«Չուտող» երեխաներ․ որոնք են ախորժակի անկման պատճառները
Երեխայի ախորժակի անկումը մեծ անհանգստություն է պատճառում ծնողներին, և նրանք ամենատարբեր խորամանկությունների են դիմում, որպեսզի երեխան սկսի ուտել «այնքան, որքան հարկավոր է»։ Սակայն փոքրիկին համոզելու, սիրաշահելու կամ «կաշառելու» մեթոդով ուտել ստիպելուց առաջ հարկ է պարզել ախորժակի անկման իրական պատճառը։
Առաջին հերթին պետք է հիշել՝ երեխայի, ինչպես նաև մեծահասակի ախորժակը կախված է օրգանիզմի անհատական կարիքներից։ Ինչ վերաբերում է ախորժակի նկատելի անկմանը, որն իսկապես կարող է անհանգստության տեղիք տալ, ապա դրա պատճառները տարբեր են, գրում է Aysor.am-ը։
Մանկաբույժները նշում են ամենատարածված պատճառները։ Դրանցից առաջինը ոչ առողջարար սննդակարգն է։ Որոշ ծողներ ոչ մի վտանգավոր բան տեսնում նրանում, որ փոքրիկը շիլայի կամ բանջարեղենով ապուրի փոխարեն չիպս կամ ֆասթ-ֆուդ է ուտում, բնական հյութի փոխարեն խմում է գազավորված ըմպելիք, իսկ թարմ մրգի փոխարեն ուտում է կրեմով տորթ։ Այս ամենի հետևանքով, իրականում, երեխայի ախորժակը փակվում է, իսկ աղեստամոքսային հիվանդությունների առաջացման ռիսկը՝ մեծանում։ Այդ պատճառով էլ շատ կարևոր է ամենավաղ տարիքից առողջ սննդակարգին հետևելը։
Ախորժակի անկմանը նպաստում է նաև սպիտակուցներով հարուստ սննդի չարաշահումը։
Սնունդ ընդունելու ռեժիմի խախտումները նույնպես կարող են ախորժակի անկման պատճառ դառնալ։ Մանկաբույժները խստորեն հորդորում են օրվա ընթացքում երեխային կերակրել 5-6 անգամ։ Նախադպրոցական ու դպրոցական տարիքի երեխաներն օրվա ընթացքում պետք է հաճախակի ուտեն՝ փոքր չափաբաժիններով։
Երեխայի ախորժակը կարող է փակվել նաև ուտելուց առաջ կոնֆետ կամ այլ քաղցրավենիք ճաշակելու պատճառով։ Ճաշից առաջ երեխային աղանդերներ տալ պետք չէ։
Ոչ բավարար ֆիզիկական ակտիվությունը ևս վատ ախորժակի պատճառ կարող է լինել։ Եթե օրվա ընթացքում երեխան չի վազում, խաղում, ֆիզիկական ակտիվություն չի դրսևորում, չի հասցնում սպառել նաև էներգիա, և դրա պաշարն ուտելիքի միջոցով լրացնելու կարիք էլ չի զգում։
Երեխայի ախորժակի անկումը կարող է պայմանավորված լինել նաև առողջական վիճակի հետ կապված խնդիրներով․ անեմիա՝ երկաթի և ցինկի պակաս, աղեստամոքսային հիվանդություններ, գաստրիտներ, ինֆեկցիոն հիվանդություններ, սրտանոթային կամ շնչառական համակարգի հետ կապված հիվանդություններ, ինչպես նաև ատամնացավ, կոկորդացավ և այլն։
Ի՞նչ խորհուրդներ են տալիս մանկաբույժները ծնողներին
Երեխային պետք չէ ստիպել, որ ուտի․եթե փոքրիկը կատեգորիկ հրաժարվում է սննդից, ուտելիքը նրան ակնհայտորեն տհաճություն է պատճառում, և դա շարունակվում է որոշակի ժամանակահատված, ապա հարկավոր է մասնագետի օգնությամբ պարզել պատճառը և միջոցներ ձեռնարկել։ Ուժով երեխային ստիպել ուտել, չի կարելի։
Շատ կարևոր է նաև ընտանիքում հանգիստ մթնոլորտն ու անդորրը։ Սթրեսը նույնպես կարող է հանգեցնել երեխայի ախորժակի անկման։
Հարկավոր է սննդի ընդունման հստակ ռեժիմ սահմանել և որոշակի ժամանակահատված հետևել դրան՝ բացառելով ճաշից կամ ընթրիքից առաջ քացրավենիքի կամ այլ աղանդերների ճաշակումը։
Երեխան օրվա ընթացքում պետք է ֆիզիկապես ակտիվ լինի։ Ակտիվ երեխան ավելի լավ ախորժակ է ունենում, քան օրվա մեծ մասը հեռուստացույցի էկրանի կամ համակարգչի մոնիտորի առջև անցկացնող երեխան։ Իդեալական տարբերակ է երեխային մոտ որևէ մարզաձևի նկատմամբ հետաքրքրություն առաջացնելն ու նրան սպորտային որևիցե խմբակ տանելը։
Երեխաներին, որպես կանոն, ավելի շատ գրավում է սննդի արտաքին տեսքը, «փաթեթավորումը», ուստի մատուցվող ուտեստը գեղեցիկ զարդարելու դեպքում մեծ է հավանականությունը, որ երեխան այն ավելի հաճույքով կուտի։ Օրինակ՝ վարունգն ու լոլիկը կարելի է հետաքրքիր ձևավորմամբ կտրատել, ուտելիքը երեխային մատուցել վառ գույներով ու գեղեցիկ նկարներով ափսեի մեջ և այլն։
Եվ ամենակարևոր խորհուրդը ծնողներին՝ բոլոր դեպքերում պետք է ցուցաբերել համբերատարություն։ Այդպիսով հնարավոր է լուծել անգամ ամենաբարդ թվացող խնդիրը։