«TALK TIME». Թուրքիան Հայաստանի զավթման պրոյեկտներ ունի

Թուրքիան Հայաստանի զավթման պրոյեկտներ ունի, ինչպես դա արվում է Վրաստանի դեպքում։ Այս մասին NEWS.am-ի TALK TIME հաղորդաշարին տված հարցազրույցում ասաց թուրքագետ Անդրանիկ Իսպիրյանը։

Նրա խոսքով` Թուրքիան, ուժեղացնելով իր ոչ ռազմական ազդեցությունը Հայաստանի վրա, կփորձի խնդիրներ ստեղծել անվտանգության ոլորտում։

Ըստ փորձագետի՝ Հայաստանը պատրաստ չէ գնալ Թուրքիայի հետ սահմանների բացման ճանապարհով, քանի որ, ի թիվս այլ բաների, չկան տեղական արտադրողներին արտաքին ներդրումներից պաշտպանելու մեխանիզմներ։ «Հայաստանի տնտեսության վրա լուրջ ազդեցություն չի լինի, բացի մի փոքր ակտիվությունից։ Ավելին, լիրայի փոխարժեքի փլուզման ֆոնին թուրքական ապրանքների շատ ցածր գներով ներկրումը կարող է փլուզել մեր տնտեսությունը»,- ասաց նա։

Իսպիրյանը պարզաբանեց, որ այս գործընթացը Թուրքիային ձեռնտու է քաղաքական, աշխարհաքաղաքական, տնտեսական տեսանկյունից, այն կամրապնդի դրա ազդեցությունը Հայաստանի վրա։

Նա նշեց, որ աբսուրդն այն է, որ սահմանների բացումը ձեռնտու է Թուրքիային, բայց որպես խնդրող Հայաստանն է հանդես գալիս։ «44-օրյա պատերազմից հետո սպասելի էր հենց Թուրքիայի կողմից նման խնդրանք սպասել, բայց մենք տեսնում ենք, որ Հայաստանն է այս մասին խնդրում։ Առաջին դեպքում Հայաստանը կարող էր առաջ քաշել իր նախապայմանները: Իսկ դրանք անընդհատ առաջ են քաշվում Թուրքիայի կողմից՝ Զանգեզուրի միջանցքի, Հայոց ցեղասպանության մերժման եւ այլնի տեսքով։ Այսօր դա արդեն արվել է Ադրբեջանի հետ գործընթացի համաձայնեցման տեսքով»,- նշեց թուրքագետը։

Տեղի ունեցողը հուշում է, որ Հայաստանի իշխանությունները, նրա համոզմամբ, կուլիսային շփում են ունեցել՝ պայմանավորվելով հատուկ բանագնացների նշանակման մասին։

Իսպիրյանը մտահոգություն հայտնեց, որ մինչ այդ Թուրքիայից բոլորովին այլ հայտարարություններ ու պահանջներ էին հնչում, եւ, հաշվի առնելով, որ Հայաստանում բոլոր ոլորտներում ճգնաժամ է, Անկարան դրանից առավելագույնը քաղելու լավ հնարավորություն ունի:

«Հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացում ամենակարեւորը նախապայմանների գործոնն է, որը կարող է հարաբերությունների կարգավորման նախորդ փորձի կրկնությունը (նկատի ունի 2009 թվականը - խմբ.) դառնալ: Այն ժամանակ Թուրքիան համաձայնեց, առանց նախապայմանների ճանապարհային քարտեզ եւ արձանագրություն ստորագրվեցին, որը սառեցվեց խորհրդարանում, քանի որ Թուրքիան բանավոր նախապայման էր առաջադրել՝ առնվազն մեկ ազատագրված շրջան Ադրբեջանին հանձնելու տեսքով։ Թուրքիան այս անգամ էլ կարող է իմիտացիոն գործընթացի գնալ, իսկ հետո ստիպել Հայաստանին զիջումների գնալ՝ միջանցքը հանձնելու կամ Անկարայի համար անընդունելի հարցերը օրակարգից հանելու տեսքով»,- ասաց փորձագետը։

Թուրքիայի ղեկավարության հետ կապի մեջ մտնելու Հայաստանի իշխանությունների փորձերի կոծկումը, բանակցությունների կոծկումը, այդ երեւույթի հերքումը, ինչպես նշեց թուրքագետը, հարցեր են առաջացնում:

«Հայաստանի իշխանությունները մեզ դեպի ծուղակ տարան, քանի որ Ադրբեջանն արդեն նույնացնում է Լաչինի միջանցքը եւ այսպես կոչված Զանգեզուրի միջանցքը»,- եզրափակեց Անդրանիկ Իսպիրյանը։