Նրանք, ովքեր ռեսուրսներ ունեն՝ չեն անում, ով շատ է ուզում`ռեսուրսներ չունի

«Հրապարակ»-ի զրուցակիցն է Կարին Տոնոյանը։

-Աշոտ Փաշինյանը հանցագործության մասին հաղորդում է տվել ոստիկանություն։ Այսօր դատարանը կհրապարակի վճիռը զոհվածի մոր` Գայանե Հակոբյանի կալանքի մասով։ Ոմանք ասում են, որ Փաշինյանների ընտանիքը նախապես ծրագրել է այս ամենը։ Դա հնարավո՞ր է։

-Հնարավոր է նման միտում եղած լինի, բայց․․․ իրենք հանճարեղ են` ի՞նչ են, որ կարող էին կանխատեսել, որ տիկին Գայանեն կարող է ասել՝ արի, նստիր մեքենան և այլն։ Կարծում եմ, առաջին հատվածը, որ ինքը հայտնվել է այնտեղ, որ գնացել է, նստել և հետո իջել է, կարող է պատահականության արդյունք լինել։ Բայց երկրորդ հատվածը, որ այդ միջադեպը օգտագործվում է՝ այ դա արդեն հաստատ միտումնավոր է, որովհետև Փաշինյանի և իր ընտանիքի տեսակն այնպիսին է, որ իրենք ամեն ինչ օգտագործում են մանիպուլացնելու և իրենց նպատակներին ծառայեցնելու համար։

-Այս միջադեպը Փաշինյանները ինչպե՞ս կարող են իրենց օգտին ծառայեցնել։ 

-Արդեն ծառայեցրին։ Տեսեք, ուղղակի սարսափելի միջադեպ եղավ, այդքան թմրամիջոց պետք է Հայաստան մտներ։ Ես դպրոցի տնօրեն եմ, մենք համարյա ամեն օր այդ ասեկոսեները լսում ենք։ Նույնիսկ լրատվամիջոցներում են հայտնել, որ պարզվել էր՝ 8-րդ, թե 9-րդ դասարանի աղջիկը դպրոցում թմրանյութի վաճառք էր իրականացնում։ Մենք հիմա ահաբեկված ենք, որ ցանկացած դպրոց պաշտպանված չէ, երբ որ երկրի իշխանությունը տեղում չէ և երկրում հարյուր տոկոսով բարձրացել է թմրադեղերի վաճառքը և այսպիսի պարագայում ներթափանցել է դպրոց։ Այս դեպքում արդեն մեր մատաղ սերունդն է վտանգված, և այս իրավիճակում լուր այն մասին, որ մոտավորապես 800 միլիոն դոլար արժողությամբ խմբաքանակ է առգրավվել, ակնառու ցուցիչ է, որ դրանով կարող էին զբաղվել միայն բարձր, չափազանց բարձր պաշտոնյաները կամ պետական հովանավորությամբ դա կարող է արվել։ Եթե հասարակությունը լուրջ վերաբերվեր իր սերնդին սպառնացող վտանգներին, սա կարող էր ուղղակի սոցիալական բունտ առաջացնել։ Բնականաբար դրանից շեղելու միջոց հանդիսացավ Աշոտիկի հետ կապված այս դեպքը։ Այս պահին Փաշինյանը զբաղված է պարբերաբար հանդիպումներով և մեր հայրենիքի, Արցախի հետ կապված ստորագրությունների վտանգը կախված է մեր երկրի գլխին։ Անգամ Նիկոլ Փաշինյանին պաշտպանողները, 600 հազար էին, թե ինչ էին, հարցումները ցույց են տալիս, որ պաշտպանողների թիվն անասելի անկում է ապրել, անգամ նրանք իր այս վերջին հանդիպումները, ստորագրությունները սկսել են քննադատել, թե ինչ է անում, էս ինչ զիջումներ են։ Եվ այս ֆոնին, երբ իր հեղինակությունն ու ռեյտինգն անընդհատ անկում է ապրում և իր կողմնակիցների մի մեծ մասը կարող էր միանալ բողոքողներին, քանի որ տեղի է ունենում ժողովրդի արթնացում, ինչը արդեն երեք տարի է տենչում ենք, այս ֆոնին ժողովրդի մեջ նորից պառակտում առաջացնելու լավագույն միջոց էր։ Ինձ գրում են. Աշոտիկը՝ խեղճ երեխա է, ի՞նչ մեղավոր է հոր համար, Դուք մանկավարժ եք, Դուք երեխային եք քննադատում։ Նախ Աշոտիկը վաղուց երեխա չէ, և երկրորդը՝ գիտեք, մեր տղաներն էլ էին մեր երեխաները, եթե այդպես ենք նայում։ Ուզում եմ ասել, որ ես հստակ տեսնում եմ` նախապես կազմակերպված լինելը մի քիչ անհավանականության տեսությունից է, բայց որ իրենք այդ միջադեպը փայլուն օգտագործեցին՝ հանրության ուշադրությունը շեղելու համար մեր երկրին սպառնացող վտանգներից, թմրամիջոցների մասին ցնցող այդ լուրի հետևանքով հականիկոլյան ընդվզում առաջացնելուց և հասարակությանը մեկ անգամ ևս պառակտելով՝ հնարավորություն չտալ համախմբված, միաբանված ազգային շահերը պաշտպանելուն։ Հնարավոր է նաև, որ այս միջադեպն օգտագործեն Նիկոլին որպես փրկիչ ներկայացնելու համար։ Արդեն խոսում են, որ ինքը տեղյակ չէ և իբր Նիկոլին սկզբից սխալ են հայտնել, բայց երբ ճիշտն են հայտնել, նա ասել է՝ դա առևանգում չի։ Ես արդեն տեսնում եմ սրանց հերթական մանիպուլյատիվ հնարքները, որ Նիկոլը հիմա կհրահանգի․ փաստ էր, որ դատավորն ամբողջ գիշեր սպասում էր, թե Նիկոլն ինչ կհրահանգի։ Հակառակ դեպքում այդ փոքրիկ միջադեպն ինչ նյութ ուներ, որ ժամերով դատում էին։ Եվ հիմա Նիկոլը կհրահանգի ազատ արձակել Գայանեին և նիկոլական համայնքը կսկսի հերթական անգամ փառաբանել՝ տեսա՞ք մեր վարչապետը ինչ մեծահոգի եղավ զոհվածի մոր նկատմամբ և այլն։ Ցավալին այն է, որ մենք էժան և արյունոտ թատրոնների հանդիսատեսն ենք հիմա։ Մեր երկրում կամ էժանագին, ճղճիմ շոուներ են կազմակերպվում կամ արյունոտ՝ սահմանին զոհեր ենք տալիս, կամ քաղաքական դաշտում էժանագին շոուների ենք ականատես դառնում, որը ամենացավալին է թերևս։ Միջադեպն օգտագործվեց նաև արժեզրկելու համար հարգանքը հերոսի ծնողի հանդեպ։ Ցանկացած ժողովրդի արժեհամակարգային հենքը հարգանքն է զոհվածի ծնողի, հայրենիքին որևէ ծառայություն մատուցողի նկատմամբ։ Նիկոլի ամբողջ գործունեությունը ուղղված է հենց այդ հարգանքը փոշիացնելուն։ Սա զինվորի դեմ է, սա բանակի դեմ է, սա հայրենիքի դեմ է, սա ապագա զինվորի դեմ է, ապագա զինվորի մոր դեմ է՝ սա Նիկոլի ձեռագիրն է։

-Արդյոք ստեղծված իրավիճակը նաև ընդդիմության թերացումից չի գալիս` ինչո՞ւ ընդդիմությունն իրառաքելությունըչի կատարում, որ զոհված հերոսների ծնողները՝ մայրերը դուրս են գալիս պայքարի։

-Այնպես չի, որ եթե քաղաքական ուժերն իրենց տեղում լինեին՝ մենք մայրերս, պարապ նստելու էինք։ Չկարողացավ ընդդիմությունը․ ես չեմ տեսնում Հայաստանի քաղաքական ընդդիմադիր դաշտ, որովհետև իմ պատկերացրած ընդդիմությունն այդպիսին չպիտի լինի լինի։ Ինձ համար անհասկանալի կրավորական պահվածքը կամ անել այնպիսի բաներ, որոնք գիտեք, որ մեծ արդյունք չեն տալու՝ դա նույնն է, ինչ չանել, որովհետև եթե արդյունք չի տալիս, ուրեմն պետք է փոխել գործելաոճը, բայց մենք հիմա ոչ մի փոփոխություն չենք տեսնում։ Անկեղծ ասած, ես ինքս քաղաքական դաշտից հեռացա, մեկ-մեկ կատակով ասում եմ՝ դուրս եկա սարքովի քաղաքական դաշտից՝ մտել եմ իրական քաղաքական դաշտ, որովհետև այսօր անհատները ավելի ռեալ են պայքարում, քան թե ամբողջ քաղաքական դաշտը իրար հետ վերցրած։ Որովհետև քաղաքական դաշտում կան քաղաքական շահեր, որոնք իրար խանգարում են և ազգային, և մարդկային նպատակներին։ Քաղաքական դաշտը, եթե հասներ իշխանության և պատժեր երկիրն այս վիճակին հասցնողներին, մեր զավակներին մտածված կոտորածի տանողներին, բնականաբար մենք գուցե ինչ-որ ձև բավարարված զգայինք մեզ, չնայած չեմ կարծում, թե դրանից վրեժի հարցը լուծվում է։ Այդ ցավը, որ վերժ է ծնում, միևնույն է՝ մնում է։

-Հիմա Դուք կողքից դիտողի կարգավիճակով եք հետևում Ձեր նախկին քաղաքական գործընկերներին, ինչպե՞ս եք գնահատում «Համախմբում» շարժման, 5165 շարժման Ձեր գործընկերների քայլերը։

-Ես իրենց հետ ամեն օր համարյա շփվում եմ, որովհետև, օրինակ, Մենուա Սողոմոնյանը մեր դպրոցում դասավանդում է։ Շաբաթը երկու անգամ մենք հանդիպում ենք և քննարկում ենք, այսինքն, իրենք մնացել են իմ ընկերները և հարազատ մարդիկ։ Դա 5165 շարժմանն է վերաբերում՝ «Համախմբանը» չի վերաբերում, և ես երևի իրենց ամենասուր քննադատն եմ այս պահին։ Այսօր քաղաքական դաշտում չկա որևէ խումբ, որը գիտի ինչ անել։ Եվ իրենք էլ ասում են՝ բա ի՞նչ անենք։ Հիմա իրենք պատրաստվում են դահլիճային հանդիպում անցկացնել․ ես համարում եմ, որ դա ինչ-որ պղպջակներ են, որ ասում են` փրփուրներից են կախվում։ Ես կարծում եմ, որ վաղուց արդեն ժամանակն է անցնել ռադիկալ, կտրուկ գործողությունների։ Հակառակ դեպքում ոչինչ չի ստացվելու և քաղաքական դաշտի գործունեության այսպիսի տեմպերով կամ այսպիսի միջոցներով մենք հաստատ Փաշինյանին մեկ էլ մյուս ընտրություններում կտեսնենք։ Փաշինյանին փոխելու միակ տարբերակը մնում է դրսից փոխելը։ Մեր գործողությունները՝ քաղաքական դաշտի և հասարակության՝ Փաշինյանին հեռացնելու միակ շանսը տեսնում եմ արտաքին ուժերի շահերի հետ համընկնելու պահը։ 

-Կոռնիձորի հանրահավաքի գաղափարին ինչպե՞ս եք վերաբերվում։

-Ես միշտ ինչ-որ բան անելու կողմնակից եմ և բացարձակապես չեմ ուզում կազմակերպիչների կողմը քար նետել, թե այս ինչ եք անում և այլն, բայց որ ասեմ մեծ ակնկալիքներ ունեմ դրանից՝ ոչ։ Մեր պետության, մեր երկրի թշնամին նստած է Երևանում և Կոռնիձոր գնալը գուցե դրական ազդեցություն կունենա, որ Կոռնիձորում ապրողները տեսնեն, որ այդքան մարդ իրենց հետ է, պայքարողներ կան, ուրիշ բան չեմ գտնում։ Կամ մենք պետք է մեկ բռունցք դառնանք ու ազատվենք սրանցից կամ սպասելու ենք մինչև ուրիշները դա մեր փոխարեն անեն։ Այս պահին Հայաստանում չեմ տեսնում այն ուժը, որ կարող է Նիկոլին, նիկոլականներին հեռացնելու շարժում սկսել։ Նրանք, ովքեր ռեսուրսներ ունեն՝ չգիտեմ ինչու չեն անում, կարող եմ ենթադրել միայն: Իսկ նրանք, ովքեր շատ են ուզում՝ չունեն այդ ռեսուրսները։