Արցախից Հայաստան հասած «Մունք» տեխնոդպրոցը կգործի Սյունիքում, Գեղարքունիքում, Արագածոտնում եւ Ջավախքում
2024-ին «Մունք» տեխնոդպրոցը նախատեսում է ընդլայնել ծրագիրը՝ նոր շարժական լաբորատորիաներ գործարկել Սյունիքի մարզի Կապան համայնքում, Գեղարքունիքի մարզի Վարդենիս համայնքում, Արագածոտնի մարզի Թալին համայնքում եւ Ջավախքում: Ընդլայնումից հետո ծրագրում հնարավոր կլինի ներառել ավելի քան 900 շահառու:
Կրթական ծրագիրը ներառում է 3 մասնագիտական ուղղություն՝ ռոբոտաշինություն, դիզայն եւ ծրագրավորում: Յուրաքանչյուր ուղղություն իր մեջ ներառում է ընդհանուր 10-ից ավելի մասնագիտություն:
2023-ի սեպտեմբերին տեխնոդպրոցի ամբողջ թիմն Արցախից բռնի տեղահանվելուց հետո ընդամենը հաշված օրերի ընթացքում վերսկսեց իր գործունեությունը Հայաստանի Հանրապետությունում եւ 3 ամսում ծրագրում ներգրավեց ավելի քան 300 շահառու` Լոռու մարզի 6 համայնքից:
«Նպատակ ունենք, որ 2025-ի գարնանը կունենանք ավելի քան 300 լայն բազային գիտելիք ունեցող, մասնագիտական կողմնորոշում ստացած, «Բացահայտում» փուլը հաղթահարած շահառու: Նույն տարվա աշնանը կունենանք այս փուլը հաղթահարած եւս 100 երիտասարդ»,-նշել է ծրագրի զարգացման տնօրեն Հայկ Տրունյանը։
«Մունք» տեխնոդպրոցն Արցախում հիմնադրված կրթական նախագիծն է, որի ռազմավարական նպատակը Հայաստանի հեռավոր շրջաններից երիտասարդների արտագաղթի կանխումն է եւ նոր համահայկական կրթադաստիարակչական համակարգի ստեղծումը:
Տեխնոդպրոցի առաքելությունը տաղանդների բացահայտումն է եւ նրանց բարձր մակարդակի ժամանակակից, որակյալ մասնագիտական կրթություն տալը։ «Մունք»- ը ուրբանիզացիայի հետեւանքով ժամանակակից աշխարհից աստիճանաբար կտրվող եւ քիչ զարգացած տարածաշրջաններում ապրող երիտասարդներին հնարավորություն է տալիս առանց իրենց բնակավայրը լքելու դուրս գալ գլոբալ գիտելիքի շուկա։
Ծրագիրը բաղկացած է 3 փուլից: Մեկնարկային` «Բացահայտում» փուլում ծրագիրը բացահայտում է մարդկանց տաղանդները, նրանց լայն բազային գիտելիք, կարեւոր/անհրաժեշտ հմտություն տալիս զարգացման համար։ Այնուհետեւ 2-րդ՝ «Մասնագիտացում» փուլում հնարավորություն է տալիս նախընտրած ոլորտում մասնագիտանալ։ Իսկ 3-րդ՝ «Կիրառենք» փուլում լուծվում է շահառուների զբաղվածության խնդիրը։ Նրանք հնարավորություն են ստանում գործակցել ՏՏ ոլորտի ընկերությունների հետ եւ շարունակական աջակցության շնորհիվ ինտեգրվում են աշխատաշուկայում: «Մունք» տեխնոդպրոցի գործունեության փաստացի արդյունքը՝ «Արտադրանք»-ը իր բնակավայրում ապրող, լավ վարձատրվող աշխատանք ունեցող, յուրահատուկ վերլուծական միտք եւ քննադատական մտածելակերպ ունեցող հայրենատեր անհատներն են:
«Բացահայտում» փուլում շահառուները բոլոր ուղղություններից մասնակցում են տասնյակից ավելի կարճ դասընթացների (տեւողությունը 1-2 ամիս) եւ լայն բազային գիտելիքներ են ստանում բոլոր ուղղություններից: Առաջին փուլի ընթացքում շահառուներն իրականացնում են տարբեր գործնական նախագծեր՝ նրանցից յուրաքանչյուրը «Բացահայտում» փուլը հաղթահարելու համար պետք է ստեղծի առնվազն 3 խաղ, 2 ռոբոտ, մի քանի գովազդային պաստառ եւ իլյուստրացիա, 2 ինտերֆեյս դիզայն, մոդելավորի մեկ բարդ մեխանիզմ, ծրագրային կոդով գեներացնի 2 փիքսելային գրաֆիկա: Այս փուլում մեծ ուշադրություն է դարձվում երիտասարդների կայացմանը որպես վառ անհատականություններ՝ զարգացվում է նրանց վերլուծական միտքը եւ քննադատական մտածելակերպը: Բոլոր համայնքներ պարբերաբար հրավիրվում են տեխնոլոգիական ոլորտի փորձառու մասնագետներ, տարբեր ՏՏ ընկերությունների ղեկավարներ, ստարտափների հիմնադիրներ եւ հաջողած գործարարներ:
«Արցախում 2021-ի ավարտին մեկնարկեց առաջին տեխնոդպրոցի հիմնադրման դրամահավաքը։ Այդ ընթացքում ոչ ոք չէր հավատում, որ ամեն ինչից կտրված, սարերի վրա գտնվող, ընդամենը 170 բնակիչ ունեցող Հաղորտիում տեխնոդպրոց կառուցելու համար ավելի քան 67 մլն դրամ կհավաքվի: Սակայն մի քանի ամսում գումարը հավաքվեց եւ մեկնարկեցին շինաշխատանքները: 2022-ին Արցախում արդեն 2 տեխնոդպրոց կար՝ Հաղորտիում եւ Ստեփանակերտում: Առաջին մասնագիտական դասընթացները մեկնարկեցին նույն թվականի սեպտեմբերին»,-նշում է ծրագրի զարգացման տնօրեն Հայկ Տրունյանը։
Դեկտեմբերին Արցախի շրջափակումից հետո տեխնոդպրոցի գործունեությունը շարունակելու համար «Մունք»-ի թիմը ստիպված էր հաղթահարել առաջին հերթին տրանսպորտի եւ դիզվառելիքի խնդիրը: Սակայն շրջափակման ընթացքում տեխնոդպրոցները շարունակեցին գործել, նույնիսկ հնարավոր եղավ ապահովել շրջակա 5 համայնքից ամեն օր ուսանողների տեղափոխումը տեխնոդպրոց:
Ուսումնական տարվա վերջին «Մունք» տեխնոդպրոցը Արցախում 250-ից ավել շահառու ուներ, իսկ մասնագիտական փուլն ավարտածներն արդեն սկսել էին վերջնական նախագծերի իրականացումը եւ տարբեր ընկերություններում աշխատանքի անցնելու գործընթացը: Ավելի քան 100 ուսանող էլ պետք է հոկտեմբերին հաճախեր նեղ մասնագիտական դասընթացների: