Ինֆլյացիան Էրդողանի միակ մրցակիցն է, քանի որ գների աճը վնասում է նրա վարկանիշին
Հաջորդ հունիսին կայանալիք ընտրություններից առաջ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը ակնհայտ հակառակորդ չունի։ Ընդդիմադիր վեց կուսակցությունների կոալիցիան համաձայնել է վերադարձնել Թուրքիան խորհրդարանական կառավարման համակարգին, սակայն չեն համաձայնեցրել թեկնածությունը, որպեսզի նրան մարտահրավեր նետեն։
Այսպիսով, ինֆլյացիան մնում է Էրդողանի գրեթե 20-ամյա կառավարման ամենամեծ սպառնալիքը, եւ դա հսկայական սպառնալիք է․ գրում է Bloomberg-ը:
MetroPoll-ի մայիսյան հարցումը ցույց է տվել, որ Էրդողանի «Արդարություն եւ զարգացում» կուսակցությանը հանրային աջակցությունը ընկել է մինչեւ 26,5 տոկոս՝ կուսակցության հիմնադրումից ի վեր համարյա ամենացածր մակարդակ: Էրդողանի աջակցությունը կազմել է 44,4 տոկոս։
Մինչ աշխարհի մեծ մասը բախվում է համավարակի եւ մատակարարումների շղթաների հետ կապված գների բարձրացմանը, Թուրքիայի ինֆլյացիայի խնդիրը հիմնականում ինքն է ստեղծում, ինչը կանխատեսելի արդյունք է՝ Էրդողանի կողմից կենտրոնական բանկի քաղաքականության կառավարման եւ բարձր տոկոսադրույքների նկատմամբ նրա արհամարհանքի պայմաններում:
Սովորաբար, երբ ինֆլյացիան սկսում է խնդիր դառնալ տնտեսության համար, երկրի կենտրոնական բանկը բարձրացնում է փոխառությունների արժեքը՝ դանդաղեցնելով տնտեսությունը եւ նվազեցնելով պահանջարկը, որպեսզի փորձի գները ցածր պահել: Թուրքիան հակառակն է անում։
Քանի որ կենտրոնական բանկը նվազեցրել է իր բազային տոկոսադրույքը մինչեւ 14 տոկոս, ապրիլին Թուրքիայի ինֆլյացիայի մակարդակը գրեթե կրկնապատկվել է մինչեւ շուրջ 70 տոկոս, ինչը ամենաբարձրն է երկու տասնամյակ առաջ Էրդողանին իշխանության բերած ֆինանսական ճգնաժամից հետո:
Անցյալ ամիս գների աճն արագացել է մինչեւ 74,7 տոկոս, ըստ տնտեսագետների հարցման, որն անցկացրել է Bloomberg-ը ինֆլյացիայի պաշտոնական տվյալների հրապարակումից առաջ։
Էրդողանը համբերության կոչ է արել՝ ասելով, որ բարձր ինֆլյացիան համաշխարհային խնդիր է, իսկ երկրի գնողունակության անկումը ժամանակավոր է։ Այնուամենայնիվ, ԱՄՆ-ի եւ այլ կենտրոնական բանկերի կողմից տոկոսադրույքների հետագա բարձրացումը կարող է ավելի թուլացնել լիրան եւ ներքին գների նոր աճ հրահրել:
Թուրքիայում արտադրական ինֆլյացիան ապրիլին արագացել է մինչեւ 122 տոկոս տարեկան՝ ապրանքների գների համաշխարհային աճի հետեւանքով, ինչը, հավանաբար, ընկերություններին մղել է ավելի բարձր ծախսերի եւ ազդանշան է տվել, որ սպառողների համար վատագույնը դեռ առջեւում է:
Էրդողանը չի պատրաստվում հրաժարվել իր մեծ տնտեսական փորձից՝ հիմնված այն համոզմունքի վրա, որ բարձր տոկոսադրույքները ինֆլյացիա են առաջացնում, ինչը հակասում է այն ամենին, ինչ կարելի է կարդալ տնտեսագիտության ցանկացած հանրահայտ դասագրքում: Ընդդիմադիր կուսակցությունները խոստացել են վերականգնել քաղաքական անկախությունը եւ վստահությունը կենտրոնական բանկի նկատմամբ, եթե իշխանության գան: Եվ եթե նրանց հաջողվի խուսափել բանտից։
Ընդդիմությունից նախագահի պոտենցիալ ընդդիմադիր թեկնածու, Ստամբուլի քաղաքապետ Էքրեմ Իմամօղլուին մինչեւ չորս տարվա ազատազրկում է սպառնում՝ ընտրական հանձնաժողովի պաշտոնատար անձանց վիրավորելու մեղադրանքով։
Այս գործը հաջորդել է այն բանին, որ անցյալ ամիս Ստամբուլի գլխավոր ընդդիմադիր կուսակցության բարձրաստիճան ներկայացուցիչ Ջանան Քաֆթանջօղլուն դատապարտվել է գրեթե հինգ տարվա ազատազրկման՝ Էրդողանին վիրավորելու մեղադրանքով: Էրդողանի ավտորիտար հակումները քննադատող բարերար Օսման Քավալան ապրիլին դատապարտվել է ցմահ բանտարկության՝ իբր իշխանությունը տապալելու փորձի համար։
Թուրքիայի քրդամետ կուսակցության նախկին ղեկավար Սելահաթթին Դեմիրթաշը, որը 2014 եւ 2018 թվականների ընտրություններում առաջադրվել էր Էրդողանի դեմ, մոտ վեց տարի բանտում է գտնվում ահաբեկչության մեղադրանքով։
Սա գործընթաց է, որը սոցիոլոգ Օզեր Սենկարն անվանում է «զոնայի մաքրում», ինչը նշանակում է ընտրություններից առաջ ազատվել հնարավոր սպառնալիքներից:
«Ռիսկի գործոնները հեռացվում են ասպարեզից»,- անցյալ ամիս Twitter-ում գրել էր MetroPoll-ի ղեկավար Սենկարը: «Եթե կարծում եք, որ չեք կարող հաղթել ընտրություններում՝ հանրությանը հաճոյանալով, կարող եք հաղթել ընտրություններում՝ ընտրելով ձեր հակառակորդին»: