Ազգային անվտանգությանը սպառնացող առաջին մեծ ռիսկը «Իմ քայլն» է, որն ԱԺ-ում է․ Աստղիկ Ավետիսյանը՝ ԶԼՄ-ների վերաբերյալ օրենքի նախագիծը անվտանգության նկատառումներով հիմնավորելու մասին. «Փաստ»

«Փաստ» թերթը գրում է.

Ինչ վերաբերում է հիմնավորմանը, որ բերում են այն մարդիկ, որոնք այս պահին ուզում են փոփոխություններ կատարել օրենքում և ազգային անվտանգությանը սպառնացող ռիսկ են տեսնում այստեղ, ապա պետք է առաջին հերթին արձանագրել, որ ազգային անվտանգությանը սպառնացող առաջին մեծ ռիսկը «Իմ քայլը» խմբակցությունն է, որն այս պահին ԱԺ-ում է

««Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավորներն առաջարկում են փոփոխություն կատարել «Զանգվածային լրատվության մասին» օրենքում՝ արգելելով անանուն աղբյուրներին հղում կատարելը։ Այս փոփոխությունն իշխանական ուժի կողմից վստահաբար կներկայացվի որպես ապատեղեկատվության դեմ պայքարելու միջոց, մինչդեռ ակնհայտ է՝ թիրախում կրկին հայտնվել են լրատվամիջոցները և ազատ խոսքը։

«Հայկական Փի Ար» ասոցիացիայի նախագահ, ԵՊՀ ժուռնալիստիկայի ֆակուլտետի դոցենտ, բ. գ. թ. Աստղիկ Ավետիսյանը նշում է՝ նախ պետք է արձանագրել այն փաստը, որ այս պահին ԱԺ-ի իշխանական պատգամավորները և կառավարությունն առաջնորդվում են կեղծ օրակարգերով։

«Մեր երկրում առկա կարևորագույն խնդիրները մնում են չլուծված, բայց կեղծ օրակարգերով փորձում են հասարակությանը պահել ակտիվ շարժման մեջ։ Ինչ վերաբերում է հիմնավորմանը, որ բերում են այն մարդիկ, որոնք այս պահին ուզում են փոփոխություններ կատարել օրենքում և ազգային անվտանգությանը սպառնացող ռիսկ են տեսնում այստեղ, ապա պետք է առաջին հերթին արձանագրել, որ ազգային անվտանգությանը սպառնացող առաջին մեծ ռիսկը «Իմ քայլը» խմբակցությունն է, որն այս պահին ԱԺ-ում է։ Սա լուրջ ձևակերպում է, որն իրենց կողմից է տրվել, բայց իրենց կողմից մենք արդեն անվտանգ չենք։

Էլ ի՞նչ է սա նշանակում, եթե ոչ խոսքի ազատության սահմանափակում, էլ ի՞նչ է սա նշանակում, եթե ոչ ԶԼՄ-ների նկատմամբ հատուկ և խտրական վերաբերմունք, էլ ի՞նչ է սա նշանակում, եթե ոչ օրենքի խախտում, որովհետև եթե այդ պատգամավորները, որոնց մի մասն, ի դեպ, լրագրողներ են, և իրենք առաջ են քաշում անանուն աղբյուրների ինստիտուտի նկատմամբ նման վերաբերմունք՝ սահմանափակելով ԶԼՄ-ների հնարավորությունները, հաշվի չեն առնում այն հանգամանքը, որ 1234 որոշմամբ հստակ պաշտպանվել է անանուն աղբյուրների ինստիտուտը և դրա կարևորությունը ԶԼՄ-ների գործունեության մեջ։ Այս օրերին պարզ էր, որ որոշ տելեգրամյան ալիքներ, բլոգներ կամ տիրույթներ վերահսկելի չեն: Ամբողջ մտածածն այն է, որ սահմանափակվեն գործող լրատվամիջոցների այն հնարավորությունները, որ իրենք չկարողանան հղում տալ հենց այդ կայքերին, իսկ ովքեր հղում տան, պատասխանատվություն կկրեն։ Սա խոսքի ազատության, ԶԼՄ-ների նկատմամբ սահմանափակող դրույթ է, որն, ըստ էության, չպետք է հայտնվի ԱԺ-ում։

Անհասկանալի է, թե նման մեթոդներով ինչպես են իրենք ուզում պայքարել ԶԼՄ-ների դեմ տեղեկատվական այս դարաշրջանում, երբ ամեն օր սնկի նման աճում են համացանցային լրատվամիջոցները, մարդ-անհատները, որոնք դառնում են մեդիա և տեղեկատվություն ներկայացնողներ։ Ժուռնալիստիկան և տեղեկատվություն տարածողը դառնում են տարբեր տիրույթներում գործող մարդիկ, բայց նույն գործն են անում։ Տեսնում ենք, որ ժուռնալիստիկայի նկատմամբ մարդկանց վերաբերմունքն օրեցօր փոխվում է, որովհետև իրենք ավելի կարճ տեղեկատվություն ստանալու քայլերի են գնում, այսինքն՝ իրենք ավելի հեշտ սպառում են մեկ տողանոց տեղեկատվությունը, քան թե ամբողջական բովանդակային մեծ հոդվածները։ Այս երկուսն իրար հետ գոյություն են ունենալու այնքան ժամանակ՝ մինչև ամեն ինչ իր տեղը կընկնի»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է Ավետիսյանը։

Ընդգծում է՝ պետք է հստակ օրենք մշակենք, ոչ թե փոխենք օրենքի վերնագիրը, ինչպես «Տեսալսողական մեդիայի մասին» օրենքի դեպքում։

«Փորձեցինք փոխել «Հեռուստատեսության և ռադիոյի մասին» ՀՀ օրենքը, անունը փոխեցինք և շատ ավելի վատ օրենք բերեցինք, այն արագ դարձրինք կիրարկման ենթակա, որտեղ օտարածին բազմաթիվ բառեր կան, որոնք ոչինչ չեն ասում: Փոխանակ օրենքները շատ ավելի հեշտ և մատչելի լինեն, դրանք գնալով ավելի դժվարանում են և դժվար օգտագործելի են դառնում նաև արտահայտման, ներկայացման և բացատրման տեսանկյունից։ Օրենքները մեր երկրում պետք է շրջանառության մեջ դրվեն հստակ մասնագիտական խմբերի կողմից, որևէ մեկի հետ այս նախագիծը չի քննարկվել, և նեղ խմբակային միջավայրում քննարկման արդյունքում այսօր արդեն սրա մասին բարձրաձայնում են։ Կարծում եմ՝ այս կեղծ օրակարգերին ԱԺ-ն պետք է վերջ տա և հասկանա, որ ազգային անվտանգությանը խոչընդոտող և սպառնացող միակ նորմերն ու մարդիկ նրանք են, ովքեր չեն հասկանում, թե այսօր ինչ իրավիճակում ենք գտնվում և հասարակությունն ինչպես է ապակողմնորոշված և ապատեղեկացված»,-նշում է մեր զրուցակիցը։

Այս փոփոխություններից բացի առաջարկվում է կայքերում բուքմեյքերական ընկերությունների գովազդները տեղադրել ժամը 23։00-ից։ Անգամ ոլորտից անտեղյակ մարդու համար պարզ է, որ սա հավելյալ տեխնիկական բարդություններ է ստեղծելու լրատվամիջոցների համար։ Ավետիսյանը նշում է՝ նման որոշումները ոչ կոմպետենտության արդյունք են։

«Մարդիկ իրենց տեղում չեն, չեն հասկանում օրենսդրական նախաձեռնություններն ինչից պետք է բխեն և ում համար պետք է լինեն, ուսումնասիրություններ չեն կատարում, որ հասկանան, թե որ ոլորտում և որ օրենքում այն կարող է բախում ունենալ, և որտեղ ինչ խնդիր պետք է լուծեն։ Օրենքը դառնում է հրապարակային և կիրարկելի, հետո տեսնում ենք, թե որքան խոչընդոտների առաջ կանգնեցինք։ Այսինքն՝ բոլոր այն խնդիրները, որոնք մոտ երեք տարի մեր շուրջ ձևավորվում են, ոչ կոմպետենտության արդյունք են»,-ասում է «Հայկական Փի Ար» ասոցիացիայի նախագահը»,-գրում է թերթը:

Նյութն ամբողջությամբ կարդացեք թերթի այսօրվա համարում: