Բուլղարիայի և Ադրբեջանի միջև գազային սկանդալ է բռնկվել
Բուլղարիայի եւ Ադրբեջանի միջեւ գազային սկանդալ է բռնկվել, հայտնում է haqqin.az-ը՝ բուլղարական լրատվամիջոցների վրա հղումով։
«Բուլղարական խոշորագույն Բուլգարգազ ընկերությունը արժանացել է խիստ քննադատության այն բանից հետո, երբ հայտնի դարձավ Ադրբեջանից Բուլղարիա գազի մատակարարման պայմանագրի պայմանների բացահայտման մասին։ Ընկերությունը քննադատության է ենթարկվում ինչպես կառավարության, այնպես էլ փորձագետների կողմից։ Իսկ բուլղարական ընդդիմությունը, ընդհակառակը, մեղադրում է իշխանություններին. իբր, անցյալ տարվա դեկտեմբերի 14-ից սկսած հենց նոր կառավարությունն է բացահայտել Բուլգարգազի եւ AGSC-ի (ադրբեջանական գազամատակարարման ընկերություն) գաղտնի համաձայնագրի կետերը։
Հիշեցնենք, որ 2013 թվականին ստորագրված համաձայնագրի կոմերցիոն գաղտնիքի խախտումը կարող է շատ լուրջ հետեւանքներ ունենալ Բուլղարիայի համար։ Ադրբեջանական կողմն իրավունք ունի խզել պայմանագիրը, իսկ Բուլգարգազին կարող են սպառնալ խիստ ֆինանսական պատժամիջոցներով։ Բուլղարական ընկերությունը նույնիսկ դիմել է Ազգային անվտանգության պետական գործակալությանը` պահանջելով բացահայտել, թե որտեղից է տեղի ունեցել արտահոսքը։
Բուլգարգազի ղեկավար Նիկոլայ Պավլովը հույս ունի, որ հնարավոր կլինի համոզել Ադրբեջանին շարունակել գազի մատակարարումը Բուլղարիա։
«Սա անընդունելի է։ Սա առաջին դեպքն է»,-վրդովված ասել է Պավլովը։
Նրա խոսքով, տեղեկատվությունը տարածվել է երկու ճանապարհով՝ Բուլղարիայի գազային ասոցիացիայի, ինչպես նաեւ բլոգերների միջոցով։Պայմանագրով նախատեսվում է, որ Բուլղարիան ադրբեջանական գազ կստանա տարեկան 1 միլիարդ խորանարդ մետր Հունաստանի հետ փոխկապակցիչի (IGB) շինարարության ավարտից հետո։ Սակայն շինարարությունը, որով զբաղվում է ICGB AD բուլղարահունական ընկերությունը, ձգձգվում է։ Ուստի, ադրբեջանական կողմը համաձայնել է օգտագործել հին տարանցիկ խողովակաշարը Բուլղարիայի Պետրիչ քաղաքի մոտ, թեեւ ամենեւին էլ պարտավոր չէր դա անել։ Բուլղարիան այս երթուղով ստանում է նախատեսված ծավալի մեկ երրորդից մի փոքր ավելին։
Սակայն պայմանագրի մանրամասների բացահայտումից հետո բուլղարացիները մտավախություն ունեն, որ Ադրբեջանն ամբողջությամբ կդադարեցնի գազի մատակարարումը, ինչը, ըստ փորձագետների, 60 տոկոսով ավելի էժան են ստանում, քան մյուս մատակարարներից։
Իր հերթին, բուլղարացի փորձագետները եւ նոր կառավարությունը գազի օպերատորին քննադատում են նրա համար, որ Բուլգարգազը հնարավորություն չի գտել ներմուծել գազի համաձայնեցված ծավալները։
«Ճիշտ չէ, որ մեր ընկերությունը հրաժարվել է ադրբեջանական գազի ողջ ծավալից»,-մեղադրանքներին պատասխանել է Նիկոլայ Պավլովը՝ հավելելով, որ կստանան ամբողջ ծավալը, երբ IGB խողովակաշարը պատրաստ լինի»։
Մինչդեռ Ամանորից Բուլղարիայում սպառողների համար գազի գինը բարձրացել է 30 տոկոսով։ Բուլգարգազը թանկացումը չի կապում ադրբեջանական մատակարարի հետ կապված խնդիրների հետ։
Բուլղարիայի էկոնոմիկայի, էներգետիկայի եւ զբոսաշրջության նախկին նախարար, այժմ ընդդիմադիր «Քաղաքացիները հանուն Բուլղարիայի եվրոպական զարգացման» կուսակցության ներկայացուցիչ Դելյան Դոբրեւը սկանդալային բացահայտում է արել՝ ասելով․ «ադրբեջանական էժան գազի պայմանագրի կետերը դիտմամբ են հրապարակվել՝ «Բուլգարգազ»-ի շրջանառությունից միլիարդներ հանելու համար»։
Ըստ նրա՝ սա պետական ընկերության շահերին վնասելու փորձ է, քանի որ այս ոլորտում կան բազմաթիվ խոշոր մասնավոր շահեր։ Նա հայտարարել է, որ պայմանագրի միտումնավոր բացահայտումը կարող է վտանգել Բուլղարիայի հարաբերությունները Ադրբեջանի հետ։
«Ադրբեջանական գազը մենք ստանում ենք ավելի էժան գնով, քան այլ երկրներ։ Հետեւաբար, պայմանագրի տեքստի գաղտնիության մասին այս կետը մանկական խաղ չէ։ 8 տարի ամեն ինչ լավ էր, եւ հանկարծ դա տեղի ունեցավ նոր կառավարության գալուց անմիջապես հետո։ Այս ամենը սպառնում է մեր էներգետիկ անվտանգությանը, դիվերսիֆիկացմանը եւ Ադրբեջանի հետ մեր հարաբերություններին»,-ասել է նա։
Նա պնդում է, որ ադրբեջանական կողմն արդեն նամակ է ուղարկել, որում նշվում է, որ պայմանագրի մասին տեղեկատվության արտահոսքը խախտում է իրենց շահերը։ Այսինքն՝ վտանգ կա, որ պայմանագիրը կլուծարվի։
Միեւնույն ժամանակ, «Մենք շարունակում ենք փոփոխությունները» խորհրդարանական խմբի երկայացուցիչ Անդրեյ Գյուրովն ասել է, որ չի տեսել Ադրբեջանի նամակը։ «Մենք աշխատում ենք ոչ միայն կորցնելուց խուսափելու, այլեւ ադրբեջանական գազի մատակարարումն ավելացնելու ուղղությամբ, որն այս պահին 60 տոկոսով ավելի էժան է»,-ասել է նա։