւ այս համատեքստում խորհրդարանը՝ որպես պետության օրենսդիր եւ ներկայացուցչական մարմին, առանցքային դեր է խաղում:

Սահմանադրական մշակույթի ձեւավորումն ու զարգացումն ուղղակիորեն կապված են իրավական պետության կառուցման, կայացման եւ ամրապնդման հետ: Սահմանադրական մշակույթը ոչ միայն Սահմանադրության տեքստի իմացությունն է, այլեւ հարգանքը Սահմանադրության մեջ պարունակվող դրույթների եւ գաղափարների նկատմամբ, նրա պաշտպանությունն ու հրամայականների իրականացումը:

Գործընկերնե՛ր,

Նշեմ, որ հայ իրավական միտքը գալիս է հին ժամանակներից: Մասնավորապես, 12-րդ դարում Մխիթար Գոշը ստեղծեց հիմնարար աշխարհիկ օրենքների օրենսգիրքը: Խորհրդարանական կառավարման գաղափարը հայ իրականության մեջ ծագել է 18-րդ դարի վերջին, երբ հայ մտածող Շահամիր Շահամիրյանն իր «Որոգայթ փառաց» լրագրողական աշխատության մեջ առաջին անգամ ձեւակերպել է սահմանադրական հանրապետության եւ խորհրդարանական համակարգի հիմնարար սկզբունքները:

1860 թվականին Կոստանդնուպոլսում Հայ ազգային ընդհանուր ժողովն ընդունեց Ազգային Սահմանադրությունը, մի օրենք, որը կարգավորում է արեւմտահայության ներքին կյանքը:

Քաղաքացիների վերաբերմունքը երկրի հիմնական օրենքին լակմուսի թուղթ է՝ գնահատելու ինքնիշխան, ժողովրդավարական, իրավական, աշխարհիկ, ունիտար պետության ձեւավորման մակարդակը, որտեղ ճանաչվում, հարգվում ու պաշտպանվում են մարդու եւ քաղաքացու իրավունքներն ու ազատությունները: Այս համատեքստում անհրաժեշտ է նշել Տաջիկստանի ժողովրդի եւ կառավարության նուրբ վերաբերմունքն իրենց Սահմանադրությանը:

Հայաստանի Հանրապետության համար հարազատ եւ հասկանալի է մեր տաջիկ ընկերների վերաբերմունքը Սահմանադրության տեքստում ամրագրված այնպիսի հիմնարար սկզբունքների անձեռնմխելիության նկատմամբ, ինչպիսիք են հանրապետության ինքնիշխանությունը, անկախությունը եւ տարածքային ամբողջականությունը:

Տիկնա՛յք եւ պարոնա՛յք,

Հայ-տաջիկական հարաբերությունները հիմնված են մեր ժողովուրդների դարավոր բարեկամության վրա՝ սերտորեն կապված վստահության, հարգանքի եւ փոխադարձ աջակցության կապերով:

Խորհրդարանների միջոցով ուղղակի երկխոսության ակտիվացումը շատ լավ հնարավորություններ է բացում մեր համագործակցությունը խորացնելու եւ համատեղ գործունեության նոր հեռանկարային ուղղությունների միջոցով ընդլայնելու համար:

Համոզված եմ, որ մեր երկրների ժողովուրդների փոխադարձ հարգանքի վրա հիմնված հարաբերությունները, որոնք ամրագրված են նաեւ Հայաստանի եւ Տաջիկստանի միջեւ 2002 թվականի ապրիլի 3-ի Բարեկամության եւ համագործակցության մասին պայմանագրում, ունեն զգալի չիրացված պաշար:

Եվս մեկ անգամ ցանկանում եմ շնորհակալություն հայտնել մեր տաջիկ գործընկերներին ջերմ ընդունելության եւ Միջազգային միջխորհրդարանական համաժողովի կազմակերպման համար:

Շնորհակալություն ուշադրության համար: