Ուկրաինայի հարցով Եվրոպայի վախերը․ ի՞նչ կլինի, եթե ԱՄՆ-ն նահանջի․ Politico

Եվրոպան սկսել է գիտակցել տագնապալի իրականությունը։ Այն պայմաններում, երբ պահպանողականները պատրաստ են հաջողության հասնել ԱՄՆ-ում կայանալիք ընտրություններում, Ուկրաինայի ռազմական պայմաններում ՆԱՏՕ-ի ամենաշռայլ դոնորը կարող է հանկարծակի ժլատ դառնալ 2023 թվականին, գրում է Politico-ն։

«Արդեն այսօր դժվար է ՆԱՏՕ-ի բոլոր եվրոպական անդամներին ստիպել իր ՀՆԱ-ի երկու տոկոսը հատկացնել պաշտպանական ծախսերի համար։ Այժմ նրանք ԱՄՆ-ի կողմից աճող ճնշման տակ են»

Եվ դա կատարվում է Եվրոպայում առանց այդ էլ կոշտ բանավեճերի ֆոնին առ այն, թե ինչպես համալրել սպառված ռազմական պաշարները՝ միաժամանակ ֆինանսավորելով Ուկրաինային։ Այնուամենայնիվ, Եվրոպան պետք է ակտիվանա։ «Մեր դաշնակիցները պետք է նախ իրենց խնդիրները լուծեն՝ նախքան մեզ դիմելը»,-ասել է Թենեսիից հանրապետական Թիմ Բերչեթը։

Մինչդեռ եվրոպական կառավարությունները բացել են իրենց դրամապանակներն ու ռազմական պաշարները Ուկրաինայի համար, Կիեւին Վաշինգտոնի ռազմական օգնությունը նախկինի պես խամրեցնում է Եվրոպայի ջանքերը։

Հանրապետականները ցանկանում են ընդգծել այս անհամապատասխանությունը՝ պնդելով, որ Ուկրաինայում պատերազմը շատ ավելի մեծ վտանգ է ներկայացնում Եվրոպայի, քան Միացյալ Նահանգների համար: Արդյունքը կարող է լինել Վաշինգտոնի տոնայնության փոփոխությունը, եթե Կոնգրեսը հայտնվի հանրապետականների վերահսկողության տակ:

«Այն, ինչ անում են ռուսները, սարսափելի է»,-հավելել է Բերչեթը։

Նրա խոսքով՝ Չինաստանն ու նարկոկարտելներն «ավելի վտանգավոր են ԱՄՆ-ի համար, քան այն, ինչ կատարվում է Ուկրաինայում»: Ուկրաինայում պատերազմի մեկնարկից ի վեր եվրոպական մայրաքաղաքները խոստացել են ավելի քան 200 միլիարդ եվրոյի նոր պաշտպանական ծախսեր: 2014 թվականին ՆԱՏՕ-ի դաշնակիցները պարտավորվել են մեկ տասնամյակի ընթացքում պաշտպանական ծախսերը հասցնել ՀՆԱ-ի մինչեւ 2 տոկոսի, եւ աճող թվով կառավարություններ լրջորեն են վերաբերվում այդ խոստմանը:

«Մենք կոչ ենք անում երկրներին գերազանցել այդ 2 տոկոսը, քանի որ մենք պետք է ավելի շատ ներդրումներ կատարենք արդյունաբերական բազաների ընդլայնման համար»,-ասել է ԱՄՆ պաշտպանության նախարար Լլոյդ Օսթինը։

Մեծ Բրիտանիան, օրինակ, պարտավորվել է հասնել պաշտպանական ծախսերի 3 տոկոս նպատակին, սակայն վերջերս խոստովանել է, որ այն կարող է փոխվել, քանի որ վերջին քաղաքական փոփոխությունները ցնցում են տնտեսությունը:

Բայդենի վարչակազմը գնացել է դեպի Եվրոպա բարեկամական խրախուսման ճանապարհով։ Բայց հանրապետականներին այդքան էլ չի հետաքրքրում նման բարեկամական տոնը։ Եվ եթե նրանք վերահսկողության տակ վերցնեն Կոնգրեսը, հանրապետականներն ավելի մեծ ազդեցություն կունենան ԱՄՆ ֆինանսների եւ Վաշինգտոնից բխող տոնի վրա: «Կարծում եմ՝ մարդիկ կհայտնվեն անկման մեջ, եւ նրանք չեն պատրաստվում քարտ-բլանշ տալ Ուկրաինային»,-ասել է ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի հանրապետական ​​առաջնորդ Քեւին ՄքՔարթին:

Հանրապետականները, հավանաբար, հետեւում են հարցումներին, որոնք ցույց են տալիս, որ ամերիկացիների մի փոքր, բայց աճող մասն ասում է, որ ԱՄՆ-ն չափազանց շատ է աջակցում Ուկրաինային: Այդ ցուցանիշը մարտին գրանցված 7 տոկոսից հասել է 20 տոկոսի՝ սեպտեմբերին՝ համաձայն Pew Research Center-ի հարցման: Իսկ այժմ այն կազմում է ​32 տոկոս։ Այսպիսով, մինչ նախագահ Ջո Բայդենը շարունակում է Կոնգրեսին խնդրել Ուկրաինային օգնության ավելի շատ փաթեթներ հաստատել, դիտորդներն ասում են, որ առաջիկա ամիսներին ավելի շատ թերահավատություն կարող է լինել: «Դա ավելի դժվար է դառնում, քանի որ իմաստն այն է, որ մենք ամեն ինչ անում ենք, իսկ եվրոպացիները՝ ոչ»,-ասում է Ռազմավարական եւ միջազգային հետազոտությունների կենտրոնի «Եվրոպա» ծրագրի տնօրեն Մաքս Բերգմանը:

«Եվրոպացիների համար այն գաղափարը, որ ԱՄՆ քաղաքականությունը կարեւոր է, որ այն, ինչ տեղի կունենա միջնաժամկետ հեռանկարում, կազդի այն ամենի վրա, ինչ մենք ակնկալում ենք [մեր] ամերիկյան դաշնակիցից, ավելի ու ավելի լուրջ են ընդունվում»,-ասել է Մարշալի անվ․ գերմանական հիմնադրամի փարիզյան բաժնի աշխատակից Մարտին Քվենսեզը։

Սակայն Բրյուսելում որոշ պաշտոնյաներ պնդում են, որ անհանգստանալու քիչ պատճառներ կան: «Կա լայն երկկուսակցական աջակցություն Ուկրաինային»,-ասել է Եվրախորհրդարանի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Դեյվիդ ՄքՔալիսթերը:

Իսկապես, մինչ Դոնալդ Թրամփի՝ առավել բարեկամական Հանրապետական ​​կուսակցության թեւը դեմ է Ուկրաինային տրամադրվող օգնությանը, առավել ավանդական հանրապետականները փաստացի աջակցել են Բայդենի օգնությանը Կիեւին: «Կարծում եմ՝ Կոնգրեսի հանձնաժողովներում հանրապետականների մեծամասնությունը կազդի բանավեճի վրա, օրինակ, թե ինչ զենք մատակարարել Ուկրաինային»,-ասել է ՄքՔալիսթերը։

Գերմանիայի պահպանողական Քրիստոնեադեմոկրատական ​​միության անդամ ՄքՔալիսթերը նշել է, որ Եվրոպան արդեն մեծացնում է իր պաշտպանական ներդրումներն ու օգնությունը Կիեւին՝ մատնանշելով ուկրաինացի զինվորներին վերապատրաստելու ԵՄ նախաձեռնությունը եւ վերջերս ԵՄ հիմնադրամի ավելացումը, որը փոխհատուցում է երկրներին՝ Կիեւին ուղարկվող ռազմական մատակարարումների համար։

Եվրախորհրդարանի լեհ պատգամավոր Վիթոլդ Վաշչիկովսկին՝ արտաքին հարաբերությունների հարցերով հանձնաժողովի փոխնախագահը, եւս չի ակնկալում, որ Կոնգրեսը կփոխի Ուկրաինայի նկատմամբ իր դիրքորոշումը՝ Վաշինգտոնին կոչ անելով ավելի մեծ ճնշում ցուցաբերել Եվրոպայի վրա։

«Լեհաստանը եւ արեւելյան թեւի մյուս երկրները չեն կարող եվրոպացիներին բավականաչափ համոզել Ուկրաինային աջակցելու համար»,-ասում է պահպանողական իշխող «Օրենք եւ արդարություն» կուսակցության անդամ Վաշչիկովսկին:

Լեհ քաղաքական գործչի խոսքով՝ «եվրոպական մայրաքաղաքներում ու եվրոպական կառույցներում տիրում է Ռուսաստանի հետ սովորական դարձած բիզնեսին վերադառնալու հանդարտության հոտը եւ ակնկալիքը»»,-գրում է Politico-ն։