«Մամ, ձեզ լավ նայեք, Աստված ձեզ հետ...»․ մենք նույն քաղաքի տարբեր ապաստարաններից իրար հրաժեշտ էինք տալիս

«Դեռ առավոտից քույրս Ստեփանակերտից զանգել ու հարցրել էր Մարտակերտում իրավիճակի մասին, ասացի, որ մեզ մոտ ամեն ինչ կարգին է, սովորական օր է, ինքն էլ ասաց, որ լսել է ՝ Ասկերանի դիրքերում լարվածություն կա։ Ես աշխատավայրից տուն էի գնում, ընդմիջման ժամ էր, ու հանկարծ լսվեցին առաջին պայթյունի ձայները։ 1, 2, հետո 3 ու այսպես անդադար։ Հասկացա՝ հարձակում է»,-MediaHub-ին պատմում է Օքսանա Հարությունյանը։

Նա երկար-բարակ չի մտածել, առաջինը, որ մտքով անցել է՝ դպրոցահասակ երեխան է։ Վազել է դպրոց, որ երեխային հետ տուն տանի, որ միասին լինեն։ Բայց պատերազմի ուժգին ձայները նրանց այդ օրը տարան Օքսանայի համար անծանոթ ապաստարան։

«Ամբողջ քաղաքը վազքի մեջ էր, բոլորն իրար էին փնտրում։ Մենք էլ լացելով վազում էինք ճանապարհի մեջտեղով, քաոս էր Մարտակերտում, ինչպես բոլոր տեղերում։ Հասկանալով, որ այդպես տուն չեմ հասնի, մյուսների պես գնացինք մի տեղ, որը բոլորը «Արծվինի պադվալ» էին ասում։ Կապ չկար։ Տղաս՝ Ֆելիքսն, անընդհատ անհասանելի էր, դրա համար փորձեցի sms հաղորդագրություն թողնել, որ գոնե մեր տեղը իմանա, ինքն էլ պապին ու տատին տարհանի ապաստարան։ Բայց ամեն նամակի պատասխան ստանում էինք կարմիրով․ «Не отправлено»։ Մի քանի րոպե հետո հաղորդագրությունը տեղ է հասնում։ Մենք կայինք, բոլորս ողջ էինք, նույն քաղաքի տարբեր ապաստարաններում։ Բայց որդուցս ստացած նամակը քանդեց ներաշխարհս։ Մենք իրար հրաժեշտ էինք տալիս, որովհետև պատերազմն ավելի էր ուժգնանում»,-հիշում է կինը, ցույց տալով 17-ամյա որդուց ստացած նամակը՝ «մամա, ձեզ լավ նայեք, Աստված ձեզ հետ»։

Օքսանան, մեկ տարի անց հիշելով դեպքերը, կարդալով հաղորդագրությունները փոքր երեխայի պես արտասվում է, հետո փառք տալիս Աստծուն, որ բոլորը ողջ են, զինվորական ամուսինն էլ օրեր անց հրաշքով տուն է վերադարձել։

Ե՛վ Օքսանան, և՛ MediaHub-ի մյուս զրուցակիցներն իրենց խոսքում նշել են կապի կարևորության մասին, որն իսպառ բացակայում էր վերջին պատերազմում։

«Քանի՜ կյանքեր կփրկվեին, եթե հեռախոսակապ լիներ։ Թշնամին առաջինը հենց կապն է թիրախավորել, սա հատուկ ռազմավարություն է»,-պատմում է ստեփանակերտցի Ելենան։
Ելենա Սաղաթելյանի դուստրերը դպրոցում են եղել, ինքն էլ տեղեկանալով իրավիճակի լարման մասին, անհանգստացել է, սակայն, կարդալով ԿԳՄՍ նախարարության հաղորդագրությունը, որ «դպրոցներում դասապրոցեսն ընթանում է սովորականի պես», անցել է իր գործերին։

«Ու վայրկյանների ընթացքում փոխվեց ամեն ինչ։ Մեր բոլոր հարևանները մտել էին «պադվալներ», իսկ ես շենքի դիմաց նստել ու լաց էի լինում։ Ինձ մեղավոր էի զգում, որ չեմ կարողանում գտնել երեխաներիս։ Պայթյուններից քաղաքը դղրդում էր, անզոր, անտեր, անպաշտպան վիճակում էինք։ 10 ժամ ես մեռած վիճակում էի, որովհետև այդքան ժամ երեխաներիս էի փնտրում, միայն 10 ժամ հետո՝ երեկոյան աղջկաս հաղորդագրությունը տեղ է հասնում, որ իր համադասարանցու հայրը Յանայիս ու Աննայիս էլ է իր երեխաների հետ միասին դպրոցից տարել իրենց ապաստարան»,-հիշում է Ելենան։ Առ այսօր հեռախոսի մեջ պահպանվում է այդ օրվա նամակագրությունը, որ կա՛մ տեղ չի հասել, կա՛մ ուշացումով են ստացել։

Մանրամասները՝ սկզբնաղբյուրում։