Գրենլանդիայի սառույցների հալման արդյունքում գոյացել է աշխարհի ամենամեծ ամբարտակը

Գիտնականների միջազգային թիմը պարզել է, որ հալված ջուրը, որը սառցե շերտի մակերեւույթից դեպի հատակ է իջնում, ջերմություն է առաջացնում։ Դա հանգեցնում է նրան, որ հալման գործընթացն արագանում է, հայտնում է Hightech-ը։

Հալած ջրի էֆեկտը մեծ ազդեցություն ունի սառցադաշտերի տեղաշարժի եւ օվկիանոս թափվող սառույցի քանակի վրա: Սակայն մեկ կիլոմետր հաստությամբ սառույցի տակ պայմանների ուսումնասիրությունը բարդ խնդիր է, հատկապես՝ Գրենլանդիայում: Հենց այստեղ են սառցադաշտերն ամենաարագը շարժվում։ Նոր աշխատանքի հեղինակները պարզել են, որ գրավիտացիոն էներգիան, որը Ձնհալի ջրից ձեւավորվում է մակերեսի վրա, ջերմության է վերածվում:

Ամեն ամառ Գրենլանդիայի սառցաշերտի մակերեսին հազարավոր լճեր եւ ձնհալի ջրեր են գոյանում։ Ջուրը հոսում է սառցե շերտի հատակը, անցնում է սառույցի մեջ առաջացած ճեղքերով։ Հետազոտողներն ուսումնասիրել են այս հալոցքային լճերը եւ դրանց ազդեցությունը սառցե շերտի ընդհանուր վարքագծի վրա:

Բազալային հալոցքի արագությունը չափելու համար հետազոտողները ֆազազգայուն ռադիուլտրաձայնային զոնդավորում են կիրառել՝ մեթոդ, որը մշակվել է բրիտանական Անտարկտիկայի հետազոտության կողմից եւ նախկինում օգտագործվել է Անտարկտիդայում լողացող սառցաշերտերի հետազոտման համար:
Հետազոտողները հաշվարկել են, որ 2014 թվականի ամռանը սառցադաշտի հուն է մտել օրական մինչեւ 82 միլիոն խորանարդ մետր հալված ջուր։ Նրանք գնահատել են, որ հալման գագաթնակետին ընկնող ջրի կողմից արտադրվող էներգիան համեմատելի է աշխարհի ամենամեծ հիդրոէլեկտրակայանի էներգիայի հետ:

Ամռանը սառցադաշտի հալման տարածքն աճում է մինչեւ 1 միլիոն կմ³, ինչի արդյունքում Գրենլանդիայի սառցաշերտն ավելի շատ հիդրոէներգիա են արտադրում, քան աշխարհի տասը ամենամեծ հիդրոէլեկտրակայանները միասին վերցրած: