Հայաստանը միացել է կաթի համաշխարհային օրվա արշավին

2001 թվականից ՄԱԿ-ի Պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպության (FAO) անդամ երկրների կողմից ամբողջ աշխարհում հունիսի 1-ը նշվում է որպես Կաթի hամաշխարհային oր` հանրության ուշադրությունը սևեռելով ամբողջ աշխարհում կաթի՝ որպես գլոբալ կարևորություն ունեցող մթերքի նշանակության վրա։

Օրվա նպատակն է նպաստել հանրության շրջանում կաթի և կաթնամթերքի լայն օգտագործմանը, բարձրացնել բնական կաթի արտադրության և այլ ասպեկտների՝ ծագման, սննդային արժեքի, տնտեսական նշանակության մասին իրազեկվածության մակարդակը։ ՄԱԿ-ի որոշմամբ 2022 թվականին Կաթի համաշխարհային օրվան նվիրված միջոցառումներն անցկացվում են Վայելի՛ր կաթնամթերքը-Enjoy Dairy խորագրի ներքո։

Հունիսի 1-ին «Երեմյան Փրոջեքթսի» Խոհարարական արվեստի և հյուրընկալության ակադեմիայում տեղի ունեցավ Կաթի համաշխարհային օրվան նվիրված ասուլիս-քննարկում։ Օրվա խորհրդին համահունչ՝ ասուլիսը մեկնարկեց մեկ բաժակ կաթով։

ՀՀ Էկոնոմիկայի նախարարի տեղակալ Արման Խոջոյանը շնորհավորեց Կաթի համաշխարհային օրվա կապակցությամբ և շնորհակալություն հայտնեց այսպիսի նախաձեռնությունների համար.

«Գյուղատնտեսության այս ճյուղը մշտապես մեր ուշադրության կենտրոնում է, և մենք տարբեր ծրագրերով ու գործիքներով աջակցում ենք, փորձում ենք նպաստել ինչպես արտադրության զարգացմանը, այնպես էլ նոր ներդրումների ներգրավմանը։ Որակյալ կաթի արտադրությունն ինքնին բարդ գործընթաց է և ողջունելի է, որ կան կազմակերպություններ, որոնք որդեգրել են բարձրորակ կաթի արտադրության սկզբունքները, աշխատում են ամբողջական փակ շղթայով և սպառողին ներկայացնում են բարձրակարգ արտադրանք»։

«Օրը խորհրդանշական է. այսօր Երեխաների պաշտպանության միջազգային օրն է, և երեխաների առողջ ու կայուն զարգացման համար այդքան կարևոր նշանակություն ունեցող Կաթի համաշխարհային օրը, - ասաց միջոցառման բանախոս, «Երեմյան Փրոջեքթս» ընկերության գլխավոր տնօրեն Դավիթ Երեմյանը, որի խոսքով «Կաթի համաշխարհային օր» արշավին միանալով և այս խորհրդանշական միջոցառմամբ շարունակելու են կաթ օգտագործելու նոր մշակույթի ձևավորման ու տարածման, կաթնամթերքի օգտագակարության հանրայնացմանն ուղղված «Կաթը սեր է» հանրային իրազեկման արշավը։

«Որակյալ մթերքով աշխատելը մեր 15-ամյա կազմակերպության գործունեության գերակա սկզբունքն է։ Երբ հասկացանք, որ մեզ համար ավելի բարդ է դառնում մեր չափանիշներին ու պահանջներին համապատասխան կաթնամթերք գտնել, 2019 թվականին «Սերմից Սեղան» հայեցակարգի շրջանականում հիմնեցինք ամբողջական փակ ցիկլով աշխատող մեր ֆերմերային տնտեսությունները, կառուցեցինք նորագույն տեխնոլոգիաներով հագեցած ֆերմաներ, կերաղաց, կաթի արտադրամաս, ներկրեցինք բարձրարժեք գենետիկայով կաթնատու և մսատու կենդանիներ, ու մեր կաթնամթերքի տեսականին ներկայացրինք լայն սպառման շուկայում»։

Դավիթ Երեմյանը նաև հավելեց, որ Ընկերության ֆերմայում կիթի գործընթացը և կերի բաշխումն ավտոմատացված են, կաթը հատուկ մեքենաներ այնուհետև գործարան է հասնում առանց արտաքին միջավայրի հետ շփվելով, ինչի արդյունքում պահպանում է իր համային և որակային հատկանիշները։ Դավիթ Երեմյանի կարծիքով շուկայում որակյալ կաթնամթերք ապահովելու և կաթի օգտագործման մշակույթը հանրայնացնելու համար կարևոր է բոլոր կառույցների ներգրավումն ու համագործակցությունը։

ՄԱԿ-ի Պարենի համաշխարհային ծրագրի հայաստանյան գրասենյակի փոխտնօրեն և պաշտոնակատար Նաննա Սկաուն ընդգծեց որակյալ կաթի և կաթնամթերքի արտադրության խթանման գործում պետություն-բիզնես-միջազգային կառույցներ համագործակցության մեխանիզմների դերը և նշեց. «Չափազանց կարևոր է, որ «Կաթի միջազգային օրը» նշվում է նաև Հայաստանում։ Հատկապես հիմա, երբ մենք ունենք պարենային անվտանգության խնդիր ամբողջ աշխարհում, նմանատիպ նախաձեռնություններով ևս մեկ անգամ բարձրաձայնում ենք այդ հիմնախնդիրներն ու նպաստում, որ մանավանդ երեխաներն օգտագործեն վիտամիններով հարուստ, առողջ ու բնական արտադրանք, ինչպիսին կաթն է։ Առողջ երեխաները մեր ապագան են, այսպիսով սա նաև Հայաստանի ապագայի համար է»։

Ասուլիս-քննարկման ընթացքում բանախոսներն անդրադարձան նաև պարենային անվտանգության ապահովման, արտադրողների, ֆերմերային տնտեսությունների

կարողությունների հզորացման, գյուղատնտեսության շահութաբերության ավելացման հնարավորություններին, ինչպես նաև ոլորտի և տնտեսության կայուն զարգացման գործում շահագրգիռ բոլոր կողմերի հնարավոր ներգրավածության ուղղություններին վերաբերող թեմաների։

ՀՀ Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի սննդամթերքի անվտանգության վարչության պետ Վահե Դանիելյանը նշեց. «Վերջին շրջանում ինչպես կաթի արտադրության, այնպես էլ վերամշակում իրականացնող կազմակերպությունների գործունեությունում իրականացված վեահսկողության արդյունքներում դրական դինամիկա է նկատվում։ Արտադրողները, սկսած կիթից մինչև պատրաստի արտադրանքը չպետք է թույլ տան, որ այն որակային ու անվտանգային փոփոխություն կրի, և ողջունելի է, որ որդեն ունենք կազմակերպություներ, որոնք փակ ցիկլով են իրականացնում արտադրական գործընթացը։

«Ռազմավարական զարգացման գործակալություն» (ՌԶԳ) ՀԿ-ի «Անասնապահության զարգացում Հայաստանում՝ հարավ-հյուսիս 2» ծրագրի ղեկավար Վահե Հովհաննիսյանն էլ հավելեց. «Մեր թիրախային ուղղություններից է նաև կաթի արժեշղթան, որի շրջանակում բազմաթիվ ծրագրեր ենք իրականացրել։ Բարելավել ենք արտադրությունները, ֆինանսական և մասնագիտական աջակցություն ենք ցուցաբերել ֆերմերներին, հիմնվել են առաջատար ֆերմաներ։ Եվ այս ամենը կաթի որակի ապահավոման նպատակով»։

Կաթի արտադրությունն ինչպես աշխարհում, այնպես էլ Հայաստանի Հանրապետությունում պարենային շուկայի կարևորագույն բաղադրիչներից և գյուղատնտեսության հիմնական ճյուղերից է։ Ուստի Հայաստանի համար ևս արդիական են կաթի արտադրության որակապես նոր մշակույթի ձևավորման, պարենային անվտանգության և բնական, մաքուր մթերքների ապահովման հիմնախնդիրների բարձրաձայնումն ու դրանց ուղղված լուծումների նախանշումը։