Կիպրոսում գանձերով հնագույն դամբարաններ են հայտնաբերվել
Գյոթեբորգի համալսարանի հնագիտական արշավախումբը Կիպրոսի բրոնզեդարյան համալիրի Հալա Սուլթան Թեքեի շրջակայքում գանձերով դամբարաններ է հայտնաբերել: Shantnews.am-ի փոխանցմամբ՝ այս մասին հաղորդվում է Phys.org-ի մամուլի հաղորդագրության մեջ:
Դամբարանները բաղկացած են տարբեր չափերի ստորգետնյա խցիկներից (մինչև 4 x 5 մետր), որոնց մուտքն իրականացվում է մակերեսից նեղ անցումով։ Դրանցում հայտնաբերվել են փղոսկրից, թանկարժեք քարերից և բարձրորակ կերամիկայից պատրաստված ավելի քան 500 արտեֆակտ։ Սա ցույց է տալիս, որ դամբարանները պատկանել են տեղի քաղաքի կառավարիչներին: Այն եղել է պղնձի առևտրի կենտրոնը մ.թ.ա. 1500-1300 թվականներին։
Արտեֆակտների մոտ կեսն ի սկզբանե պատկանել է այլ մշակույթների: Ոսկին և փղոսկրը բերվել են Եգիպտոսից, մինչդեռ ակնեղեններ, ինչպիսիք են կապույտ լապիս լազուլին և կապույտ-կանաչ փիրուզը, արդյունահանվել են համապատասխանաբար Աֆղանստանում և Սինայի թերակղզում: Դամբարաններում եղել են նաև Բալթյան տարածաշրջանի սաթե առարկաներ։ Կերամիկական անոթների մեծ մասը եկել է Հունաստանից, հայտնաբերվել են նաև ամաններ Թուրքիայից, Սիրիայից, Պաղեստինից և Եգիպտոսից։
Դամբարաններում լավ պահպանված կմախքներ են հայտնաբերվել, որոնց թվում կան մի կին և մեկ տարեկան երեխա։ Մի քանի հոգի, այդ թվում՝ տղամարդիկ և կանայք, կրել են դիադամներ, իսկ ոմանք՝ կախազարդերով վզնոցներ, որոնք, հավանաբար, պատրաստված են Եգիպտոսում փարավոնների օրոք, ինչպիսիք են Թութմոս III-ը և Ամենհոտեպ IV-ը (Ախենատեն): Տիարները զարդարված են եղել ցուլերի, առյուծների և ծաղիկների ռելիեֆային պատկերներով։ Գերեզմանի իրերը ներառել են նաև բրոնզե զենքեր՝ փղոսկրով զարդարված և ոսկով դրված կնիք՝ պատրաստված կոշտ հանքային հեմատիտից՝ աստվածների և տիրակալների անուններով։
Թաղված մարդկանց հարստությունը բացատրվում է նրանով, որ մոտակայքում՝ Տրոդոսի լեռներում, եղել են պղնձի հանքեր, որտեղ պղինձ էին արդյունահանում, որը հետո մշակում էին քաղաքում։ Այնուհետեւ հումքն արտահանվել է այլ երկրներ, որտեղ այն օգտագործվել է անագի հետ համատեղ՝ բրոնզ ստանալու համար։