Պատրիկ Բյուքենան. Ընթանում է վերջին գերտերության գլոբալ սթրես-թեստը
Քանի որ Ամերիկան վերջինը մտավ 20-րդ դարի երկու համաշխարհային պատերազմները, մինչդեռ մյուս հզոր տերություններն արնահոսում էին, եւ քանի որ մենք խորհրդային կայսրությունից ավելի երկար ապրեցինք Սառը պատերազմում, Ամերիկան «վերջին գերտերությունը» դարձավ Ջորջ Բուշ կրտսերի օրոք, գրում է ԱՄՆ նախագահներ Ռիչարդ Նիքսոնի, Ջերալդ Ֆորդի եւ Ռոնալդ Ռեյգանի ավագ խորհրդական Պատրիկ Բյուքենանը The American Conservative-ի համար իր հոդվածում։
«Մենք ունեինք ամեն ինչ։ Մենք «անփոխարինելի ազգ» էինք։ Մենք ավելի հեռուն էին նայում: Մենք կարող էինք մեր «բարյացակամ գլոբալ հեգեմոնիան» պարտադրել ամբողջ մարդկությանը։ Եվ եղավ այնպես, որ մենք սկսեցինք «նոր աշխարհակարգի» ստեղծումը՝ ընկղմվելով մի շարք պատերազմների մեջ Իրաքում, Բալկաններում, Աֆղանստանում, կրկին Իրաքում, Սիրիայում, Լիբիայում, Եմենում:
Այդպիսով, մենք արյունահոսում էին, շեղվում, սպառում ինքներս մեզ եւ պառակտվում, մինչեւ երկրի կեսը միացավ Ջորջ ՄակԳովերնի 1972 թվականի քարոզարշավի կարգախոսին. «Տուն վերադարձիր, Ամերիկա»։
Եվ մինչ մենք խաչակրաց արշավանքի էինք գնում նոր աշխարհակարգի համար, Վլադիմիր Պուտինի Ռուսաստանն աստիճանաբար վերականգնվեց Սառը պատերազմում իր ջախջախիչ պարտությունից, Չինաստանը սկսեց դուրս գալ Ամերիկայի ստվերից՝ դառնալով ամենահզոր մրցակիցը, որին երբեւէ բախվել էր ժամանակակից Ամերիկան:
Այժմ ԱՄՆ-ի հեգեմոնիային մարտահրավեր է նետվում ամենուր՝ Արեւելյան Եվրոպայում, Մերձավոր Արեւելքում, Հարավարեւելյան Ասիայում, Արեւելյան Ասիայում: Եվ մարտահրավերները գալիս են ավտոկրատներից, որոնք միավորվել ենաշխարհի իրենց մասում Միացյալ Նահանգների իշխանությունն ու ներկայությունը նվազեցնելու վճռականությամբ:
Ամերիկայի բոլոր հակառակորդները մի ընդհանրություն ունեն՝ նրանք ցանկանում են մեզ հեռացնել իրենց տարածքից: Աֆղանստանից նախագահ Ջո Բայդենի նվաստացուցիչ հեռանալուց հետո Ուկրաինան նոր մարտահրավերի վայր է դարձել: Դժվար թե Պուտինը դուրս բերի իր բոլոր ուժերը՝ առանց տեսանելի երաշխիքների, որ Ուկրաինան երբեք ՆԱՏՕ-ի անդամ չի դառնա։ Եվ հաշվի առնելով, որ Ուկրաինայի՝ ՆԱՏՕ-ի մասով դաշնակիցներից կամ հարեւաններից որեւէ մեկը պատրաստակամություն չի ցուցաբերել պայքարել Ռուսաստանի դեմ Ուկրաինայի համար, Պուտինը, ամենայն հավանականությամբ, ի վերջո կհաղթի:
Ո՛չ Վրաստանը, ո՛չ Ուկրաինան շուտով ՆԱՏՕ չեն հրավիրվի՝ չնայած դաշինքի «բաց դռների» քաղաքականությանը։
Եվ քանի որ Պուտինը ձգտում է ազդեցության ոլորտ ստեղծել, որտեղ ոչ մի անմիջական հարեւան ՆԱՏՕ-ի դաշնակից չէ, մենք, հավանաբար, ճգնաժամերի միայն սկզբում ենք դաշինքից երկրների բացառման պատճառով:
Համաշխարհային հակաամերիկյան ճակատի երկրորդ մասնակիցն Իրանն է։
Նշվում է, որ Միացյալ Նահանգները եւ Իրանը մոտ են միջուկային համաձայնագրի վերականգնմանը, որից նախկին նախագահ Դոնալդ Թրամփը հրաժարվել էր: Այնուամենայնիվ, Իրանի եւ դրա արմատական դաշնակիցների մշտական սպառնալիքը, ինչպիսիք են հուսի ապստամբները Եմենում, շիա աշխարհազորայինները Սիրիայում եւ Իրաքում եւ «Հեզբոլլահ-ը Լիբանանում, հավանաբար կբարդացնեն ԱՄՆ-ի՝ Մերձավոր Արեւելքից դուրս գալու ցանկացած փորձ, որն այքան շատ ուշադրություն եւ ռեսուրսներ կլանեց սեպտեմբերի 11-ից հետո:
Արեւելյան Ասիայում Չինաստանը կրկին սկսել է ռազմական ինքնաթիռներ ուղարկել Թայվանի ՀՕՊ նույնականացման գոտի եւ երբեք չի հրաժարվել 24 միլիոնանոց կղզու նկատմամբ իր հավակնություններից: Երբ ուկրաինական ճգնաժամը լուծվի, Թայվանը, ամենայն հավանականությամբ, շուտով կվերադառնա առաջին պլան:
Եթե մենք Ուկրաինայի անունից չկռվենք Ռուսաստանի դեմ, ինչո՞ւ պետք է կռվենք Չինաստանի դեմ Թայվանի անկախությունը պաշտպանելու համար, երբ նախագահ Ռիչարդ Նիքսոնը եւ Հենրի Քիսինջերը 50 տարի առաջ Թայվանը «Չինաստանի մաս» հայտարարեցին:
Հյուսիսային Կորեան վերսկսել է իր թեւավոր եւ բալիստիկ հրթիռների փորձարկումները։ Եւ Փհենյանը չի պատրաստվում ընդմիշտ հետաձգել միջուկային զենքի եւ միջմայրցամաքային բալիստիկ հրթիռների փորձարկումները։
Այստեղ հարցն այն է, թե երբ կսկսվի հաջորդ դիմակայությունը։ Իսկ քանի որ ԱՄՆ-ն Ուկրաինայի համար կռվելու ազգային պատրաստակամություն չունի, դժվար է հավատալ, որ Հարավային Կորեա 350.000 զորք ուղարկելուց 70 տարի անց մենք կրկին նման մեծության բանակ կուղարկենք Հյուսիսային Կորեայի դեմ կռվելու համար:
Ամփոփում. ուժերի հարաբերակցությունն անընդհատ փոխվում է: Եվ այս նոր դարում այն փոխվում է հօգուտ Ամերիկայի հակառակորդների, ովքեր ցանկանում են, որ մենք փոքրանանք: Եթե նախկին նախագահ Ջորջ Բուշը նախազգուշացնում էր Իրաքը, Իրանը եւ Հյուսիսային Կորեան ներառող «չարիքի առանցքի» մասին, ապա դրա իրավահաջորդն այսօր ներառում է Ռուսաստանը, Չինաստանը, Իրանը եւ Հյուսիսային Կորեան՝ շատ ավելի հզոր առանցք: Ավելին, Ամերիկայի հարաբերական ուժը եւ այն օգտագործելու պատրաստակամությունը բավականին նվազել են նրա համեմատ, ինչ կար Ջորջ Բուշ կրտսերի օրոք:
Ուժերի նոր հարաբերակցություն.
Հյուսիսային Կորեան լիարժեք միջուկային տերություն է դարձել՝ միջմայրցամաքային բալիստիկ հրթիռներով, որոնք կարող են խոցել Միացյալ Նահանգները։ Ռուսաստանի զինված ուժերն ավելի տպավորիչ են, քան երկու տասնամյակ առաջ։ Չինաստանը գերազանցել է ԱՄՆ-ի բոլոր մրցակիցներին, մինչդեռ Ամերիկայի դաշնակիցները պակաս հզոր եւ պակաս միավորված են: Ամերիկան պետական պարտք է կուտակել, որը գերազանցում է ԱՄՆ ամբողջ տնտեսությունը։ Առեւտրի դեֆիցիտը պատմական առավելագույնի է հասել: Սահմանները ողողված են միգրանտներով ամբողջ աշխարհից։ Իսկ միջամտելու ու ժողովրդավարության համար պայքարելու հակումը երբեք այսքան թույլ չի եղել։ Ընթանում է վերջին գերտերության գլոբալ սթրես-թեստը, եւ դժվար թե մենք այն անցնենք նույն բարձր գնահատականով, որը վաստակեցինք Սառը պատերազմի ավարտին։