Չուխաջյանի «Արշակ Բ» օպերան բեմ կբարձրանա իտալերեն ամբողջական բնագրով

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության ֆինանսական աջակցության՝ թատերահամերգային կազմակերպությունների ֆինանսավորման նոր մոդելի շրջանակում մարտի 22-ին Ա. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնում տեղի կունենա Տիգրան Չուխաջյանի «Արշակ Բ» օպերայի բեմադրության բնօրինակի առաջնախաղը:

Հայ կոմպոզիտոր Տիգրան Չուխաջյանի «Արշակ Բ» օպերան առաջին անգամ կներկայացվի իտալերեն բնօրինակով՝ Ա. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի արտիստների, երգչախմբի և նվագախմբի մասնակցությամբ։

Ներկայացման երաժշտական ղեկավարը և դիրիժորը Դոնատո Ռենցետտին է (Իտալիա), բեմադրող ռեժիսորը` Ժան Ռոման Վեսպերինին (Ֆրանսիա):

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի տեղակալ Դանիել Դանիելյանը ներկա է եղել Տիգրան Չուխաջյանի «Արշակ Բ» օպերայի բեմական փորձին, հետևել ընթացող ստեղծագործական աշխատանքին: Նախարարի տեղակալը անչափ կարևորել է «Արշակ Բ» օպերան բնօրինակով հայաստանյան բեմում ներկայացնելու փաստը. «Սա իրապես մեծ իրադարձություն է: «Արշակ Բ» օպերայի ստեղծումից շուրջ 160 տարի հետո այն բնօրինակով ներկայացվում է Ա. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի բեմում: «Արշակ Բ» օպերան երբևէ ամբողջությամբ՝ բնագրով չի ներկայացվել հանդիսատեսին: Իտալերենն օպերային ժանրի լեզուն է համարվում, և հատկանշական է, որ այս նախաձեռնությունը հայ կոմպոզիտորի ստեղծագործությունն արտերկրի ունկնդրին ներկայացնելու, աշխարհում տարածելու, հանրահռչակելու հրաշալի հնարավորություն է: Տիգրան Չուխաջյանի «Արշակ Բ» օպերան բեմադրվել է ԿԳՄՍ նախարարության ֆինանսական աջակցությամբ՝ թատերահամերգային կազմակերպությունների ֆինանսավորման նոր մոդելի համատեքստում. թատրոնը կատարել է մեծ աշխատանք, որը միտված է նաև հայ մշակույթի հանրահռչակմանը: Մարտի 22-ին կլինի առաջնախաղը, և վստահ եմ, որ օպերային այս բեմադրությունը մեծ հաջողություն է ունենալու: Նման նախաձեռնություններ ակնկալում ենք նաև պետական ֆինանսավորում ստացող մյուս կազմակերպություններից»:

Իտալերեն բնօրինակ տեքստերի վերականգնման, վերստեղծման աշխատանքները կատարել է կոմպոզիտոր, երաժշտագետ Ջոն Սարգսյանը: Նրա խոսքով՝ «Արշակ Բ» օպերայի իտալերեն բնօրինակը ձեռագիր էր և դժվար ընթեռնելի. «Բնագրում առկա էին որոշակի անավարտ հատվածներ, թերություններ, որոնք վերականգնվել և մաքրագրվել են: «Արշակ Բ» օպերան բեմադրելու առաջարկով դիմել ենք Ա. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի տնօրեն Կարեն Դուրգարյանին: Առաջարկը պատրաստակամորեն ընդունվել է նրա կողմից, և այժմ թատրոնի ստեղծագործական անձնակազմը պատրաստվում է օպերայի առաջնախաղին, որը երբևէ չի կատարվել բնագրով»:

Ա. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի տնօրեն Կարեն Դուրգարյանը նշել է, որ տարածաշրջանում առաջին հայկական օպերան, որը մեծ արժեք է, գրել է Տիգրան Չուխաջյանը. «Մոտ 160 տարի «Արշակ Բ» օպերան (բնօրինակով) սպասել է իր բեմելին, հիմա բեմ ենք բարձրացնում, և հուսով եմ, որ այն հաջողություն կունենա: Կարծում եմ, որ Տիգրան Չուխաջյանից սկսած՝ հերթով պետք է բեմ բարձրացնենք նաև մյուս հայ կոմպոզիտորների ստեղծագործությունները և վերականգնենք հայկական օպերաները»:

Նշենք, որ «Արշակ Բ» օպերան Տիգրան Չուխաջյանի առաջին օպերան է, որը ավարտվել է 1868 թվականին Կ․ Պոլսում։ Մասամբ օպերան կատարվել է նույն թվականին։ Հայ կոմպոզիտոր Տիգրան Չուխաջյանի «Արշակ Բ» օպերայի իտալերեն լիբրետոն գրել է Թովմաս Թերզյանը։