Ղազախստանը վերջին ժամերի ընթացքում. ամփոոփում
Ղազախստանի նախագահ Քասըմ-Ժոմարտ Տոկաևը սույն թվականի հունվարի 5-ի երեկոյան ԱԽ նիստ է անցկացրել, որում հանդես է եկել նոր ուղերձով։ Նա հայտարարել է ՀԱՊԿ-ի գործընկերներից ռազմական օգնություն խնդրելու անհրաժեշտության մասին, հայտնում է Sputnik Ղազախստանը։
«Տվյալ ահաբեկչական խմբերը միջազգային են, լուրջ վերապատրաստում են անցել արտերկրում, եւ նրանց հարձակումը Ղազախստանի վրա կարելի է եւ պետք է դիտարկել որպես ագրեսիա:
Այս առնչությամբ՝ հիմնվելով Հավաքական անվտանգության մասին պայմանագրի վրա, այսօր ես դիմեցի ՀԱՊԿ ղեկավարներին՝ աջակցելու Ղազախստանին ահաբեկչական այս սպառնալիքի հաղթահարման հարցում։ Իրականում սա ոչ թե սպառնալիք է, այլ տարածքային ամբողջականության խարխլում»,-ասել է նա։
Հիշեցնենք, որ Ղազախստանում արտակարգ ռեժիմ է մտցվել Ալմաթիում եւ Ղազախստանի արևմուտքում անկարգությունների պատճառով։
Երեկոյան ժամը 23:00-ի տվյալներով՝ հայտնի է ոստիկանների եւ ազգային գվարդիայի ծառայողների շրջանում 8 զոհի մասին։
***
Ղազախստանի մի շարք շրջաններում անկարգությունների ժամանակ զոհվել է 8 ոստիկան և զինվորական, ևս 317-ը վիրավորվել է, հայտնում է ՌԻԱ նովոստին՝ հղում անելով ՆԳՆ-ին։
Ավելի վաղ Ղազախստանի նախագահ Քասըմ-Ժոմարտ Տոկաևը հայտարարել է, որ չարտոնված ցույցերի ժամանակ ոստիկանների շրջանում կան զոհեր եւ վիրավորներ։
Նա նաեւ պատմել է, որ Ալմաթիում բողոքի ցույցերի ֆոնին ավազակային տարրերի ամբոխները ծեծի են ենթարկել զինվորականներին, ծաղրել եւ մերկ քարշ տվել փողոցով։
«Ավազակային տարրերի ամբոխները ծեծի են եթնարկել զինվորականներին, մերկ քարշ տվել փողոցով, բռնության ենթարկել կանանց, թալանել խանութներ։ Իրավիճակը սպառնում է Ալմաթիի բոլոր բնակիչների անվտանգությանը»,-իր ուղերձում ասել է Տոկաեւը։
2022 թվականի առաջին օրերին Ղազախստանի արեւմուտքում գտնվող նավթարդյունահանող Մանգիստաու շրջանի Ժանաոզեն եւ Ակտաու քաղաքների բնակիչները դուրս են եկել փողոց՝ բողոքելով հեղուկ նավթային գազի գների կրկնակի բարձրացման դեմ: Ղազախստանի նախագահ Քասըմ-Ժոմարտ Տոկաեւը հանձնարարել է ստեղծել կառավարական հանձնաժողով՝ իրավիճակը քննարկելու համար։ Հունվարի 4-ին նա հայտարարել է, որ պատրաստ է կատարել ցուցարարների հիմնական պահանջը եւ նվազեցնել գազի գինը։
***
Ղազախստանում ցուցարարները ժամը 20:00 տվյալներով գրավել էին Ալմաթիի օդանավակայանը։ Այս մասին հունվարի 5-ին հայտնում է Orda.kz կայքը, փոխանցում է Իզվեստիա թերթը։
Օդանավակայանի աշխատակիցներին տարհանում են։ Ավելի վաղ աշխատանքը դադարեցրել էր նաեւ Ակտաու քաղաքի օդանավակայանը։
Մայրաքաղաք Նուր Սուլթանում գտնվող Նուրսուլթան Նազարբաևի օդանավակայանը չեղարկել է թռիչքները։ Չեղարկման որոշումը կայացվել է քաղաքում սահմանած պարետային ժամի պատճառով։
Ռեժիմը գործում է տեղական ժամանակով 23:00-ից հետո:
Ռուսական «Աերոֆլոտ» ավիաընկերությունը չեղարկել է Մոսկվա-Ալմաթի չվերթը Ղազախստանում հակակառավարական ցույցերի ֆոնին։
Անկարգությունների ժամանակ, ըստ իշխանությունների վերջին տվյալների, ծեծի է ենթարկվել մոտ 500 մարդ, այդ թվում՝ 130 կին ու տարեց։ Այրվել է 120 մեքենա, այդ թվում՝ 33 շտապօգնության եւ հրշեջ մեքենա։
Ղազախստանում բողոքի ցույցերը սկսվել են հունվարի 2-ին։ Հեղուկ գազի գնի թանկացումից դժգոհ բնակիչները բողոքի ակցիաներ են անցկացնում։ Վառելիքը մեկ լիտրի համար 60 տենգեից (10 ռուբլի) թանկացել է մինչեւ 120 (լիտրի համար 20 ռուբլի): Իշխանությունները ստեղծե; են կառավարական հանձնաժողով եւ խոստացել նվազեցնել գները։ Սակայն բողոքի ցույցեր են սկսվել նաեւ այլ քաղաքներում։ Հունվարի 4-ի երեկոյան անկարգություններ ու բախումներ են սկսվել ոստիկանության հետ։ Ղազախստանի կառավարությունը հրաժարական է տվել։ Երկրի նախագահը ԱԴ ռեժիմ է մտցրել մի շարք շրջաններում։ Հունվարի 5-ին նա պաշտոնանկ է արել կառավարությանը։
Նշենք, որ հատուկ գործողությունների ընթացքում (00:40/ հայկական ժամանակով/խմբ.) օդանավակայանն ազատագրվել է։ Այս մասին հայտնել է Ալմաթիից պատգամավոր Երժան Բաբակումարովը, փոխանցում է Tengrinews.kz-ը։
«Քաղաքում հակաահաբեկչական հատուկ գործողություն է սկսվել՝ կարգուկանոն հաստատելու նպատակով։ Օդանավակայանն ազատագրվել է։ Այն կաշխատի կանոնավոր ռեժիմով»,- ասել է Բաբակումարովը։
Ըստ Ալմաթիի պարետատան տեղեկատվական կենտրոնի՝ անկարգությունների արմատական կողմնակիցները հսկայական վնաս են հասցրել քաղաքին, դիմադրել են կարգուկանոնը վերականգնելու եւ անվտանգությունն ապահովելու իրավապահ մարմինների օրինական գործողություններին։
«Ծայրահեղականները վնաս են հասցրել բիզնեսին։ Ավելին, նրանք վտանգում են քաղաքացիական անձանց կյանքն ու առողջությունը՝ խոչընդոտելով բուժաշխատողների աշխատանքին եւ վնաս հասցնելով կլինիկաներին ու հիվանդանոցներին։
Ալմաթիում ավազակների կազմակերպվածության բարձր մակարդակը վկայում է արտերկրում լուրջ պատրաստվածության մասին։ Նրանց հարձակումը Ղազախստանի վրա ագրեսիայի ակտ է, պետության ամբողջականությունը խարխլելու փորձ»,-ասվում է հաղորդագրության մեջ։
«Միասին մենք կարող ենք դադարեցնել ահաբեկչական եւ ավազակային գործողությունները, որոնք սպառնում են մեր բարեկեցությանը եւ ապագային: Հորդորում ենք բնակիչներին պահպանել հանգստություն եւ աջակցել իրավապահ մարմիններին՝ սահմանադրական կարգի եւ հասարակական անվտանգության հաստատման գործում»,-նշվում է հաղորդագրության մեջ։
Լուրեր Հ
***
Sputnik Բլիժնեե Զարուբեժյե․ ականատեսները հայտնում են Ալմաթիում մարտերի սկսվելու մասին (Տեսանյութ)
Ականատեսները հայտնում են Ալմաթիում մարտերի սկսվելու մասին, հայտնում է Sputnik Բլիժնեե Զարուբեժյեն։
Ավելի վաղ քաղաքում հակաահաբեկչական գործողություններ են անցկացվել։
Տեսանյութում լսվում են ենթադրյալ ավտոմատ կրակահերթեր։
Սոցցանցերում նաեւ տեսանյութ են հրապարակել, որում անկարգությունների մասնակիցներին հրազենային զենք են բաժանում։
Տեսանյութը՝ այստեղ: