Ինչպես աննկատ պոչամբար ունենալ․ Էկոթունավոր թափոններ՝ Մեղրաձոր գյուղի մոտ
Լուսանկարում Կոտայքի մարզի Մեղրաձորի ոսկու հանքավայրը շահագործող «Մեղրաձոր գոլդ» ՍՊԸ-ի ոսկու կորզման ֆաբրիկան է, իսկ ստորև պատկերված հայելային զանգվածով հեղուկը 2021թ․ հուլիսին գրանցվել է որպես էկոթունավոր վտանգավոր թափոնների վայր։
Մեղրաձորի ոսկի-բազմամետաղների հանքավայրը 2012թ․-ից շահագործում է «Մեղրաձոր գոլդ» ՍՊԸ-ն, որը 2014-ին նույն տարածքում ոսկու կորզման գործարան կառուցեց։ Հասարակական ընդվզում եղավ, որից հետո ընկերությունը խոստացավ ցիանային եղանակով կորզում չկազմակերպել, այլ՝ գրավիտացման և ֆլոտացման։
Գործարանը Մեղրաձոր գյուղի հարևանությամբ է, մոտակա բնակելի հատվածից` 700 մետր հեռավորության վրա։
Ուսումնասիրելով Google Earth ծրագրի քարտեզները՝ պարզ է դառնում, որ այդ զանգվածը գրանցումից առնվազն մեկ տարի առաջ՝ 2020թ․ օգոստոսից արձանագրված է արբանյակային լուսանկարներում։ Թե կոնկերտ երբ է այն գոյացել, Google-ի քարտեզից պարզ չէ, միայն 2018թ․ արբանյակային լուսանկարներում այդ զանգվածը դեռևս չի երևում։
«Մեղրաձոր գոլդ» ՍՊԸ-ն ոսկու հանքավայրը շահագործելիս և գործարան կառուցելիս բացառել էր պոչամբարը՝ նշելով, որ գործարանն աշխատելու է փակ շրջանառու համակարգով, իսկ ֆաբրիկայի պոչերը տեղափոխելու և պահեստավորելու էր ստորգետնյա հանքում՝ շահագործման ժամանակ գոյացած և երկրորդական օգտագործման ոչ ենթակա դատարկություններում։
Պարզելու համար, թե ինչ զանգված է կուտակվել հարստացուցիչ ֆաբրիկայից ներքև, գրավոր հարցմամբ դիմել ենք Բնապահպանության և ընդերքի տեսչական մարմնին։
Տեսչական մարմինը ստուգումներ չի իրականացրել այնտեղ, ոչ էլ տեղյակ է այդ հայելային զանգվածի պարունակությանը։ Վստահել է ընկերության ներկայացրած բոլոր փաստաթղթերին։ Տեսչական մարմնի Կոտայքի տարածքային բաժնի աշխատակիցների իրականացրած զննման արդյունքում պարզվել է, որ «Մեղրաձոր գոլդ» ՍՊԸ-ն 2021թ․-ի ամռանը Շրջակա միջավայրի նախարարությունից վտանգավոր թափոնների գործածության գործունեության լիցենզիա է ստացել (այդ մասին արդեն գրել ենք սկզբում)։
«Ընկերությունը հարստացուցիչ ֆաբրիկայի արտադրական գործունեության ընթացքում առաջացած շլամները և պոչանքները կուտակում է վթարային ավազաններում և պոմպերի միջոցով ջուրը կրկին ուղղում է դեպի արտադրական պրոցես»,- հայտնել է Կոտայքի տարածքային բաժնի պետ Դ․ Դավթյանը։
Պաշտոնյան նաև տեղեկացրել է, որ Տեսչական մարմինը ընկերության տարածքում կուտակված ջրերից նմուշառում չի կատարել։ Նշված ջրերից «Լեռնամետալուրգիայի ինստիտուտ» ՓԲԸ-ն է ամիսը մեկ անգամ իրականացնում նմուշառում։
Առավել մանրամասն՝ սկզբնաղբյուրում: