Արամ Խաչատրյանի անվան մրցույթը շատ երկրների մշակութային կյանքում կարեւոր իրադարձություն է. Արայիկ Հարությունյան
Հունիսի 6-ին՝ մեծ կոմպոզիտոր Արամ Խաչատրյանի ծննդյան օրը‚ մեկնարկում է Խաչատրյանի անվան 16-րդ միջազգային մրցույթը՝ առցանց ձեւաչափով։ Մինչ մրցույթին նվիրված ասուլիսի մեկնարկը ՀՀ կրթության‚ գիտության‚ մշակույթի եւ սպորտի նախարար Արայիկ Հարությունյանը‚ Խաչատրյանի անվան միջազգային մրցույթի հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ‚ արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Արմեն Սմբատյանը‚ ժյուրիի նախագահ‚ ՀՀ ժողովրդական արտիստ Էդուարդ Թադեւոսյանը‚ Արամ Խաչատրյանի տուն-թանգարանի տնօրեն Արմինե Գրիգորյանը Կոմիտասի անվան պանթեոնում ծաղիկներ խոնարհեցին կոմպոզիտորի հիշատակին։
Խաչատրյանի տուն-թանգարանի տնօրեն Արմինե Գրիգորյանը նշում է‚ որ ցանկացած պայմաններում մենք պարտավոր ենք հիշել մեր հոգեւոր արժեքներն ու տարածել այն։ Կորոնավիրուսի տարածման պատճառով ստիպված են փոխել տոնական միջոցառումների ձեւաչափը. տուն-թանգարանը «ARLOOPA» կազմակերպության հետ համատեղ այսօրվանից մեկ ամիս շարունակ Երեւանի տարբեր անկյուններում հնարավորություն կընձեռի ունկնդրելու կոմպոզիտորի սիրված ստեղծագործությունները։
Խաչատրյանի անվան միջազգային մրցույթի մեկնարկին նվիրված մամուլի ասուլիսի ընթացքում ողջունելով կազմակերպիչներին՝ նախարար Արայիկ Հարությունյանը նշել է, որ թեեւ ցավալիորեն այս օրերին մշակույթը կորուստներ է կրում, բայց սա նոր հնարավորություն է՝ օգտագործելու ժամանակակից տեխնոլոգիաները՝ նոր շունչ հաղորդելով նաեւ արհեստական բանականությանը։ Նախարարը հաջողություն է մաղթել մրցույթի բոլոր մասնակիցներին աշխարհի տարբեր ծայրերից եւ հավելել. «Սա ոչ միայն Հայաստանի, այլեւ շատ երկրների մշակութային կյանքում կարեւոր իրադարձություն է։ Արամ Խաչատրյանը մեր մշակույթի խորհրդանիշներից է, այդ իսկ պատճառով մեծ կարեւորություն ենք տալիս այս մրցույթին։ 2020 թվականի այս մրցույթը կլինի յուրօրինակ եւ առավել հիշարժան»։
Մրցույթի հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ Արմեն Սմբատյանը նկատեց‚ որ խաչատրյանական ստուգատեսը կազմակերպելով առցանց՝ Հայաստանը ներկա պայմաններում կարողացավ գտնել մի հնարավորություն‚ որպեսզի հնչի Արամ Խաչատրյանի երաժշտությունը‚ ծանոթանանք նոր արվեստագետների‚ նոր անունների հետ։ «Աշխարհն այսօր ապրում է տարբեր խնդիրներով‚ սակայն երաժշտությունը‚ արվեստն իրենց տեղը գտնում են‚ եւ մենք առաջիկա օրերին կհիանանք տաղանդավոր երաժիշտներով։ Մենք երաժշտության միջոցով շփվում ենք աշխարհի հետ. անցած մի քանի տարիների ընթացքում աշխարհում մոտ 1800 երաժիշտ սովորել եւ կատարում է Արամ Խաչատրյանի Ջութակի կոնցերտը։ Սա մեծ քաղաքականություն է. մրցույթի միջոցով հայկական երաժշտությունը հնչում է աշխարհում ոչ միայն հայերի‚ այլեւ օտարազգիների կողմից։ Այժմ արդեն վստահ եմ՝ նոր էջ ենք բացում Խաչատրյանի անվան միջազգային մրցույթում։ Աշխարհում կա հետաքրքրություն մրցույթի նկատմամբ‚ բավականին մեծ է մասնակիցների աշխարհագրությունը‚ ինչով կարելի է միայն հպարտանալ»‚- ասաց Արմեն Սմբատյանը։
Խաչատրյանական մրցույթի ժյուրիի նախագահ Էդուարդ Թադեւոսյանը նշեց‚ որ հայ մեծ կոմպոզիտորի անունը կրող մրցույթն արդեն իսկ ունի իր ուրույն տեղն ու կշիռը միջազգային մրցույթների թվում. «Շատ համարձակ քայլ է մրցույթն առցանց անցկացնելը։ Ուրախ եմ‚ որ մեր երիտասարդներին հաջողվել է գտնել տեխնիկական այնպիսի հնարավորություններ‚ որոնք իրավունք են տալիս մեր մասնակիցներին հեռավար հանդես գալ նվագախմբի հետ եւ հնչեցնել Արամ Խաչատրյանի երաժշտությունը»։ Պարոն Թադեւոսյանը նաեւ ողջունեց ժյուրիի մյուս անդամներին։
Ասուլիսին միացել էր նաեւ մրցույթի ժյուրիի անդամ‚ PARMA Recordings ընկերության գլխավոր գործադիր տնօրեն Բոբ Լորդը (ԱՄՆ)‚ որն իր ուրախությունը հայտնեց այս հիանալի ձեռնարկին մաս կազմելու համար։
Նշենք‚ որ Խաչատրյանի անվան միջազգային մրցույթն այս տարի անցկացվում է ջութակ մասնագիտությամբ։ Հեռավար կերպով կայանալիք ստուգատեսի ամբողջ ընթացքում կկիրառվեն տեխնոլոգիական մի շարք նորարարություններ։ Մասնավորապես‚ պատրաստվել է մրցույթի թվային մասնակցության ուղեցույցը. այն հասանելի է App Store եւ Google Play հարթակներում։ Առաջին անգամ հեռավար ձեւաչափով միասին հանդես կգան մենակատարը եւ նվագախումբը‚ եւ այս աննախադեպ գաղափարը կյանքի է կոչվել արհեստական բանականության շնորհիվ։ Մրցույթի եզրափակիչ՝ երրորդ փուլում ջութակահարները հեռավար կարգով հանդես են գալու նվագախմբի հետ` կատարելով Արամ Խաչատրյանի Ջութակի կոնցերտը։ Հայաստանի պետական սիմֆոնիկ նվագախումբը՝ գեղարվեստական ղեկավար եւ գլխավոր դիրիժոր Սերգեյ Սմբատյանի ղեկավարությամբ, Խաչատրյանի Ջութակի կոնցերտի ձայնագրությունը կատարել է երաժիշտների առանձին խմբերով։ Մրցույթի մասնակից ջութակահարները հնարավորություն են ունենալու ծրագրավորման ժամանակակից տեխնոլոգիաների միջոցով ստանալ նվագախմբի նվագակցությունը, ընտրել հարմար տարբերակն ու իրենց կատարումը հեռավար համադրել նվագախմբային նվագակցության հետ։
Խաչատրյանի անվան 16-րդ միջազգային մրցույթի նախընտրական փուլը հաղթահարել է եւ մասնակցելու իրավունք է ստացել 19 ջութակահար։ Մասնակիցների աշխարհագրությունը լայն է. նրանք ներկայացնում են Թայվանը‚ Կորեայի Հանրապետությունը‚ Հոնկոնգը‚ Ռուսաստանը‚ Ֆրանսիան‚ Լյուքսեմբուրգը‚ Կանադան‚ Դանիան‚ Շվեդիան‚ Ճապոնիան‚ Ավստրիան‚ Հունաստանը‚ Հայաստանը։
Մրցույթը կկայանա երեք փուլով։
Խաչատրյանի անվան 16-րդ միջազգային մրցույթն ազդարարող առցանց համերգին տաղանդավոր ջութակահար Հրաչյա Ավանեսյանը Հայաստանի պետական սիմֆոնիկ նվագախմբի հետ կկատարի Խաչատրյանի Ջութակի կոնցերտը: Համերգը կհեռարձակվի Հանրային հեռուստատեսությամբ այսօր՝ ժամը 22.30-ին։
Խաչատրյանի անվան միջազգային մրցույթը Միջազգային երաժշտական մրցույթների համաշխարհային ֆեդերացիայի (World Federation of International Music Competitions) անդամ է‚ մրցույթի կազմակերպիչն է «Արամ Խաչատրյան-մրցույթ» մշակութային հիմնադրամը։ Այն տեղի է ունենում ՀՀ կրթության‚ գիտության‚ մշակույթի եւ սպորտի նախարարության աջակցությամբ։ Մրցույթը նպատակ ունի բացահայտել տաղանդաշատ երիտասարդ երաժիշտների, նրանց ընձեռել մասնագիտական առաջընթացի հնարավորություններ‚ ինչպես նաեւ մրցույթի միջոցով է՜լ ավելի հանրայնացնել Արամ Խաչատրյանի արվեստը։