Ինչպե՞ս կանխել սակավարյունության զարգացումը. օգնու՞մ է արդյոք հատուկ սննդակարգը
Անեմիան հիվանդությունների խումբ է, որը բնութագրվում է արյան ծավալի մեկ միավորում, տվյալ տարիքի և սեռի համար նորմայից ցածր հեմոգլոբինի և շրջանառվող էրիթրոցիտների քանակի նվազմամբ։
Անեմիայի ախտորոշումը հիմնված է հիմնականում լաբորատոր տվյալների, իսկ առաջին հերթին՝ արյան կլինիկական թեստի արդյունքների վրա՝ որոշելու հեմոգլոբինի կոնցենտրացիան, գրում է Aysor.am-ը։
Ըստ ծանրության աստիճանի՝ սակավարյունությունը լինում է թեթև (արյան հեմոգլոբինի մակարդակը 90 գ/լ-ից բարձր), միջին (հեմոգլոբինը՝ 70-89 գ/լ) և ծանր (հեմոգլոբինը 70 գ/լ-ից պակաս)։
Թերապևտիկ պրակտիկայում ամենատարածվածը երկաթի դեֆիցիտի քրոնիկ սակավարյունությունն է՝ ցավոտ վիճակ, որն առաջանում է երկաթի դեֆիցիտի հետևանքով հեմոգլոբինի սինթեզի խախտմամբ:
Սակավարյունության զարգացման հիմնական պատճառները ներառում են՝
Սնուցման անբավարարություն
Սննդից երկաթի անբավարար ընդունումը, հիմնականում մսամթերքի պակասի պատճառով, հնարավոր չի դարձնում փոխհատուցել դրա կորուստները՝ արյան կարմիր բջիջների ոչնչացման հետևանքով։
Երկաթի անբավարար կլանումը
Այն զարգանում է տարբեր ծագման էնտերիտով հիվանդների մոտ, պայմանավորված է հետվիրահատական պայմաններով, ինչպես նաև կապված է երկաթի կլանումը արգելակող դեղեր ընդունելու հետ։
Երկաթի կարիքի ավելացում
Որպես կանոն, այն առաջանում է հղիության, լակտացիայի, սեռական հասունացման ժամանակ՝ ինտենսիվ աճի հետևանքով, առաջանում է նաև նախադաշտանադադարի շրջանում և մակրոցիտիկ անեմիայի բուժման ժամանակ։
Անեմիայի համախտանիշը պայմանավորված է հյուսվածքների հիպոքսիայից, դրա դրսևորումները համընդհանուր են բոլոր տեսակի անեմիայի համար.
թուլություն և հոգնածություն,
մաշկի և լորձաթաղանթների գունատություն,
գլխացավ և բաբախյուն քունքերում,
գլխապտույտ, ուշագնացություն,
շնչահեղձություն և բաբախում սովորական ֆիզիկական ակտիվությամբ,
ֆիզիկական գործունեության նկատմամբ հանդուրժողականության նվազում։
Հիմնական դրսևորումները ներառում են՝
չոր մաշկ, ճաքեր ձեռքերի և ոտքերի մաշկի մակերեսին, բերանի անկյուններում (անկյունային ստոմատիտ),
գլոսիտ, որը ուղեկցվում է պապիլայի ատրոֆիայով, լեզվի ցավով և կարմրությամբ,
փխրունություն, նոսրացում, եղունգների շերտավորում,
մազերի կորուստ և վաղ գորշացում,
կախվածություն արտասովոր հոտերից (կերոսին, մազութ, բենզին, ացետոն, կոշիկի լաք, ավտոմեքենաների արտանետվող գազեր),
դիսֆագիա (պինդ և չոր սնունդ կուլ տալու դժվարություն):
Երկրորդային իմունային անբավարարության համախտանիշը վարակիչ և բորբոքային հիվանդությունների հաճախակի ռեցիդիվների և խրոնիկականության միտում է:
Սակավարյունությամբ հիվանդների մաշկը գունատ է, լյարդը, փայծաղը և ծայրամասային ավշային հանգույցները մեծացած չեն:
Բուժումը
պատճառի վերացում (արյունահոսության աղբյուրի նույնականացում և դրա վերացում, Fe-ի կլանման գործընթացի վերականգնում),
մարմնում Fe-ի պակասի լրացում,
ներքին օրգանների դիստրոֆիկ փոփոխությունների զարգացման կանխարգելում և դրանց ֆունկցիոնալ կարողությունների լիարժեք պահպանում։
Պետք է նկատի ունենալ, որ հիմնական բաղադրիչների առումով լիարժեք և հավասարակշռված դիետան կարող է միայն «ծածկել» երկաթի հանդեպ մարմնի ֆիզիոլոգիական կարիքը, բայց չվերացնել դրա պակասը, և այն պետք է դիտարկել որպես թերապիայի օժանդակ բաղադրիչներից մեկը։