«Լեզվակռիվը երկար տարիներ եղել է սերժական դիվանա­գիտության հիմնաքարը, որով թաքցրել են դիվանագիտության պակասը և ժո­ղովրդին համոզել են, որ դիվա­նագիտություն են վարում»․ Անուշ Բեղլոյան. «Հրապարակ»

«Հրապարակ» թերթը գրում է.

«Իմքայլական պատգամավոր Անուշ Բեղլոյանը երեկ արդարանում էր, թե ինքն օրերս «Пограничная ZONA» նախագծի առցանց կոնֆե­րանսի ժամանակ չի ասել այն, ինչ իրեն վերագրում են: Հիշեցնենք. Բեղլոյանը հերթա­կան իմքայլականն է, որը հերթական հակահայկա­կան հայտարարություններ է արել, որն աղմուկի տեղիք է տվել:

-Դուք ասել եք, որ կարևոր չէ, թե ով է առաջինը հարձակվել, ում պատմական տարածքն է՝ պետք է առաջ նայել:

-Այդպիսի բան ես չեմ ասել, ես ուղղակի դժվարանում եմ ենթադրել, թե որ մասից կարող էր այդպիսի մեջբերում հանվեր, միակ նախադա­սությունը, որը ես հնչեցրել եմ և որի վրա այդ ստերը շարվել են, այն է, որը ես ասել եմ թուրք ներկայացուցչի այն պնդմանն ի պատասխան, որ «Արցա­խում վերականգնվել է պատմական արդարությունը»: Ես պատասխա­նեցի, որ այս խոսակցությունը, որ 30 տարի տեղի է ունենում, հայերից լավ պատմական մեջբերումներ, պատմա­կան փաստեր բերել որևէ մեկը չի կա­րող՝ նկատի ունենալով, որ պետք չէ մեզ հետ ոտք գցել պատմական խո­սակցությունների և վեճերի հարցում, քանի որ բազմաթիվ անգամ ապա­ցուցված է, որ հայերը հաղթում էին:

-Մի քիչ շատ չե՞ն «պատա­հականությունները»: Ձեր թիմա­կիցները թույլ են տալիս արտա­հայտություններ, որոնք կասկած են հարուցում, որ դուք ոչ թե Հայաստանի, այլ Ադրբեջանի և Թուրքիայի շահն եք սպասարկում:

-Ես չեմ կարող մեկնաբանել, քանի որ Դուք որևէ մեջբերում չեք բերում, ես կարող եմ պատասխա­նել միայն իմ համար և ցանկացած խոսքի համար, որը ես հնչեցրել եմ թե՛ այդ քննարկման ընթացքում, թե՛ առհասարակ: Իմ համոզմամբ՝ ես պաշտպանել եմ ՀՀ գերագույն շա­հը, պետական շահը, ՀՀ ինքնիշխա­նությունը, թույլ չեմ տվել, որ մեր հակառակորդները խեղաթյուրեն և մանիպուլացնեն թե՛ պատերազմի սկիզբը, թե՛ գերիների հարցը, թե՛ Թուրքիայի ներգրավումը:

-Օրինակ բերեմ. Նիկոլ Փաշինյանն ասում էր՝ «Շուշին դժբախտ և դժգույն քաղաք էր, մեզ պե՞տք էր Շուշին», հետո՝ «90 և ավելի տոկոս ադրբեջանցի բնակչություն ունեցող Շուշին հայկակա՞ն է իր այդ կարգա­վիճակով»: Սրանք պրոհայկական հայտարարություններ են:

-Ես կոչ եմ անում բոլորին նա­յել այդ տեսագրությունը և նորից լսել վարչապետի մեջբերումը: Ես կարծում եմ՝ դա մեկնաբանություն է, որը, իմ օրինակով կարող եմ ասել, այդ մեկնաբանությունը վերագրվում է վարչապետին:

-Փաշինյանի հարցն ուղղեմ Ձեզ՝ 90 և ավելի տոկոս ադրբեջանցի բնակչություն ունեցող Շուշին հայկակա՞ն էր այդ կարգավիճակով:

-Շուշին պատմականորեն հայկա­կան քաղաք է, ստեղծվել է հայերի կողմից, մեր Արցախի սիրտն է և Շուշին այս պահին, դժբախտաբար, գտնվում է թշնամու վերահսկո­ղության տակ, և թե ինչպիսին կլինի Շուշիի ճակատագիրը մոտակա և ոչ մոտակա ապագայում, կախված կլի­նի նրանից, թե Հայաստանը կկարո­ղանա արդյոք իր դիրքերը, իր ուժը, մարտունակությունը և իր ապագան կառուցի տարածաշրջանում այնպես, որ իր կարծիքի հետ հաշվի նստեն:

-Այդ դեպքում ինչո՞ւ է Նիկոլ Փաշինյանի մոտ հարց առաջանում՝ Շուշին հայկական է, թե ոչ:

-Արդյո՞ք Նիկոլ Փաշինյանի մոտ է առաջանում այդ հարցը, գուցե Ձեզ մոտ է առաջանում:

-Ինձ մոտ չի կարող առաջանալ, բայց Փաշինյանի մոտ առաջացել է:

-Ես չեմ կարող ասել Նիկոլ Փա­շինյանի փոխարեն, վարչապետը շատ լավ տիրապետում է այդ հարցերին, և կարծում եմ՝ այդ հարցերը պետք է ուղղվեն վարչապետին:

-Շուշին ձեր իշխանություննե­րի և անձամբ Նիկոլ Փաշինյանի թողտվությա՞մբ է հանձնվել թշնամուն, թե՞ թշնամին օկուպացրել է:

-Ես կարծում եմ՝ այն քննիչ հանձնաժողովները և այն պա­տերազմի դասերը քաղելու հետ կապված փաստահավաքները այդ հարցին կտան փաստացի պա­տասխան:

-Այսինքն՝ Ձեզ համար վիճելի՞ է՝ Շուշին հանձնել են, թե օկուպացրել:

-Ինձ համար անվիճելի է, որ այդ ռազմական պարտությունն արդյունք է մեր սխալ քաղաքականության, կո­ռուպցիայի, ամենաթողության, սխալ արտաքին քաղաքականության, որ տեղի է ունեցել նաև դավաճա­նության, նաև ռազմական ոլորտում չարաշահումների, որոնք տեղի են ունեցել այդ 30 տարվա ընթացքում:

-Եվ վերջին 2.5 տարվա ընթաց­քում:

-Վերջին 2.5 տարվա ընթաց­քում հսկայական աշխատանք է կա­տարվել, սակայն 2.5 տարվա մեջ հնարավոր չէր ուղղել այն ամենը, ինչը տեղի է ունեցել վերջին 30 տարվա ընթացքում:

-Բայց դուք 2.5 տարվա մեջ տապալեցիք արտաքին դիվանա­գիտությունը՝ սկսելով զրոյական կետից՝ Նիկոլ Փաշինյանի խոսքով:

-Համաձայն չեմ Ձեր պնդման հետ, զրոյական կետից սկսել և տա­պալել դիվանագիտությունը՝ տարբեր բաներ են:

-Եթե դիվանագիտության մեջ մենք հաջողեինք, դժվար պատե­րազմ սկսվեր:

-Դիվանագիտությունը տա­պալվել է նույնպես 30 տարվա ընթացքում, և տապալված դիվա­նագիտությունը նույնպես զրոյական կետից պետք էր վերականգնել:

-Ինչո՞ւ չվերականգնվեց:

-Վերականգնվեց, ահագին բան:

-«Վերականգնվեց»՝ պատե­րազմով և մեր կորուստներով:

-Որովհետև այն խոստումները և այն պայմանավորվածություննե­րը, որոնք ձեռք էին բերվել նախկին իշխանությունների կողմից, չէին նպաստում հարցի կարգավորմանը:

-Փաստեր ունե՞ք, թե որն էր նախկինների դիվանագիտության սխալը, երբ նույն Լավրովի պլանն ու Մադրիդյան սկզբունքները եղել են ձեր 2.5 տարվա արտաքին քա­ղաքական օրակարգում, սակայն ստորագրվեց շատ ավելի վատ պայմաններով փաստաթուղթ՝ 7 շրջաններից բացի, նաև Շուշին ու Հադրութը տվեցինք: Ո՞րն էր ձեր հաջողությունը, ո՞րն է նախկինների տապալածը:

-Մեր հաջողությունն այն էր, որ մենք կարողացանք վերականգնել Հայաստանի Հանրապետության դի­վանագիտական դպրոցը՝ առաջինը, կարողացանք վերանայել և փորձա­գիտության ենթարկել այն պայմա­նավորվածությունները և այն անվերադարձ կորուստները, որոնք տեղի են ունեցել 30 տարվա ընթացքում դիվանագիտության դաշտում: Մեր հաջողությունը եղել է այն, որ մենք կարողացել ենք մեր ռազմավարա­կան գործընկերների հետ պահպանել մեր սերտ կապերը, իսկ մեր անհաջո­ղությունը եղել է այն, որ այն իրավի­ճակը քաղաքական և Թուրքիայի այն ագրեսիվ մղումները, որոնք գո­յություն ունեին տարածաշրջանում և որոնք բերեցին այդ պատերազմի բռնկմանը, տեղի ունենան այնպի­սի աշխարհաքաղաքական կոն­տեքստում, երբ շատ ուժեր, որոնք կարող էին կանգնեցնել պատերազմը, ի վիճակի չէին անել:

-Նախկինները, Թուրքիան... Այսինքն՝ դուք մեղք չունե՞ք, 2.5 տա­րում որևէ սխալ թույլ չե՞ք տվել, բե­րեցիք հանգեցրիք պատերազմի:

-Ես չեմ կարծում, որ այստեղ պատճառահետևանքային կապ կա: Դիվանագիտությունը և պատե­րազմի սկսելն իրար հետ ակնհայտո­րեն կապված չեն:

-Իսկ փորձագետները նշում են, որ Ալիևն օգտվել է Փաշինյանի թուլությունից, նախկիններին չէր կարողանում հաղթել...

-Ես համաձայն չեմ այդ պնդման հետ, Ադրբեջանը և Թուրքիան օգտվեցին տվյալ պատմական ժա­մանակաշրջանում արտաքին ուժերի միջամտության անկարողությունից:

-Ալիևն ինչու ասաց, թե հաղթել է Քոչարյանին ու Սարգսյանին, ոչ թե Նիկոլ Փաշինյանին:

-Ես չեմ կարող մեկնաբանել Ալիևի մեջբերումները, կարծում եմ՝ Դուք կարող եք ուղղել այդ հարցը Ալիևի մամուլի քարտուղարին:

-Ես կապ չունեմ ադրբեջանցի­ների հետ, ի տարբերություն Ձեր թիմակիցների:

-Մեր թիմակիցներից էլ չունեն:

-Բայց Փաշինյանն ասում էր՝ օպերատիվ կապ ունի Ալիևի հետ:

-Որպես Երկրի ղեկավար՝ ինքը կարող է ունենալ օպերատիվ կապ թշնամական երկրի հետ: Նույնիսկ սառը պատերազմի ընթացքում Ամե­րիկան և Սովետական Միությունը ուղիղ հեռախոսային կապ են ունեցել:

-Իսկ ինչո՞ւ է Ձեզ թվում, որ մի շարքային լրագրող ուղիղ կապ ունի ադրբեջանցիների հետ:

-Որովհետև Դուք ինձ դրել եք Ալիևի մամուլի քարտուղարի տեղը, ինչը ես չեմ:

-Ես Ձեր մեկնաբանությունն եմ ուզում իմանալ՝ ինչո՞ւ էր Ալիևը նման հայտարարություն անում:

-Նորից եմ ասում, ես Ալիևի մա­մուլի քարտուղարը չեմ, չեմ կարող մեկնաբանել:

-Ինչո՞ւ իշխանությունից որևէ մեկը կոշտ գնահատական և արձա­գանք չի հնչեցնում Ալիևի հայտա­րարություններին, երբ նա ծաղրում, վիրավորում է վարչապետին:

-Եթե կարծում եք, որ չի հնչում, ուրեմն ուշադիր չեք հետևում: Մենք պատասխանում ենք էական հայտա­րարություններին, լեզվակռիվը բա­ցարձակապես դիվանագիտության հետ կապ չունի: Լեզվակռիվը երկար տարիներ եղել է սերժական դիվանա­գիտության հիմնաքարը, որով իրենք թաքցրել են դիվանագիտության պակասը և դիվանագիտության չլի­նելը լեզվակռվի տեղ են դրել և ժո­ղովրդին համոզել են, որ իրենք դիվա­նագիտություն են վարում»,-գրում է թերթը:

Նյութն ամբողջությամբ կարդացեք թերթի այսօրվա համարում: