Հայաստանը կարող է դառնալ սոֆթվեյր-արտոնագրման տարածաշրջանային կենտրոն. Orion Worldwide Innovation-ի տնօրեն Էմմա Առաքելյան

Հայաստանը կարող է դառնալ ծրագրային ապահովման արտոնագրման տարածաշրջանային կենտրոն: Այս մասին այսօր «Մտավոր սեփականության պաշտպանություն եւ վենչուրային ներդրումների խթանում» համաժողովի բացման ժամանակ ասաց Orion Worldwide Innovation-ի տնօրեն Էմմա Առաքելյանը:

Առաքելյանը նշեց, որ ներկայումս ծրագրային ապահովման արտոնագրումն իրականացվում է միայն ԱՄՆ-ում: Նրա խոսքով՝ Armenian Bar Association-ը մշակել է օրենսդրական բարեփոխումների փաթեթ, որոնցով նախատեսվում է նաեւ սոֆթվեյր-արտոնագրում: Նրա կարծիքով՝ փոփոխությունների ընդունումը Հայաստանը կվերածի ԾԱ արտոնագրման տարածաշրջանային կենտրոնի՝ արտոնագրեր տրամադրելով ոչ միայն տեղական եւ տարածաշրջանային, այլ նաեւ եվրոպական մշակողներին: Առաքելյանը նշեց, որ Միացյալ Նահանգների համեմատությամբ Հայաստանը կունենա մի շարք առավելություններ, քանի որ սոֆթվեյր-արտոնագրումը կիրականացվի նոր մեթոդների օգտագործմամբ:

Հայաստանում մտավոր սեփականության պաշտպանությունը նոր մակարդակի կբարձրանա, Armenian Bar Association-ի (ԱՄՆ Հայ փաստաբանների ասոցիացիա) նախաձեռնությամբ մշակվել է օրենսդրական բարեփոխումների փաթեթ:

Այսօր վերը նշված համաժողովում Orion Worldwide Innovation-ի տնօրեն Էմմա Առաքելյանն ասաց, որ Հայաստանում մտավոր սեփականության պաշտպանական մեխանիզմների ուժեղացման ուղղությամբ աշխատանքները մեկնարկել են դեռեւս մեկ տարի առաջ: «Մենք անչափ արագ հայտնաբերեցինք խնդիրները, 6-7 ամսվա ընթացքում մշակվեց բարեփոխումներ անցկացնելու ծրագիրը»,- նշեց նա՝ հավելելով, որ առաջարկվել է փոփոխություններ կատարել 6 ուղղություններում: Նշված ուղղությունների թվում են մտավոր սեփականության իավունքի խախտման համար պատժամիջոցների խստացումը, նմանատիպ գործերը քննելու դատարանների պատրաստակամությունը:

АВА-ի մասնագետները հանգել են այն եզրակացության, որ գործող օրենսդրությունը չափից ավելի խճճված է եւ ոչ արդյունավետ մտավոր սեփականության իրավունքի խախտման աստիճանը գնահատելու համար: Արդյունքում՝ դժվար է պատժամիջոցների եւ փոհատուցման ճիշտ ընթացքը սահմանել: Հայաստանի կառավարությանն առաջարկվում է մտավոր սեփականության իրավունքի խախտման պատճառով վնասի փոխհատուցման հնարավորությունը դիտարկել ԱՄՆ օրենսդրության նմանությամբ:

Առաքելյանի խոսքով՝ ԱՄՆ-ում մտավոր սեփականության իրավունքի խախտման համար պատժամիջոցները տարբեր են՝ կախված պատճառված վնասի մակարդակից: «Դա կարող է լինել խոշոր տուգանք, կարող եւ ազատազրկում լինել»,- հայտարարեց նա:

Առաքելյանը նշեց, որ այս կամ այն պատժամիջոցի կիրառման օրինակները մանրամասն շարադրված են եւ Հայաստանի կառավարություն կներկայացվեն ուսումնասիրելու համար: Նա հույս հայտնեց, որ ներկայացված բարեփոխումները խորհրդարանը կընդունի մինչեւ տարեվերջ եւ արդեն 2020 թվականին ուժի մեջ կմտնեն:

Բարձրտեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Հակոբ Արշակյանն իր հերթին նշեց, որ կառավարությունն առաջարկությունները կուսումնասիրի, եւ եթե դրանք համապատասխանեն երկրի գործադիր իշխանության պատկերացումներին, հավանություն կստանան: Նա շեշտեց, որ առաջարկությունների փաթեթը մշակվել է սփյուռքի մասնագետների կողմից, որոնք երկար տարիներ աշխատել են մտավոր սեփականության պաշտպանության բարձր մակարդակով համակարգի շրջանակում, ուստի նրանց ավանդը անչափ օգտակար է:

Խոսելով մտավոր սեփականության պաշտպանության մասին՝ նախարարը նշեց, որ պատշաճ մակարդակով ապահովումը կնպաստի երկրի ինովացիոն ոլորտ ներդրումների ներգրավմանը: «Սթարթափներում ներդրումները յուրահատուկ ներդրումներ են: Անկասկած, 10 սթարթափից կկարողանա աշխատել միայն երկուսը, բայց այս երկուսն իրենց ներդրողների համար մեծ շահույթ կապահովեն»,- հայտարարեց նա: Նախարարը շեշտեց, որ մտավոր սեփականության պատշաճ պաշտպանության առկայությունը կմեծացնի ինովացիոն ոլորտի ներդրումային գրավչությունը՝ ոչ միայն ներդրողների համար, այլ իրենց՝ նորարարների համար: «Եթե մենք ցանկանում ենք, որ նորարարներն իրենց գաղափարները Հայաստանում իրականացնեն, պետք է ապահովենք մտավոր սեփականության պաշտպանության գործուն մեխանիզմներ: Այդ ընկերությունները պետք է վստահ լինեն, որ իրենց տեխնոլոգիաները պաշտպանված են»,- հայտարարեց նախարարը:

Armenian Bar Association-ի փորձագետ Լանա Հակոբյանն էլ նշեց, որ ԾԱ ուղղությամբ օրենսդրական վերափոխումները մտավոր սեփականության պաշտպանության մասին օրենքում կսահմանափակվեն 2 դրույթով: Մասնավորապես՝ ԾԱ-ն հանել արտոնագրման ոչ ենթակա բացառությունների ցանկից: Դրանից բացի, օրենսդրական մակարդակով կհաստատվեն այն պարամետրերը, որոնց համապատասխանելու դեպքում ԾԱ-ն արտոնագրման ենթակա կլինի: Հակոբյանն ընդգծեց, որ АВА-ի մասնագետներն առաջարկում են չգնալ ԱՄՆ-ում հաստատված արտոնագրման սխեմայով, այլ զրոյից ստեղծել սեփականը: Նման որոշումը պարզաբանելով՝ նա նշեց, որ Միացյալ Նահանգներում գործող օրենսդրությունը շատ դեպքերում բարդացնում է արտոնագրեր տրամադրելու ընթացակարգը, որոնք առանց այն էլ տրվում են ոչ ավելի, քան 20 տարով: «Մենք ձգտել ենք խուսափել բարդ ձեւակերպումներից, որոնք կարող են տարբեր կերպ մեկնաբանվել»,- հայտարարեց Հակոբյանը՝ հավելելով, որ ընթացակարգը պետք է հնարավորինս դյուրացված լինի: