Այնպես է քանդել երկիրը, որ ապագայի լինել-չլինելու հարցում պետք է համոզել հանրությանը․ «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Հունիսի 20-ին սպասվող արտահերթ ընտրությունները վճռորոշ նշանակություն են ունենալու երկրի ապագայի համար։ Եվ ընտրական գործընթացի իրողությունն ինքնին վկայում է այն մասին, որ իշխանությունները ևս ստիպված են ընդունել, որ իրենք ձախողել են երկրի կառավարումը։ Նախ` հաշվի առնենք, որ եթե Փաշինյանը հնարավորություն ունենար իր իշխանությունը երկարաձգել, ապա առանց երկար-բարակ մտածելու կհրաժարվեր ընտրությունների գաղափարից։ Պատահական չէ, որ դեռ այս տարվա սկզբին իշխող շրջանակներում հենց այդպիսի տրամադրություններ էին տիրում, իսկ Փաշինյանն իր հայտարարություններում ակնարկում էր, որ կկարողանա վերականգնել իր կորցրած վարկանիշը։

Այսինքն, իշխանությունների մեջ տիրապետող էր այն մտայնությունը, թե ժամանակն իրենց օգտին է աշխատում։ Թերևս Փաշինյանը հույսեր էր տածում, թե իրեն հաջողվելու է մոռացնել կապիտուլ յացիան, հազարավոր զոհերը, ահռելի տարածքային կորուստները, հընթացս ձև տալ, թե իրականություն է դարձնում անցած տարվա նոյեմբերին իր կողմից հրապարակված վեցամսյա ճանապարհային քարտեզի կետերը, իսկ հունիսին արդեն հիմնավորել, թե իբր իրենք ի վիճակի են երկիրը դուրս բերել այս ծանր վիճակից, և արտահերթ ընտրությունների կարիք չկա։ Հենց այս տրամաբանությունից էր բխում, որ այս տարվա փետրվարին «Իմ քայլի» ներկայացուցիչները, հանդիպելով Փաշինյանին, արձանագրել էին, թե իբր «հասարակության շրջանում չկա արտահերթ ընտրությունների պահանջ»։ Բայց շատ չանցած՝ մարտի կեսերին, իրավիճակը անսպասելիորեն փոխվեց, և հանկարծ Փաշինյանը ոչ միայն կողմ արտահայտվեց արտահերթ ընտրությունների անցկացմանը, այլև միանգամից կոնկրետ օր հրապարակեց։

Հարց կարող է առաջանալ, թե ինչո՞ւ իշխանությունները կտրուկ շրջադարձ կատարեցին իրենց մոտեցումներում։ Խնդիրն այն է, որ Փաշինյանն էլ գիտակցեց, որ հանրությանն այդ աստիճան խաբել չի լինի (նույնիսկ իր դեպքում), իսկ ճանապարհային քարտեզում իր կողմից նշված կետերից և ոչ մեկն ի վիճակի չէ իրականություն դարձնել։ Մյուս կողմից՝ ակնհայտ էր ընդդիմության հուժկու ճնշումը: Բայց ճանապարհային քարտեզը՝ դեռ մի կողմ. Փաշինյանը չի կատարել հանրությանը հրապարակայնորեն խոստացած իր հիմնական խոստումներից և ոչ մեկը։ Եկեք հիշենք, թե 2019 թվականի օգոստոսին Ստեփանակերտի Վերածննդի հրապարակում հավաքի ժամանակ իր ունեցած ելույթում ինչպիսի հավակնոտ խոստումներ էր հնչեցնում Փաշինյանը։

Նա հայտարարում էր, թե մինչև 2050 թվականը Հայաստանի բնակչությունը հասցնելու են 5 մլն-ի, սակայն այսօր երկրի բնակչության թիվը նվազում է, մանավանդ պատերազմից հետո հուսահատության ճիրաններում հայտնված բազմաթիվ քաղաքացիներ բռնել են արտագաղթի ճանապարհը։ Իսկ տնտեսության մասով Փաշինյանը նշում էր, որ մինչև 2050 թվականը Հայաստանը արդյունաբերական երկիր են դարձնելու, երկրի ՀՆԱ-ն 15-ապատկելու են, 1 միլիոն 500 հազար աշխատատեղ են ստեղծելու, միջին աշխատավարձը 7-ապատկելու են, սակայն մենք այսօր գործ ունենք ճգնաժամի հորձանուտում գտնվող դեպրեսիվ տնտեսական վիճակի հետ։ Հիմա արդեն տարօրինակ է հնչում, բայց Փաշինյանը իր նույն ելույթում հայտարարում էր, թե մինչև 2050 թվականը բանակի մարտունակության ցուցանիշով տեղ ենք զբաղեցնելու աշխարհի առաջատար երկրների առնվազն առաջին 20-յակում։ Այնինչ իշխանությունները այս երեք տարվա ընթացքում բանակում բարեփոխումներ իրականացնելու անվան տակ իրենց հախուռն ու հակասական քայլերով թուլացրեցին, ավելին՝ կոտրեցին բանակի ողնաշարը՝ պրոֆեսիոնալիզմի փոխարեն առաջին տեղում դնելով լոյալությունը, իսկ բովանդակության փոխարեն՝ փիառը։

Արդյունքում մենք ոչ միայն խայտառակ պարտություն կրեցինք, այլև հակառակորդը ներխուժել է մեր տարածք և հրաժարվում է հեռանալ, իսկ Հայաստանն ի վիճակի չէ արժանի հակահարված տալ թշնամուն։ Իհարկե, կարելի է ասել, որ մարդը խոսել է 2050 թվականի մասին, իսկ մինչ այդ 29 տարի կա: Միանգամայն իրավացի եք: Դեռ այն ժամանակ բոլոր գիտակից մարդիկ նշում էին, որ Փաշինյանը փիառային հերթական փուչիկն է փչում, քանզի, ինչպես ժողովուրդն է նշում, մինչև 2050 թվականը «ով սաղ, ով մեռած»: Այդուամենայնիվ, հարկավոր է արձանագրել, որ անցած ժամանակաշրջանում ոչ միայն առաջին քայլեր չեն արվել այդ ուղղությամբ, այլև Փաշինյանն ու իր խմբակը ամեն ինչ արել են լրիվ հակառակ ուղղությամբ: Ինչ վերաբերում է Արցախի մասով Փաշինյանի խոստումներին, ապա դրանք լրիվ պատուհաս դարձան մեր ժողովրդի գլխին։ Նա խրոխտ կերպով հավաստիացնում էր, թե «Արցախը Հայաստան է ու վերջ», ու հենց նաև դրանով պատերազմ հրահրեց ու մեր երկիրն ու ժողովրդին տարավ ծանրագույն պարտության։ Այսօր արդեն Հայաստանը ոչ միայն Արցախի անվտանգության երաշխավոր չէ, այլև բացառապես Նիկոլ Փաշինյանի «շնորհիվ» ու ջանքերով նույնիսկ իր անվտանգության երաշխավոր չէ: Փաշինյանի ամենաառանցքային խոստումներից մեկն էլ վերաբերում էր նրան, որ Արցախին բանակցային սեղան է վերադարձնելու։

Դեռ ավելին, 2020 թվականի փետրվարին նա առաջ քաշեց 6 կետից բաղկացած, այսպես կոչված, «Մյունխենյան սկզբունքները», որում ընդգծում էր, թե Արցախը բանակցային կողմ է, ԼՂ հարցը չունի ռազմական լուծում և հիմնախնդրի որևէ լուծում պետք է ընդունելի լինի Հայաստանի ժողովրդի համար, Ղարաբաղի ժողովրդի համար, Ադրբեջանի ժողովրդի համար։ Բայց պատերազմի արդյունքում իր այս հայտարարությունից մնաց միայն այն, որ ունենք Արցախի հարցով նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարություն, որն ընդունելի է միայն Ադրբեջանի համար։ Փաստորեն, Փաշինյանի բոլոր խոստումներն ու ծրագրերը մնացել են օդում կախված, իսկ առկա իրավիճակը բարելավելու փոխարեն ավելի է վատթարացել։ Հիշենք, թե ինչպիսի արդյունքներով Փաշինյանը ստանձնեց իշխանությունը, և ինչ ունենք հիմա։ Մի խոսքով, այդ մարդուն «հանճարեղաբար» հաջողվեց 30 տարվա ստեղծածը երեք տարում ոչնչացնել:

Ու այսքանից հետո էլ Փաշինյանը դեռ համարձակվում է մտնել նախընտրական քարոզարշավի գործընթացի մեջ ու «ապագա կա» կարգախոսի ներքո խոստումներ շռայլել։ Մի՞թե Փաշինյանը մտածում է, թե պոպուլիզմի միջոցով կարող է այս անգամ ևս հիմարեցնել հանրությանը։ Իսկ իրականությունն այն է, որ մեր հանրության գերակշիռ մեծամասնությունը, այսինքն՝ ուղեղ ունեցողները, վստահ են, որ Հայաստանն ու Արցախն իրոք ապագա ունեն, բայց միայն ոչ Նիկոլ Փաշինյանի ու նիկոլիզմի հետ։ Սակայն ոչ պակաս բնութագրական է, որ ապագայի գոյությունն ինքնին կասկածի տակ է դնում հենց գործող իշխանությունը: Նախկինում երբեք հարց չի առաջացել՝ ապագա կա՞, թե՞ ոչ: Հիմա Նիկոլն այնպես է քանդել երկիրը, որ ապագայի լինել-չլինելու հարցում պետք է համոզի հանրությանը:

Արթուր Կարապետյան