Պարենամթերքի համաշխարհային գները մարտին հասել են պատմական առավելագույնին

Պատերազմն Ուկրաինայում առաջ է բերել ցնցումներ հացահատիկային հիմնական մշակաբույսերի եւ բուսայուղերի շուկաներում, ինչի հետեւանքով պարենամթերքի համաշխարհային գները մարտին կտրուկ բարձրացել են եւ հասել առավելագույն պատմական մակարդակին։ Այս մասին տեղեկացրել է ՄԱԿ-ի Պարենային եւ գյուղատնտեսական կազմակերպությունը (FAO)։

2022թ. մարտին պարենային գների FAO ինդեքսի մեծությունը կազմել է 159,3 կետ, ինչը 12,6 կետով բարձր է փետրվարի մեծությունից, երբ այն հասել էր ամենաբարձր մակարդակին՝ 1990թ. այդ ինդեքսի ստեղծման պահից ի վեր։ Ինդեքսը թույլ է տալիս ամեն ամիս հետեւել առավել անհրաժեշտ պարենային մթերքների զամբյուղի համաշխարհային գների տատանումներին։ Այդ մակարդակում ինդեքսը 33,6 տոկոսով ավելի բարձր էր, քան 2021թ. մարտին։

Հացահատիկեղենի գների FAO ինդեքսի մեծությունը մարտին 17,1 տոկոսով ավելի բարձր էր, քան փետրվարին, ինչը պայմանավորված էր ցորենի եւ ֆուրաժային հացահատիկեղենի գների զգալի աճով՝ հիմնականում Ուկրաինայում պատերազմի պատճառով։ Վերջին երեք տարիներին Ռուսաստանի Դաշնությանը եւ Ուկրաինային բաժին էր ընկնում ցորենի համաշխարհային արտահանման 30 եւ եգիպտացորենի համաշխարհային արտահանման 20 տոկոսը։ Ցորենի համաշխարհային գները մեկ ամսվա ընթացքում բարձրացել են 19,7 տոկոսով, ինչին նաեւ նպաստել են Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում ցանքսերի վիճակի հետ կապված մտահոգությունները։ Եգիպտացորենի գները մեկ ամսում ավելացել են 19,1 տոկոսով՝ հասնելով ռեկորդային մակարդակի, եւ, բացի այդ, գների աճը առնչվել է նաեւ գարի եւ սորգո տեսակներին։ Միեւնույն ժամանակ, տարբեր երկրների եւ տարբեր որակի բրնձի գների տարաբնույթ դինամիկայի հետեւանքով հացահատիկեղենի այդ տեսակի գնանշումների միջին մեծությունը մարտին գրեթե չի փոխվել եւ 10 տոկոսով ավելի ցածր էր անցած տարվա նույն ժամանակամիջոցի ցուցանիշից։

Բուսայուղերի գների FAO ինդեքսը 23,2 տոկոսով բարձրացել է արեւածաղկի ձեթի գնանշումների աճի հետեւանքով, դրա առաջատար համաշխարհային արտահանողը Ուկրաինան է։ Արմավի, սոյայի եւ կանճրակի ձեթի գները նույնպես զգալիորեն բարձրացել են արեւածաղկի ձեթի եւ հում նավթի գների բարձրացման հետեւանքով, ընդ որում՝ սոյայի ձեթի դեպքում գնանշումները խթանող լրացուցիչ գործոն էին Հարավային Ամերիկայից արտահանման կրճատման երկյուղները։

Շաքարի գների FAO ինդեքսի միջին մեծությունը փետրվարի համեմատ ավելացել է 6,7 տոկոսով եւ 20 տոկոսով ավելին է, քան 2021թ. մարտին։ Շաքարի գնանշումների ավելացման հիմնական պատճառը հում նավթի գների աճն է եւ բրազիլական ռիալի փոխարժեքի բարձրացումը, բայց Հնդկաստանում շաքարի արտադրության նպաստավոր կանխատեսումները կանխել են այս ամիս դրանց էլ ավելի բարձրացումը։

Մսի գների FAO ինդեքսի միջին մեծությունը մարտին ավելացել է 4,8 տոկոսով եւ հասել պատմական առավելագույնին, ինչին նպաստել է խոզի մսի գների կտրուկ աճը՝ պայմանավորված Արեւմտյան Եվրոպայում մորթի ենթակա խոզերի դեֆիցիտով։ Թռչնամսի համաշխարհային գներն ավելացել են՝ կապված թռչնագրիպի բռնկման հետեւանքով հիմնական արտահանող երկրներից մատակարարումների կրճատմամբ։

Կաթնամթերքի գների FAO ինդեքսի միջին մեծությունը ավելացել է 2,6 տոկոսով՝ 23,6 տոկոսով ավելի բարձր, քան 2021թ. մարտին։ Կարագի եւ չոր կաթի գնանշումները կտրուկ բարձրացել են առաջին հերթին ասիական շուկաներում՝ պայմանավորված ներմուծման պահանջարկի ավելացմամբ։