Խնդիրը բնավ ԸՕ-ն էլ չէ, այլ այն 42 տոկոսը, որը սոցիոլոգիական հարցումներով որևէ ուժի չի համակրում․ «Իմ քայլի» պատգամավորը՝ համամասնական ընտրակարգով ընտրություններ անցկացնելու մասին. «Հրապարակ»
««Հրապարակը» զրուցել է «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Սոս Ավետիսյանի հետ։
- Լուրեր կային, որ արտահերթ ընտրությունները կայանալու են հին Ընտրական օրենսգրքով՝ խորհրդարանական ուժերի հետ այդպիսի համաձայնություն է կայացել, բայց վերջին օրերին ակտիվորեն քննարկվում է ԸՕ-ում փոփոխությունների տարբերակը, ինչի ջատագով է հատկապես «Իմ քայլի» սորոսական թևը։ Իշխող թիմում կա՞ որոշում, թե ընտրական որ մոդելով են կայանալու ընտրությունները։
- Ոչ, նման համաձայնություն չկա, համաձայնությունը կայացել է հետևյալի շուրջ, որ տեղի են ունենալու արտահերթ ընտրություններ, և համաձայնեցվել է օրը։ Ինչ օրենսգրքով պետք է գնանք, հարցն առկա է։ Մենք ունենք օրենքի փոփոխությունների նախագիծ, որն այս պահին շրջանառության մեջ է դրված, և կան խոստումներ՝ դեռևս 2018 թ․ տված, որ փոխելու ենք ԸՕ-ն։
- Խոսքն իշխող թիմի նախընտրական ծրագրի մասին է։
- Ոչ միայն, այլև պատերազմից հետո հրապարակած մեր ճանապարհային վեցամսյա քարտեզի։ Որ որոշ փոփոխություններ անխուսափելի են, բայց ինչ խորությամբ և դետալներով, դեռ քննարկելի է։
- Այսինքն՝ հնարավոր է գործող ԸՕ-ում որոշ փոփոխություններ արվեն, բայց ոչ այն ծավալով, որ նախատեսել եք նոր ԸՕ-ում։
- Կարևորը խաղի կանոնների հստակեցումն է, մնացած հարցերն ավելի տեխնիկական են, փիլիսոփայական, ապագային ուղղված։ Բայց հստակ է մի բան՝ ՀՀ քաղաքացին վերջին սոցիոլոգիական հարցման ժամանակ լավ չի հասկացել այս Ընտրական օրենսգիրքը, այստեղ խնդիրներ կան։ Մենք պետք է այնպես անենք, որ ձայների պարզեցում տեղի ունենա և դիրքերի ճշգրտում։
- Ի՞նչը լավ չի հասկացել ՀՀ քաղաքացին ու ե՞րբ է ասել այդ մասին։
- Եթե մենք նայում ենք սոցիոլոգիական հարցումները, մարդիկ ասում են, որ լավ չեն հասկացել ԸՕ-ն։ Ռեյտինգային համակարգի մեջ կան որոշակի առավելություններ, բայց հստակ թերություններ, որովհետև անհնար է լինում 12 օրում․․․ խառը մարդիկ տարբեր տեղերում տարբեր բաներ են ասում, և մարդը գրեթե չի կարողանում իդենտիֆիկացնել մարդուն կուսակցության հետ։ Փիլիսոփայությունը պիտի լինի հստակ։
- Դուք այդ «չհասկացված» օրենսգրքով մեկ անգամ ընտրություն եք կազմակերպել, այդ մարդիկ չհասկանալո՞վ են ձեզ իշխանության բերել։
- Մեզ շատ լավ հասկանալով են ընտրել։ Այն իրավիճակում, երբ մենք ընտրվել ենք, փորձ ենք արել ԸՕ-ն անցկացնել, եթե հիշողությունս չի դավաճանում՝ ՀՀԿ-ական մեկ պատգամավորի բացակայության պատճառով տապալվել է։
- Այդ ժամանակ ասում էին՝ ակնհայտ է, որ իշխանությունն ուզեց, որ ռեյտինգայինով գնան ընտրություններին, հակառակ դեպքում Նիկոլ Փաշինյանը կպաշարեր ԱԺ շենքը, ճնշում կգործադրեր, ինչպես արեց 2018-ի հոկտեմբերի 2-ին՝ հասնելով ԱԺ լուծարմանը։
- Ես կարծում եմ՝ ինչ-որ ենթադրություններ են անում՝ ինչ է պետք և ինչ պետք չի Նիկոլ Փաշինյանին։ Ինքս հեռու եմ այդ ենթադրություններից, պնդում եմ, որ ընտրությունների փաստը շատ կարևոր է, դա հանրային համերաշխության կարևոր սկիզբ կարող է լինել և դա պետք է լինի պարզեցված՝ համամասնական տրամաբանությամբ։ Ինչպիսի որոշման կգանք, դեռ քննարկվում է, բայց ժողովրդի համար պարզ ընտրություններ պետք է լինեն։ Խնդիրը բնավ ԸՕ-ն էլ չէ, այլ այն 42 տոկոսը, որը սոցիոլոգիական հարցումներով որևէ ուժի չի տեսնում։ Այս առումով կարևոր է, որ մարդկանց իրականությունն ասվի, և արդար ընտրություններ անցկացվեն։
- Իսկ խաղի նոր կանոնները հնարավո՞ր է հաստատել առանց քաղաքական դաշտի, միանձնյա, մասնավորապես ԱԺ ընդդիմադիր ուժերի հետ կոնսենսուսի չգալով։
- «Միանձնյա» բառը ճիշտ չէ քաղաքական որևէ ուժի համար օգտագործելը, որովհետև չպետք է մոռանալ, որ նա ներկայացնում է ժողովրդին․․․ Խմբակցությունը կարող է կա՛մ որոշում ընդունել, կա՛մ չընդունել։ Ես վստահ եմ, որ խորհրդարանական շատ ուժեր, ովքեր քննադատել են ռեյտինգային համակարգը, կարող են ասել իրենց կարծիքը։ Բայց պարզեցված համակարգն ավելի ճիշտ է, երբ մարդը գալիս ասում է՝ ես այս կուսակցությունից եմ, ընտրեք իմ կուսակցությանը։ Ես կարծում եմ, որ անձերի ընտրությունն է, որ Հայաստանը բերել է․․․ շատ-շատ այլ պատճառներ էլ․․․ բայց անձնավորված ընտրությունները լավ չեն լինի։
- 2018-ին էլ անձնավորված ընտրություն տեղի ունեցավ, 88 հոգանոց ֆրակցիան ձևավորվեց մեկ մարդու՝ Նիկոլ Փաշինյանի վարկանիշի շնորհիվ, անգամ ձեր խոսնակը հայտնի արտահայտությունն արեց ուսապարկերի մասին և առաջիկայում․․․
- Ես ուզում եմ ավելի պարզեցնել՝ բոլորն ընտրվել են հեղափոխության շնորհիվ, նաև վարչապետ, ավելի ճիշտ՝ այդ հեղափոխության առաջնորդ Նիկոլ Փաշինյանի։
- Բայց որևէ մեկդ չարձագանքեցիք խոսնակին, չասացիք, որ դուք ուսապարկ չեք, անհատականություններ եք․․․
- Կան այնպիսի հայտարարություններ, որոնց արձագանքելն ի սկզբանե Հայաստանի պես մեդիադաշտի պարագայում լրիվ աբսուրդ է։
- Մեդիադաշտն ի՞նչ կապ ունի, ձեր խոսնակն էր նման բան ասել։
- Եվ ուրիշ մարդկանց ուրիշ խոսնակներն էլ ուրիշ բաների մասին են խոսել։
- Բայց ձեր խոսնակը ձեզ համեմատեց ուսապարկի հետ։
- Կարծում եմ՝ նա իր սխալն ընդունել է, դրա մասին քննարկումներ եղել են։
- Վերադառնանք թեմային, ընդդիմադիր ԼՀԿ ղեկավար Էդմոն Մարուքյանը երկու օր է՝ ակտիվ հայտարարություններ է անում նոր ԸՕ-ի մասին, ասում է, որ նման հում նախագծի ընդունումն էլ ավելի կխորացնի ճգնաժամը, որ այն «կարված» է իշխող ուժի «հագով», եթե ԸՕ-ն փոխելու համար ժամանակ է պետք, որ քաղաքական դաշտը ծանոթանա նոր իրողություններին, մինչդեռ իրենք կարծում են, որ պետք է շուտ ընտրություններ անցկացնել։
- Շուրջ 2 տարի է՝ խոսվում է այդ մասին, նոյեմբերի 9-ից հետո էլ հրապարակվեց մեր ճանապարհային քարտեզը, որտեղ սևով սպիտակի վրա գրված է, որ մեր հանձնառությունն է ԸՕ-ն փոխելը։ Ինչ վերաբերում է՝ ում վրայով է կարված, ես չգիտեմ, թե պարոն Մարուքյանն ինչ նկատի ուներ, մի ժամանակ էլ ասում էր՝ ձերբազատվեք նախկինների վրայով կարվածից, հիմա հրաժարվում ենք։ Իսկ ԸՕ-ն հում չի կարող լինել, քանի որ լայն քննարկումներ է անցել, բազմաթիվ հրապարակումներ կան մեդիայում։
- Այսինքն՝ հնարավոր է՝ մինչև հունիսի 20-ն ընդունվի ԸՕ-ն, տեխնիկական հարցերը լուծվեն, և ընտրություններն արվեն նոր ընտրակարգով։
- Մենք հասկանում ենք, որ հնարավոր չէ ամբողջը միանգամից փոխել, բայց պետք է խաղի կանոնները հստակ դառնան մարդկանց համար։
- Եթե ձեր խորհրդարանական գործընկերները չհամաձայնեն նոր ԸՕ-ով ընտրություններին մասնակցել, հնարավո՞ր է չեղարկվի պայմանավորվածությունը։
- Չեմ կարծում, պետք է ամեն կերպ տեղի ունենան ընտրությունները, և պահպանել կոնսենսուսը։ Բայց այդ ընթացքում տարբեր թեմաների վրա շեշտադրում կատարելը, եղանակային պայմանները պատճառ բերելը չեմ կարծում, որ տեղին են։ Ընտրությունները ճիշտ ճանապարհ են, և կարծում եմ, որ հայ ժողովուրդը պետք է կարողանա վերականգնել հանրային համերաշխությունը, որն այս կամ այն պատճառով տրոհված է։ Պատգամավորների երդման տեքստի մեջ էլ կա այդ կարևոր հանգամանքը՝ պահպանել հանրային համերաշխություն։
- Դուք վաղուց եք խախտել այդ երդումը, հանրային համերաշխությունը խախտվել է 2018-ից սևի ու սպիտակի բաժանմամբ։
- Դուք անընդհատ կտրտված տաբլոիդային բաներ եք ասում, որից ես ձանձրանում եմ։ Ես, իհարկե, դրանց բոլորի պատասխաններն ունեմ, բայց մեր և ձեր ժամանակի ապահովման համար կարծում եմ, որ պետք է անպայման ունենալ ընտրություններ, գտնել դրանց կոնսենսուսը, և ուրախ եմ, որ գտնվել է գոնե խորհրդարանական ուժերի միջև, իսկ մնացածը աշխատանքներ են, որոնք կտան իրենց արդյունքները։
- Նոր ԸՕ-ի, համամասնական մոդելով ընտրությունների գնալու ջատագովն իշխանության սորոսական հատվածն է, նաև՝ դուք։ Ասում են, թե դուք հասկանում եք, որ չունեք հեղինակություն ու պիտի կանխատեսելի մոդել ունենաք, որ ձեր տեղը հստակ ֆիքսեք ցուցակում, իշխանությունում։
- Ձեր լեզվական ձևակերպումներին ես չեմ պատասխանելու։ «Իմ քայլը» խմբակցության նախընտրական խոստման մեջ գրված է եղել, որ ՀՀ քաղաքացին սոցիոլոգիական վերջին հարցումով ասել է՝ հին ընտրակարգը լավը չէ, հեղինակության ու չհեղինակության հարցեր չկան, և ինձ թվում է՝ ցուցակների հրապարակման պարագայում շատ պարզ կլինի, թե ով ինչ կշիռ ունի, ով է ուզում շարունակել քաղաքականությամբ զբաղվել, ով չի ուզում։
- 3 տարի դուք իշխանության էիք, ինչո՞ւ չեք իրագործել այդ խոստումը, հատկապես որ դեռ 2018-ին նախագիծ ունեիք։
- Մենք գիտենք, որ 3 տարի է, ինչ իշխանության ենք, շնորհակալություն պարբերաբար այդ մասին հիշեցնելու համար, էլի եմ ասում՝ մեր նախընտրական ծրագիրն է, մեր հանձնառությունն է, որը վերահաստատվել է նոյեմբերին, և որևէ թաքուն բան այստեղ չկա։ Իսկ սև ու սպիտակի բաժանումները, որը ձեր և այլ լրատվականները փորձում են անել, ի սկզբանե դատապարտված են անհաջողության, էլի են դատապարտվում անհաջողության։
- Մենք չենք բաժանել, այլ դուք և ձեր ղեկավարը։
- Բա Ձեր հարցադրումն ինչի՞ մասին է՝ սորոսական բաժանումը դա չի՞»,-գրում է թերթը:
Նյութն ամբողջությամբ կարդացեք թերթի այսօրվա համարում: