ԱՄՆ-ում տարածվում է մահացու վիրուս, որը «ճագարի Էբոլա» են անվանում
Երկրի հարավարևմտյան յոթ նահանգներում հազարավոր վայրի և տնային ճագարներ մահանում են վարակիչ հիվանդության բռնկումից, հայտնում է Nat-geo-ն:
Վիրուսը հայտնի է որպես ճագարի RHDV2 հեմոռագիկ տենդ, որը վնասում է այս կենդանիների օրգանները և հյուսվածքները, ինչը հանգեցնում է ներքին արյունահոսության և մահվան: Հաճախ միակ արտաքին նշանը, որ կենդանիները վարակված են, հայտնվում է միայն նրանց մահից հետո՝ ճագարները հանկարծակի մահանում են, և նրանց քթերում արյունոտ արտադրություն է հայտնվում:
«Վիրուսը ոչ մի կապ չունի Էբոլայի տենդի հետ՝ հիվանդություն, որը մարդու և կաթնասունների օրգանների անբավարարություն և մահ է առաջացնում, սակայն RHDV2-ը ոչնչացնում է ճագարների մարմինները նմանատիպ եղանակով»,- ասել է տեխասցի անասնաբույժ Ամանդա Ջոնսը։
Ապրիլից ԱՄՆ գյուղատնտեսության նախարարությունը (USDA) հաստատել է RHDV2-ի դեպքերը Արիզոնայում, Կալիֆոռնիայում, Կոլորադոյում, Նևադայում, Նյու Մեքսիկոյում, Յուտայում և Տեխասում: Վիրուսից տուժել են նաև արևմտյան Մեքսիկայի որոշ շրջաններ:
«Ճագարի Էբոլա»-ի առաջին դեպքը գրանցվել է Չինաստանում՝ 35 տարի առաջ: Միացյալ Նահանգներում RHDV2-ը գրանցվում է պատմության մեջ չորրորդ անգամ, բայց առաջին անգամ հիվանդությունը տարածվում է ոչ միայն տնային ճագարների շրջանում, այլև վայրի բնության մեջ:
2018-ին վիրուսը հայտնվել է Օհայո նահանգի տնային ճագարների շրջանում, այնուհետև առանձին բռնկում է տեղի ունեցել Վաշինգտոն նահանգում: Փետրվարի վերջին վիրուսից մի քանի րոպեի ընթացքում ավելի քան տասնյակ ճագարներ են մահացել Մանհեթենի Թռչունների և էկզոտիկ բժշկության կենտրոնում: Ինչպես նշում են USDA-ում, այս նոր բռնկումը կապված չէ նախորդ երեքի հետ:
«Մենք դեռ չգիտենք, թե որտեղից է եկել այս բռնկումը: Այն աճում է ձնագնդի պես և շարժվում է խելագարի պես»,- ասել է Նյու Մեքսիկոյից անասնաբույժ Ռալֆ Զիմերմանը։
Գրեթե 500 կենդանիներ են վարակվել մարտի-հունիս ամիսներին Նյու Մեքսիկոյում։
Անասնաբույժները հայտնում են, որ հիվանդության գաղտնին ժամանակահատվածը ընդամենը երեք օր է: Այդ ընթացքում որոշ ճագարներ կորցնում են ախորժակը և էներգիան, թեև որոշները նախքան մահանալը չեն դրսևորում վարակի արտաքին ախտանիշներ: Ճագարների օրգանները շարքից դուրս են գալիս, և արյունը դադարում է ճիշտ շրջանառվել: Հաղորդվում է, որ այն վայրերում, որտեղ գրանցվել է բռնկում, այդ կենդանիների մահացությունը կազմել է 90%:
RHDV2-ը հեշտությամբ տարածվում է արյան, մեզի և կեղտի միջոցով: Չնայած վիրուսը չի կարող վարակել մարդկանց կամ այլ կենդանիների, այն կարող է կպչել մազերին, կոշիկներին և հագուստին՝ տարածվելով ճագարի տերերի շրջանում: Բացի այդ, միջատները կարող են տարածել վիրուսի մասնիկները:
Ընդ որում, վիրուսին շատ դժվար է ոչնչացնել՝ այն կարող է ավելի քան երեք ամիս ապրել շրջակա միջավայրում սենյակային ջերմաստիճանում և նույնիսկ մեկ ժամ դիմակայել 50° C ջերմաստիճանին: Այս պահին հիվանդությունը բուժելի չէ:
Իրավիճակը բարդանում է նրանով, որ ԱՄՆ-ում վիրուսի դեմ արտոնագրված պատվաստանյութ չկա: Այն կարող է ներմուծվել Իսպանիայից և Ֆրանսիայից, սակայն հաստատման գործընթացը առնվազն մեկ ամիս է տևում: