Գիտնականներին հաջողվել է բջջի կրկնօրինակ ստեղծել
Միացյալ Նահանգների քիմիկոսները ստեղծել են բջիջների այնպիսի կառույցներ, որոնք կարող են ընտրողաբար գրավել տարբեր նյութեր, տեղափոխել դրանք և վերամշակել: Գիտնականների ուսումնասիրությունը հրապարակվել է Nature ամսագրում:
Բնության մեջ կենդանի օրգանիզմներին անհրաժեշտ է մոլեկուլներն ու քիմիական նյութերը տեղափոխելու միջոց: Բջիջները դրա համար ունեն բարդ համակարգեր, և մինչ այժմ մասնագետների համար շատ դժվար էր նման համակարգերի ստեղծումը:
«Մեկ բջիջն իրականում մեզ հայտնի ամենաբարդ միկրոմեքենաներից մեկն է: Դա առաջին արհեստական համակարգն է, որը կարող է ընդօրինակել բջջի ակտիվ փոխադրման գործընթացը»,-ասում է Նյու Յորքի համալսարանի քիմիայի ասիստենտ Ստեֆանո Սականաննան:
Ստեֆանոն և նրա գործընկերները փորձել են կենդանի բջջի լիարժեք անալոգ ստեղծել ՝ փորձարկելով օրգանոսիլիկոնային ճարպային նյութերի կաթիլները, որոնք ամրացրել են պոլիմերներով:
Արդյունքում առաջացել են թափանցիկ թաղանթով բջիջների նմանատիպ կառուցվածքներ: Փորձերը ցույց են տվել, որ գնդաձև մասնիկների խոռոչները կարող են լցվել տարբեր ֆերմենտների, անօրգանական կատալիզատորների և նյութերի մոլեկուլներով:
Նման մեխանիզմը հարմար է նավթի կաթիլներից և այլ աղտոտիչներից ջուրը մաքրելու, դեղերի նպատակային օգտագործման և արյան մեջ դրանց աստիճանական ներծծման համար, ինչպես նաև մանրէների և վիրուսների դեմ պայքարելու համար:
Մոտ ապագայում քիմիկոսները մտադիր են ստեղծել արհեստական բջիջների նոր տարբերակներ, որոնք կկարողանան «շփվել» հարևանների հետ և միավորվել բարդ կառուցվածքների մեջ: