Թուրքական դատարանը Օսման Քավալային դատապարտել է ցմահ ազատազրկման՝ առանց վաղաժամկետ ազատման իրավունքի

Թուրքական դատարանը հայտնի թուրք իրավապաշտպան եւ բարերար Օսման Քավալային դատապարտել է ցմահ ազատազրկման՝ առանց վաղաժամկետ ազատման իրավունքի՝ նրան մեղավոր ճանաչելով 2013-ին հակակառավարական զանգվածային ցույցերի հետ կապված կառավարությունը տապալելու փորձի մեջ, հայտնում է AP-ն։

Ստամբուլի դատարանը յոթ այլ մեղադրյալների դատապարտել է 18-ական տարվա ազատազրկման։

Դատավճիռը կայացվել է այն ժամանակ, երբ Եվրոպայի մարդու իրավունքների բարձրագույն մարմինը՝ Եվրոպայի խորհուրդը, դատավարություն է սկսել Թուրքիայի դեմ՝ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի որոշումը կատարելուց հրաժարվելու համար, որը 2019թ. կոչ էր արել ազատ արձակել Քավալային, քանի որ նրա իրավունքները խախտվել ե։

Իրավապաշտպան կազմակերպություններն ասում են, որ Քավալային հետապնդում են շինծու ապացույցների հիման վրա: Նրա գործը գտնվում է ուշադրության կենտրոնում է՝ որպես Թուրքիայում օրենքի գերակայության ստուգում:

64-ամյա Քավալան 2017 թվականի հոկտեմբերի 18-ին ձերբակալումից հետո Ստամբուլի արվարձանում գտնվող Սիլիվրի բանտում է՝ բողոքի ցույցերը ֆինանսավորելու մեղադրանքով։ Գործարարն ու մյուս ամբաստանյալները հերքում էին իրենց ներկայացված բոլոր մեղադրանքները։

Իր վերջին հայտարարություններում Քավալան կրկին հերքել է մեղադրանքները՝ պնդելով, որ ինքը պարզապես ցուցարարներին խմորեղեն եւ դեղատնից գնված դիմակներ է մատակարարել։ Նա ասել է, որ պնդումները, թե ինքը ղեկավարել է բողոքի ցույցերը, «ճշմարտանման չեն»:

«Այն, որ կյանքիս 4,5 տարին անցկացրել եմ բանտում, ինձ համար անդառնալի կորուստ է։ Միակ մխիթարությունն այն հնարավորությունն է, որ իմ փորձը կնպաստի դատական համակարգի լուրջ խնդիրների ավելի լավ ըմբռնմանը»,- դատարանին ասել է Քավալան:

Քավալան սկզբում 2020 թվականի փետրվարին արդարացվել էր 2013 թվականին Գեզի այգու բողոքի ցույցերի հետ կապված մեղադրանքներով: Մինչ համախոհները սպասում էին նրա ազատ արձակմանը, Քավալային կրկին ձերբակալել էին 2016 թվականի հեղաշրջման փորձի հետ կապված նոր մեղադրանքներով: Ավելի ուշ արդարացման դատավճիռը չեղարկվել էր, եւ գործը միացվել պետական հեղաշրջման փորձի գործին, որի համար թուրքական կառավարությունը մեղադրում է իսլամական քարոզիչ Ֆեթուլլահ Գյուլենի շարժմանը։

Հոկտեմբերին Քավալայի շարունակական կալանքը դիվանագիտական ճգնաժամ էր առաջացրել Թուրքիայի եւ արեւմտյան 10 երկրների, այդ թվում՝ ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի եւ Գերմանիայի միջեւ՝ այն բանից հետո, երբ նրանք կոչ էին արել ազատ արձակել նրան կալանավորման չորրորդ տարելիցին:

Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Քավալային մեղադրել է, որ նա ամերիկացի միլիարդատեր բարերար Ջորջ Սորոսի «թուրքական ճյուղն» է, որը, թուրք առաջնորդի պնդմամբ, կանգնած է բազմաթիվ երկրներում ապստամբությունների հետեւում: Նա սպառնացել էր վտարել Արեւմուտքի դեսպաններին՝ Թուրքիայի ներքին գործերին միջամտելու համար։

2019 թվականի Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի որոշման մեջ ասվում է, որ Քավալայի բանտարկությունը նպատակ ունի լռեցնել նրան եւ մյուս իրավապաշտպաններին եւ չի հիմնավորվել հանցագործության ապացույցներով:

Խախտման երկարատեւ գործընթացը կարող է հանգեցնել նրան, որ Եվրոպայի խորհուրդը կասեցնի Թուրքիայի ձայնի իրավունքը կամ կազմակերպությանը նրա անդամակցությունը։